1.Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 4 và các ví dụ dưới đây, hãy lập bảng tống kết về tác dụng của dấu gạch ngang:
a] Chú hề vội tiếp lời :
- Tất nhiên rồi. Khi một con hươu mất sừng, cái sừng mới sẽ mọc ra. Sau khi đêm thay thế cho ngày, ngày lại thế chỗ của đêm.
- Mặt trăng cũng như vậy, mọi thứ đều như vậy... - Giọng công chúa nhỏ dần, nhỏ dần. Nàng đã ngủ.
Chú hề đắp chăn cho công chúa rồi rón rén ra khỏi phòng.
Theo PHƠ-BO
b] Đứng ở đây, nhìn ra xa, phong cảnh thật là đẹp. Bên phải là đình Ba Vì vòi vọi, nơi Mị Nương - con gái vua Hùng Vương thứ 18 - theoSơn Tinh về trấn giữ núi cao.
Theo ĐOÀN MINHTUẤN
c] Thiếu nhỉ tham gia công tác xã hội :
- Tham gia tuyên truyền, cổ động cho các phong trào.
- Tham gia Tết trồng cây, làm vệ sinh trường lóp, xóm làng.
- Chăm sóc gia đình thương binh, liệt sĩ; giúp đõ người già neo đơn, ngưò có hoàn cảnh khó khăn.
Trả lời:
* Tác dụng của dấu gạch ngang:
1]Đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại.
Ví dụ:
Đoạn a
- Tất nhiên rồi
- Mặt trăng cũng như vậy, mọi thứ đều như vậy...
2] Đánh dấu phần chú thích trong câu.
Ví dụ:
Đoạn b:
Bên trái là đỉnh Ba Vì vời vợi, nơi Mị Nương - con gái vua Hùng Vương thứ 18 - theo Sơn Tinh về trấn giữ núi cao. [giải thích Mị Nương là con gái Vua Hùng thứ 18].
Đoạn a:
- Mặt trăng cũng như vậy, mọi thứ đều như vậy... - Giọng công chúa nhỏ dần, nhỏ dần. [giải thích đây là lời công chúa]
3]Đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê.
Ví dụ:
Đoạn c:
Thiếu nhi tham gia công tác xã hội:
- Tham gia tuyên truyền, cổ động...
- Tham gia Tết trồng cây, làm vệ sinh...
- Chăm sóc gia đình thương binh, liệt sĩ, giúp đỡ...
2. Tìm dấu gạch ngang trong mẩu chuyện dưới đây và nêu tác dụng của nó trong từng trường hợp:Cái bếp lò
Trả lời:
Tác dụng [2] đánh dấu phần chú thích trong câu: Trong truyện chỉ có 2 chỗ gạch ngang được dùng với tác dụng [2].
Chào Bác - Em bé nói vói tôi. [giải thích lời chào ấy là của em bé, em chào tôi].
Cháu đi đâu vậy? - Tôi hỏi em [giải thích lời hỏi đó là Lời tôi]
Tác dụng [1] [đánh dấu chỗ bắt đầu lời nói của nhân vật trong đối thoại]: Trong tất cả các trường hợp còn lại, dấu gạch ngang được sử dạng với tác dụng [1].
Tác dụng [3] [đánh dấu các ý trong một đoạn liệt kê không có trường hợp nào].