Phương pháp tách chiết tinh dầu bưởi năm 2024
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu Show
Bước 2: Sơ chế bưởi
Bước 3: Ép tinh dầu
Bước 4: Tách tinh dầu và nước
Bước 5: Bảo quản tinh dầu
Lưu ý:
Trong vỏ bưởi, cam, chanh chứa hàm lượng tinh dầu rất cao và đặc biệt hữu ích đối với cuộc sống của con người. Vì thế, các nhà nghiên cứu đã dùng rất nhiều phương pháp khác nhau để tách được phần tinh dầu nguyên chất đó. Cụ thể đó là những cách như thế nào? Câu trả lời sẽ có ngay sau đây nhé! Chưng cất lôi cuốn hơi nước thu tinh dầu bưởi, cam, chanhNguyên lý: tinh dầu là loại dễ bay hơi, không tan trong nước. Do đó, khi đun sôi nước ở dưới nồi chưng cất, hơi nước đi qua nguyên liệu kéo theo tinh dầu có trong đó, gặp lạnh ở bình ngưng tụ và cho ra hỗn hợp gồm có nước cốt và tinh dầu. Cách chưng cất bằng nồi chưng cất tinh dầu hơi nước đang được dùng phổ biến, đại trà nhiều nhất. Bà con ở những vùng trồng nhiều loại trái cây này đều có thể mua thiết bị chưng cất chuyên dụng về để sản xuất quy mô lớn. Bởi quy trình nấu đơn giản, nhanh chóng và dễ làm. Cụ thể cách thực hiện là: Gọt lấy phần cùi bưởi, cam, chanh có màu xanh ở bên ngoài, bỏ lại phần cùi trắng. Thái nhỏ để cho vào nồi chứa được nhiều hơn. Tiếp đến là cho nước vào nồi, đặt vỉ đỡ lên và bỏ nguyên liệu vừa sơ chế vào. Bật bếp hoặc cắm điện chờ nước sôi, khi nào sôi thì giảm lửa để đun trong tầm 3-5 tiếng. Trong lúc này tinh dầu và nước cốt của bưởi hoặc cam, chanh sẽ được chảy tự động từ một đường ống dẫn khác của nồi. Cuối cùng, tách lấy tinh dầu nguyên chất. Do tinh dầu các loại bưởi, chanh, cam nhẹ hơn nước nên sẽ nổi ở phía trên, bà con có thể dễ dàng quan sát thấy điều này. Chưng cất tinh dầu bằng cách nghiền épNhư ở trên đã nói, bưởi, cam canh thuộc họ citrus - chuyên chứa tinh dầu ở các túi tế bào vỏ ngoài. Cho nên, khi vắt chanh, cam dùng một lực lớn thì tinh dầu cũng sẽ bám vào tay của chúng ta. Từ đó, người ta cũng nghĩ ra việc ép lạnh lấy tinh dầu dựa trên nguyên lý cơ học tương tự vậy. Cách làm là: Chọn những quả cam chanh còn tươi, vỏ căng mọng, rửa sạch. Gọt hết lớp vỏ xanh bên ngoài ra. Dùng một vật nặng để ép cho tinh dầu ở trong vỏ chảy ra. Khi vỏ còn tươi, các tinh dầu này sẽ dễ vỡ và tinh dầu dễ thoát ra ngoài nhiều hơn. Vì lượng tinh dầu ép ra vẫn còn sót lại ở trong vỏ khá nhiều. Do đó, bà con có thể mang phần vỏ đó cho vào nồi chưng cất tinh dầu để nấu lại một lần nữa. Cách chưng cất tinh dầu này khá phức tạp, mất thời gian, công sức mà hiệu quả thu tinh dầu lại không được cao. Vì vậy, nếu làm công nghiệp hay sản xuất kinh doanh quy mô vừa và lớn nhiều người sẽ không chọn. Tiểu kếtNgoài những phương pháp kể trên vẫn còn có thể dùng cách ướp lạnh, trích ly bằng dung môi… Tuy nhiên, đối với tinh dầu cam, chanh, bưởi các cách này không hữu dụng lắm. Đa phần mọi người sẽ chọn một trong hai cách trên để dùng. Bà con muốn mua nồi chưng cất tinh dầu theo phương pháp lôi cuốn hơi nước hiện đại, hãy đến ngay với LALIA.COM. Tại đây có nhiều mẫu nồi chưng cất tinh dầu với kiểu dáng, mẫu mã khác nhau để bà con lựa chọn. Mức giá lại vô cùng hấp dẫn, hợp lý vì hàng nhập khẩu trực tiếp, không qua tay bất cứ bên trung gian nào. Máy móc được bảo