U nang thận [nang thận] là những túi chứa đầy chất lỏng hình thành trong hoặc xung quanh thận của bạn, thường gặp hơn ở người lớn tuổi. Mặc dù hầu hết các nang thận là lành tính nhưng đôi khi cũng gây ra biến chứng. Vì vậy, không ít người bệnh đặt ra câu hỏi vậy bị u nang thận có nguy hiểm không?
Hãy cùng Hello Bacsi tìm hiểu về u nang thận, các biến chứng có thể xảy ra và cách để điều trị hiệu quả với các thông tin sau đây nhé!
U nang thận là gì và các loại nang thận?
Trước khi giải đáp u nang thận có nguy hiểm không thì hãy cùng tìm hiểu qua về u nang thận và các loại bệnh nang thận.
Thận đóng vai trò như một “máy lọc máu” của cơ thể, giúp loại bỏ chất thải và dịch dư thừa trong cơ thể ra ngoài, chính là nước tiểu của chúng ta. Tuy nhiên, khi xuất hiện các túi chứa đầy chất lỏng – hay còn được gọi là nang thận, chúng có thể ngăn thận lọc máu và loại bỏ chất thải ra ngoài cơ thể, thậm chí tiến triển thành suy thận.
Có nhiều loại bệnh nang thận, một số là do nguyên nhân đột biến gen di truyền từ bố mẹ sang con cái, hoặc xuất hiện trong suốt cuộc đời với các dạng u nang thận điển hình như:
- Bệnh thận đa nang
- Bệnh thận đa nang tủy thận
- Bệnh thận nephronophthisis.
Hoặc một số tình trạng u nang thận không di truyền khác:
U nang thận có nguy hiểm không phụ thuộc vào việc bạn mắc phải dạng u nang thận nào. Chẳng hạn như thận đa nang sẽ nguy hiểm hơn, sẽ có những tiến triển cấp như nhiễm khuẩn tiết niệu, nhiễm khuẩn các nang thận gây sốt cao, đau tăng lên, chảy máu [có khi dữ dội và khó điều trị], sỏi axit uric. Trong khi đó, bệnh nang thận mắc phải sẽ tiến triển theo thời gian nhưng sẽ thoái lui sau khi được điều trị; còn nang thận đơn thậm chí không cần điều trị.
Nhiều bệnh nhân đặt câu hỏi nang thận có nguy hiểm không vì lo lắng tình trạng này có thể phát triển thành ung thư. Tuy nhiên, chỉ các nang thận thứ phát [phát triển sau lần đầu bị nang thận] mới có nhiều nguy cơ gây ung thư.
Tuy nhiên, nang thận có nguy hiểm không thì vẫn có, là khi chúng có khả năng phát triển thành các biến chứng sau đây:
- U nang thận bị nhiễm trùng, gây sốt và đau.
- Một khối u nang thận vỡ ra gây đau dữ dội bên hông của bạn.
- Một số nang thận phát triển gây tắc nghẽn đường tiết niệu, dẫn đến thận ứ nước.
- Suy thận.
- Các vấn đề về van tim, phổ biến hơn ở bệnh thận đa nang.
- Nang gan và nang tụy, phổ biến hơn ở bệnh thận đa nang.
- Các vấn đề về tăng trưởng và phát triển ở trẻ sơ sinh.
Nang thận điều trị như thế nào?
Nang thận đôi lúc không cần điều trị
Thông thường nếu u nang thận không gây ra triệu chứng hay không ảnh hưởng đến chức năng thận thì điều trị là không cần thiết. Thay vào đó, bác sĩ sẽ đề nghị bạn siêu âm thận định kỳ hoặc chụp cắt lớp vi tính để kiểm tra xem nang thận có to ra hay không, thuộc type nào và có các biến chứng hay chưa. Họ sẽ đưa ra quyết định điều trị phù hợp tại thời điểm u nang thận có triệu chứng hoặc ảnh hưởng đến chức năng thận. Đôi lúc, một nang thận đơn sẽ tự biến mất theo thời gian.
Phương pháp điều trị u nang thận có triệu chứng
U nang thận có nguy hiểm không được đánh giá dựa trên kích thước và mức độ ảnh hưởng đến chức năng thận. Nếu các u nang thận biểu hiện triệu chứng hay có dấu hiệu mở rộng,… bác sĩ thường đề nghị các phương pháp điều trị sau:
- Chọc hút nang đơn thuần
- Chọc dẫn lưu và tiêm xơ nang thận
- Cắt bỏ chỏm nang bằng mổ mở
- Cắt bỏ chỏm nang qua nội soi
Ngoài ra, các phương pháp điều trị các bệnh u nang phức tạp khác, xảy ra khi đã có biến chứng có thể bao gồm:
- Lọc máu – một thủ thuật được chỉ định khi đã suy thận mạn giai đoạn cuối.
- Ghép thận nếu bệnh nhân đang trong tình trạng suy thận.
- Dùng thuốc và thay đổi lối sống để kiểm soát huyết áp.