hành từ 6-12 tháng, đối với dòng máy công nghiệp kỹ thuật sẽ về tận nơi để lắp đặt và hướng dẫn bà con. Muốn biết chi tiết hơn nữa, hãy nhấc máy lên và gọi ngay cho chúng tôi qua Hotline: Tinh dầu là loại dầu thu được mùi hương, hương vị hoặc tinh chất nhất của thực vật. Trong hàng nghìn năm, chúng đã được sử dụng rộng rãi cho nhiều ứng dụng khác nhau, từ mục đích y học đến sử dụng trong mỹ phẩm. Về cơ bản, tinh dầu là chất lỏng cô đặc được phân lập từ thực vật khi được đưa vào dung môi – chúng là phiên bản hóa lỏng của thực vật. Có rất nhiều phương pháp chiết xuất tinh dầu hoặc chưng cất tinh dầu khác nhau được sử dụng để thu được dầu của chúng. Mỗi phương pháp áp dụng các mức nhiệt độ và áp suất khác nhau, những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng của tinh dầu thu được. Tùy thuộc vào loại tinh dầu được tạo ra, một số phương pháp chiết xuất tinh dầu phù hợp hơn với các loại thực vật và bộ phận thực vật nhất định. Ví dụ: chiết xuất bằng máy ép lạnh phù hợp để lấy tinh dầu từ các vỏ cam, vỏ bưởi, vỏ quýt. Dưới đây là 7 phương pháp chiết xuất tinh dầu | chưng cất tinh dầu phổ biến bao gồm:
Hãy cùng Art of Scent hiểu rõ 7 phương pháp chiết xuất và chưng cất tinh dầu này nhé. Chiết xuất (tiếng anh là extraction), đây là một phương pháp nhằm lấy ra một phần từ nguyên liệu thô, thường bằng cách sử dụng một dung môi như ethanol hoặc nước. Chất chiết xuất có thể được bán dưới dạng ngâm trong rượu, cô đặc, tinh chất hoặc ở dạng bột. Tinh dầu là chất lỏng cô đặc gồm các hỗn hợp phức tạp của các hợp chất dễ bay hơi và có thể được chiết xuất từ một số cơ quan thực vật. Tinh dầu là một tổ hợp hoàn chỉnh của các hợp chất sinh học có trong thực vật, có đặc tính chống oxy hóa và kháng khuẩn. Tinh dầu khu trú trong nhiều bộ phận khác nhau của thực vật như: hoa, lá, thân, vỏ, rễ, quả,… Tinh dầu không được tạo ra tự nhiên mà thay vào đó, chúng được chiết xuất từ nguyên liệu thực vật. Chiết xuất được sử dụng để thu được các thành phần hoạt chất quý giá của thực vật. Về cơ bản, chúng là phiên bản hóa lỏng của thực vật và chúng cho phép các hợp chất có lợi của nó đi vào cơ thể của chúng ta nhanh hơn và hiệu quả so thông qua đường thở, đường bôi,… Chiết xuất tinh dầu là phương pháp sử dụng dung môi để lấy tinh dầu ra khỏi các mô thực vật. 7 phương pháp chiết xuất tinh dầu, chưng cất tinh dầu1. Phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước (Steam Distillation)Chưng cất lôi cuốn hơi nước (tiếng anh là Steam Distillation) là phương pháp phổ biến nhất được sử dụng để chiết xuất và cô lập tinh dầu từ thực vật để sử dụng trong các sản phẩm tự nhiên. Điều này xảy ra khi hơi nước làm bay hơi các hợp chất dễ bay hơi của nguyên liệu thực vật, cuối cùng sẽ trải qua quá trình ngưng tụ và phân tách. Quá trình chưng cất tinh dầu bằng hơi nước hoạt động ở nhiệt độ từ 140 đến 212 độ F (tương đương 60 – 100 độ C). Nguyên lý quá trình chưng cất hơi nước:
2. Phương pháp chưng cất hơi nước (Water Distillation)Phương pháp chưng cất hơi nước (tiếng anh là Water Distillation) để lấy tinh dầu có chút hơi khác biệt với phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước ở chỗ thực vật được ngâm cùng với nước và được gia nhiệt để tinh dầu được tách ra và theo làn hơi nước qua bộ ngưng tụ. Phương pháp này dựa trên sự thẩm thấu, hòa tan, khuếch tán và lôi cuốn theo hơi nước của những hợp chất hữu cơ trong tinh dầu chứa trong các mô khi tiếp xúc với hơi nước ở nhiệt độ cao. Sự khuếch tán sẽ dễ dàng khi tế bào chứa tinh dầu trương phồng do nguyên liệu tiếp xúc với hơi nước bão hòa trong một thời gian nhất định. Trường hợp mô thực vật có chứa sáp, nhựa, acid béo thì khi chưng cất phải được thực hiện trong một thời gian dài vì những hợp chất này làm giảm áp suất hơi chung của hệ thống và làm cho sự khuếch tán trở nên khó khăn hơn. Phương pháp chưng cất hơi nước thường thích hợp để chiết xuất tinh dầu từ hoa hồng hoặc hoa cam. Nước tinh khiết giúp bảo vệ dầu chiết xuất khỏi quá nhiệt. Các chất lỏng ngưng tụ và tách lớp tinh dầu. Phần nước còn lại, đôi khi có thể có mùi thơm, được gọi bằng một số tên như hydrolate, hydrosol, nước thảo mộc, nước tinh chất, nước hoa hoặc nước cất thảo dược. 3. Phương pháp chiết xuất tinh dầu bằng dung môi (Solvent Extraction)Phương pháp chiết xuất tinh dầu bằng dung môi (tiếng anh là Solvent Extraction) sử dụng các dung môi thứ cấp như ethanol, benzen, dimethyl hoặc hexane để cô lập tinh dầu từ nguyên liệu thực vật. Nó phù hợp nhất cho các nguyên liệu thực vật tạo ra lượng tinh dầu thấp, phần lớn là nhựa hoặc là các chất thơm quý không thể chịu được áp suất và nhiệt độ của quá trình chưng cất tinh dầu bằng lôi cuốn hơi nước. Phương pháp chiết xuất tinh dầu bằng dung môi cho cho ra tinh dầu có hương thơm nhẹ và tinh tế hơn bất kỳ loại phương pháp chưng cất nào khác. Mùi hương của nó tươi sáng hơn và được nhiều người làm nước hoa yêu thích. Điều này càng làm tăng thêm sức hấp dẫn của nó đối với một số ứng dụng nhất định như điều chế nước hoa và mỹ phẩm cao cấp. Trong quá trình chiết xuất tinh dầu bằng dung môi, các nguyên liệu thực vật được bao phủ bởi một dung môi và hòa tan vào đó. Sau khi dung môi hấp thụ tinh dầu từ thực vật, phần chiết xuất thu được sẽ bay hơi và để lại dầu thực vật. Về mặt kỹ thuật, dầu này được gọi là dầu tuyệt đối (absolute oil), không phải là tinh dầu. Đây là một hợp chất thơm đậm đặc gần giống với mùi thơm tự nhiên của thực vật. Ngoài ra, nó có màu sắc sống động hơn tinh dầu. Như vậy, phương pháp chiết xuất dung môi thường được sử dụng để tạo chiết xuất cho các ứng dụng nước hoa hoặc mỹ phẩm. Nhược điểm chính của loại phương pháp chiết xuất bằng dung môi này là nguy cơ có một lượng nhỏ dung môi không được bay hơi hoàn toàn. Do đó, một lượng nhỏ hóa chất mạnh có thể tồn tại ở dạng tuyệt đối cuối cùng và có thể gây kích ứng khi sử dụng. Thông qua quá trình này, các nguyên liệu thực vật không bay hơi như sáp và chất màu vô cơ (pigment), cũng được chiết xuất và đôi khi được loại bỏ thông qua các quy trình khác. Khi nguyên liệu thực vật đã được xử lý bằng dung môi (solvent), nó sẽ tạo ra một hợp chất thơm dạng sáp rắn gọi là “concrete”. Khi bạn đem các concrete này hòa tan với rượu (hoặc ethanol hoặc cồn cao độ), các hạt dầu được giải phóng. Chúng ta cũng có thể phân loại dung môi trên cơ sở thành phần hóa học của chúng. Có hai loại dung môi đó là dung môi hữu cơ và dung môi vô cơ.