Bệnh u nang thận có thể không nguy hiểm nhưng lại không có cách chữa khỏi hoàn toàn. Các phương pháp điều trị nhằm cải thiện triệu chứng và ngăn chặn u nang thận phát triển. Tuy nhiên, bạn cũng đừng quá lo lắng vì hầu hết bệnh nhân đều có thể sống chung lành mạnh với bệnh u nang thận khi tuân thủ điều trị, chỉ số ít trường hợp cần lọc máu hay ghép thận.
Các bài viết của Hello Bacsi chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Bệnh nang thận là một bệnh lý thường gặp, phổ biến ở những người trên 50 tuổi. Tuy nhiên, hiện nay bệnh ngày càng có xu hướng trẻ hóa, gây ra nhiều hệ lụy. Bệnh có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người bệnh, để lại nhiều biến chứng lâu dài. Hãy cùng Youmed tìm hiểu xem bệnh nang thận là gì và các cách điều trị căn bệnh qua các kiến thức mà ThS.BS Trần Quốc Phong chia sẻ trong bài viết sau đây.
Bệnh nang thận là gì?
Bệnh nang thận tình trạng có các khối dịch bất thường xuất hiện trên bề mặt của thận. Các khối này thường chứa nhiều chất dịch bên trong. Nếu nó phát triển quá to có thể làm suy chức năng thận. Các nang thận có thể xuất hiện ở một hay cả hai bên thận. Chúng thường tròn, chứa nhiều dịch bên trong, và không thông với bể thận.
Ở những người trên 50 tuổi thường có khả năng mắc bệnh nang thận cao hơn ở người trẻ. Tuy nhiên hiện nay, tỉ lệ những người trẻ mắc bệnh cũng ngày càng gia tăng, gây ra nhiều hậu quả không mong muốn. Do đó, việc phát hiện sớm bệnh nang thận và có cách điều trị đúng đắn là vô cùng cần thiết. Bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ thường xuyên để phát hiện sớm các bệnh lý có thể mắc phải.
Nguyên nhân bệnh nang thận
Hiện nay người ta vẫn chưa biết chính xác các nguyên nhân gây ra bệnh nang thận. Nhưng nhiều bác sĩ cho rằng, nang thận có thể được hình thành do:
- Sự bít tắc nước tiểu ở các đơn vị của thận: Bình thường nước tiểu sẽ từ thận đến bể thận, niệu quản, bàng quang rồi chảy ra ngoài. Tuy nhiên nếu ở thận có các rối loạn bất thường như: viêm, sỏi… có thể gây bít tắc ở một đơn vị thận nào đó. Sự tích tụ nước tiểu lâu dài ở vị trí này sẽ tạo thành một túi chứa nước, gọi là nang thận. Nang thận có thể hình thành ở bất cứ vị trí nào, nếu kéo dài lâu ngày có thể gây suy chức năng thận
- Sự phá hủy các cấu trúc của ống thận hoặc thiếu máu thận: Trong một số trường hợp, các cấu trúc của ống thận bị phá hủy có thể dẫn đến hình thành nang thận. Nó làm giảm chức năng của các nephron, gây ra nhiều biến chứng sau này.
- Do di truyền: Người ta đã chứng minh được rằng bệnh thận đa nang được gây ra do các đột biến gen. Bệnh này xuất hiện ở trẻ em từ lúc mới sinh, và có thể di truyền ở nhiều thế hệ. Do đó, người bệnh nên được theo dõi thường xuyên để đảm bảo tình trạng sức khỏe của bản thân.
Triệu chứng bệnh nang thận
Thông thường, bệnh nang thận thường không có triệu chứng gì cụ thể. Chúng thường được phát hiện vô tình khi người bệnh kiểm tra sức khỏe do các nguyên nhân khác. Tuy nhiên, khi các nang thận quá lớn gây ảnh hưởng đến chức năng của thận. Người bệnh có thể gặp một số triệu chứng như:
- Đau tức vùng hông lưng. Người bệnh cũng có thể gặp tình trạng nước tiểu hồng nhạt hoặc tiểu ra máu tươi. Điều này có thể gây đau đớn trong quá trình đi tiểu.
- Sốt và lạnh run nếu người bệnh xuất hiện tình trạng nhiễm trùng. Người bệnh có thể lên cơn sốt rất cao. Nếu không điều trị kịp thời có thể để lại nhiều di chứng nghiêm trọng.
- Thận to, có thể sờ thấy được khi thăm khám. Triệu chứng này thường được phát hiện bởi các bác sĩ. Họ có thể yêu cầu bạn làm thêm một số xét nghiệm để chắc chắn hơn về nguyên nhân gây bệnh.
- Ở một số bệnh nhân có thể bị tăng huyết áp. Nguyên nhân là do các động mạch thận có thể bị chèn ép, kích thích các cơ chế điều hòa gây tăng huyết áp ở người bệnh.
Bệnh nang thận thường xuất hiện rất ít triệu chứng. Do đó các bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ thường xuyên để có thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, thuận lợi cho việc điều trị.