4. Phương pháp chiết xuất bằng CO2 tới hạn (CO2 Extraction)Tinh dầu được sản xuất từ quá trình chiết xuất thảo mộc bằng CO2 siêu tới hạn (tiếng anh là CO2 Extraction) có thể được sử dụng trong liệu pháp mùi hương và nước hoa tự nhiên như những loại tinh dầu được sản xuất bằng phương pháp chưng cất hơi nước. Điểm khác biệt của phương pháp này so với các phương pháp chiết xuất truyền thống là sử dụng CO2 làm dung môi. Nguyên lý hoạt động của phương pháp chiết xuất bằng CO2 tới hạn:
Ưu điểm của phương pháp chiết xuất bằng CO2 tới hạn:
Nhược điểm của phương pháp chiết xuất bằng CO2 tới hạn:
5. Phương pháp chiết ngâm dầm (Maceration)Trong phương pháp này, dầu nền được sử dụng làm dung môi để chiết xuất các đặc tính trị liệu từ nguyên liệu thực vật. Lợi ích của dầu ngâm so với dầu chưng cất là tinh chất của thực vật được thu giữ nguyên nhiều hơn trong dầu, bởi vì nó thu được các phân tử thực vật nặng hơn, lớn hơn so với các phân tử được thu giữ trong quá trình chưng cất. Để chất lượng dầu ngâm là tốt nhất, bạn cần phải làm khô hoàn toàn nguyên liệu thực vật trước khi ngâm với dầu nền. Bởi vì bất kỳ độ ẩm nào tồn tại trong dầu ngâm sẽ làm dầu bị ôi và vi kích thích sinh vật phát triển. Để hạn chế điều này, bạn cần thêm 5% dầu Vitamin E hoặc dầu Wheatgerm (có nhiều Vitamin E) sẽ ngăn ngừa ôi thiu. Nguyên lý hoạt động của phương pháp chiết ngâm dầm:
6. Phương pháp tách hương liệu của hoa (Enfleurage)Phương pháp Enfleurage hay còn gọi là phương pháp tách hương liệu của hoa. Đây là một trong những phương pháp chiết xuất tinh dầu lâu đời nhất thế giới, bắt nguồn từ vùng Grasse, miền Nam nước Pháp, được sử dụng cho hoa, giúp cho chúng vẫn giữ được hương thơm sau khi đã thu hoạch. Ngày này, phương pháp chiết xuất tinh dầu này không còn được thực hiện nhiều nữa. Dung môi được sử dụng trong phương pháp này là chất béo có nguồn gốc thực vật hoặc động vật. Trong đó chất béo động vật có khả năng hấp thụ cao Chất béo sẽ ngấm vào hoa và hòa tan các hợp chất tạo hương thơm của hoa. Các chất béo được sử dụng là không mùi và ở trạng thái rắn tại nhiệt độ phòng. Quá trình chiết tách chất béo của phương pháp enfleurage có thể được thực hiện nóng hoặc lạnh. Trong cả hai trường hợp này, chất béo bão hòa với hương thơm thu được, được gọi là pomade enfleurage. Quá trình Enfleurage lạnh
Quá trình Enfleurage nóng
5 phương pháp tách chiết tinh dầu bưởi1. Phương pháp ép lạnh:
2. Phương pháp chưng cất hơi nước:
3. Phương pháp chiết xuất dung môi:
4. Phương pháp lắc:
5. Phương pháp bánh ép:
7. Phương áp ép lạnh (Cold Press Extraction)Đây là phương pháp thường được sử dụng để tác dầu từ vỏ các loại trái cây nhóm cam quýt như vỏ cam, vỏ quýt, vỏ bưởi,… Ngày xưa, người ta thường ngâm vỏ cam quýt trong nước ấm, sau đó dùng miếng bọt biển bóp chúng bằng tay cho đến khi các tuyến dầu vỡ ra. Còn ngày nay, toàn bộ quá trình được thực hiện cơ học bằng cách sử dụng một thiết bị chọc thủng vỏ cam quýt để các túi dầu ở mặt dưới của vỏ trái cây vỡ ra. Tinh dầu và nước, một ít phần bả của vỏ sẽ chảy xuống khu vực chứa của thiết bị. Hỗn hợp này sau đó sẽ được quay ly tâm để lọc chất rắn ra khỏi chất lỏng, và được chuyển vào một thùng chứa khác. |