Biến chứng bệnh nang thận
Đa số các trường hợp thận có nang là lành tính, không gây ảnh hưởng nhiều đến người bệnh. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn có thể gặp phải một số các biến chứng như:
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu
Bệnh nang thận có thể gây nhiễm khuẩn đường tiết niệu. Việc hình thành các nang thận có thể gây ứ nước tiểu, tạo điều iện cho các vi khuẩn tăng sinh. Do đó người bệnh có thể gặp tình trạng tiểu gắt buốt, tiểu mủ do nhiễm trùng đường tiết niệu.
Tiểu máu đại thể
Việc vỡ các nang thận có thể làm xuất hiện máu trong nước tiểu người bệnh. Nếu chảy máu lượng nhiều có thể làm người bệnh xanh xao, chóng mặt, mệt mỏi. Triệu chứng này thường kéo dài không quá một tuần. Nếu đái máu tái phát thường xuyên ở người bệnh, đó có thể là chỉ điểm cho các bệnh lý ác tính như ung thư.
Sỏi thận
Theo thống kê, hơn 30% số người mắc bệnh nang thận có hình thành sỏi đường niệu. Về lâu dài có thể làm tiến triển nhiễm khuẩn và để lại các di chứng lâu dài.
Tăng huyết áp
Đa số người bệnh thường có tình trạng tăng huyết áp đi kèm. Mặc dù tình trạng này thường không gây nguy hiểm nhiều cho người bệnh. Nhưng nếu bệnh nhân có sẵn các bệnh lý nền mắc phải như đái tháo đường, chít hẹp mạch máu não… có thể dẫn đến nhiều nguy hiểm. Do đó, người bệnh nên tiến hành kiểm tra sức khỏe thường xuyên để tránh các biến chứng không đáng có.
Cách điều trị bệnh nang thận
Mặc dù có thể để lại nhiều biến chứng nguy hiểm, nhưng đa số người bệnh không cần các phương pháp điều trị đặc biệt. Các trường hợp bệnh nhân có thể được chỉ định theo dõi mà chưa cần can thiệp điều trị bao gồm:
- Các nang thận nhỏ[< 6cm] chưa gây chèn ép các nhu mô thận.
- Các nang thận không gây ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh. Bệnh nhân chưa có các triệu chứng nghiêm trọng làm ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh.
Trong trường hợp nang thận có kích thước quá lớn, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh. Các bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị, bao gồm:
- Chọc hút và bơm chất chống gây xơ hóa nang thận. Đây là một phương pháp xâm lấn, có tỉ lệ tái phát cao nên thường ít được cân nhắc sử dụng.
- Phẫu thuật. Các bác sĩ có thể chỉ định phẫu thuật nội soi để cắt nang thận cho người bệnh. Đây là một phương pháp tương đối an toàn, và giải quyết kịp thời được các khó chịu của người bệnh. Phẫu thuật nội soi để cắt nang thận đang là phương pháp an toàn và hiệu quả nhất hiện nay.
- Điều trị các biến chứng mắc phải. Các bác sĩ có thể chỉ định dùng kháng sinh để phòng ngừa tình trạng nhiễm khuẩn, đồng thời giúp hạn chế các biến chứng không mong muốn ở người bệnh.
Phòng ngừa bệnh nang thận
Mặc dù hiện nay người ta vẫn chưa rõ làm cách nào mà các nang thận được hình thành. Tuy nhiên các bác sĩ thường khuyên người bệnh thực hiện nhũng điều sau đây để phòng ngừa bệnh nang thận, đó là:
- Kiểm soát đường huyết và huyết áp trong giới hạn cho phép. Bạn nên có một chế độ ăn hợp lý, cân bằng lượng đường và muối trong bữa ăn hằng ngày để đảm bảo sức khỏe và các nhu cầu của cơ thể.
- Tập thể dục thường xuyên và đều đặn.
- Tránh sử dụng các loại thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ chiên, xào để hạn chế tình trạng xơ vữa mạch máu. Điều này cũng góp phần phòng ngừa bệnh nang thận và làm bệnh chậm tiến triển.
- Uống nhiều nước. Bạn nên uống đủ 2 lít nước một ngày để đảm bảo sức khỏe.
- Thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ. Bạn và gia đình nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý mắc phải. Tránh để bệnh trở nên trầm trọng, gây khó khăn cho việc điều trị sau này.
Tóm lại, bệnh nang thận là một loại bệnh có thể gặp ở bất cứ ai. Tuy nhiên thường phổ biến ở người lớn tuổi. Khi mắc bệnh, người bệnh có thể không cần can thiệp điều trị mà chỉ cần theo dõi và tái khám định kỳ. Người bệnh nên có chế độ ăn và sinh hoạt hợp lý để phòng ngừa và tránh bệnh tiến triển, để lại nhiều biến chứng nghiêm trọng sau này.
Ths. Bs. CKI. Trần Quốc Phong