Hướng dẫn sử dụng hầm biogas năm 2024

Hầm Biogas mang lại rất nhiều lợi ích tuyệt vời cho đời sống của con người và môi trường. Vậy định nghĩa hầm Biogas là gì? Cách làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp như thế nào? Nó có ưu nhược điểm ra sao? Bạn đã thực sự hiểu rõ những thông tin trên chưa? Nếu như chưa, hãy cùng chúng tôi tham khảo thông tin liên quan đến hầm Biogas ngay trong bài viết ngày hôm nay nhé!

Hầm Biogas là gì? Cơ chế hoạt động của bể Biogas như thế nào?

Hầm Biogas ngày càng được sử dụng phổ biến, nhưng không phải ai cũng nắm rõ về định nghĩa hầm Biogas là gì và cơ chế hoạt động của hầm Biogas ra sao, đặc biệt là với người dân ở những vùng nông thôn xa xôi, hẻo lánh.

Khái niệm hầm Biogas là gì?

Bạn có thể hiểu hầm Biogas có nghĩa là nơi lưu trữ và phân hủy những chất thải hữu cơ dựa vào sự tác động của vi khuẩn trong môi trường yếm khí (có nghĩa là môi trường không có không khí).

Hầm Biogas đem lại rất nhiều lợi ích cho con người và môi trường, ví dụ như:

- Đối với con người: Hầm Biogas phục vụ sản xuất và sinh hoạt, góp phần vào công cuộc hiện đại hóa nông thôn, đời sống của người dân được nâng cao, giảm thiểu tối đa nguy cơ bệnh tật do các vi khuẩn gây ra. Ngoài ra, bể Biogas còn giúp chúng ta tiết kiệm chi phí sinh hoạt bởi vì không phải mất tiền mua chất đốt, tiết kiệm nhiên liệu dùng cho động cơ đốt trong, tiết kiệm điện năng.

Khái niệm hầm Biogas là gì?

- Đối với môi trường: Hầm Biogas giúp giảm hiệu ứng nhà kính bởi vì khí CH4 và CO2 đã được xử lý để tạo thành những nguồn năng lượng có ích. Đẩy lùi được nạn chặt phá rừng để làm củi đốt nhờ vào khí Biogas có thể tạo ra lửa nhằm phục vụ cho việc nấu nướng. Phân thải trong chăn nuôi cũng được xử lý triệt để thay vì xả thải trực tiếp ra môi trường nên sẽ hạn chế được mùi hôi thối gây ra ô nhiễm không khí.

Cơ chế hoạt động của hầm Biogas và hầm Biogas cải tiến

Cho dù là hầm Biogas hay hầm Biogas cải tiến thì đều có cấu trúc bao gồm 3 bộ phận chính đó là : Bể phân giải, cửa nạp nguyên liệu, bể điều áp. Chính vì vậy, về cơ bản cơ chế hoạt động của cả hai loại bể Biogas này sẽ khá giống nhau.

Cụ thể như sau, để tạo nên khí gas sạch nhằm phục vụ cho đời sống thì cơ chế hoạt động của hầm Biogas và hầm Biogas cải tiến sẽ được diễn ra dựa theo quy trình như sau:

- Nạp nguyên liệu: Để có thể nhanh chóng đưa vào sử dụng thì bạn cần phải chuẩn bị khoảng 700 – 800kg phân tươi làm nguyên liệu lúc ban đầu. Phân tươi sẽ được đổ đầy vào bể Biogas qua cửa nạp cùng với lượng nước được cho vào đầy hầm.

- Phân hủy chất thải ở bể phân giải: Phân và nước sau khi được cho vào cử nạp sẽ đi vào bể phân giải, tại đây sẽ diễn ra quá trình chất thải bị phân hủy và lên men sản sinh ra khí Metan và những chất khí khác. Những chất khí này có công dụng đẩy phân, bùn cặn ở dưới đáy bể lên trên bể điều áp.

- Tại bể điều áp (hay còn gọi là bể áp lực): Khi lượng phân thải lớn hơn so với thể tích của hầm thì phân sẽ bị đẩy ra bên ngoài theo cửa ra, bạn nên xây dựng một bể chứa để có thể tận dụng làm phân bón hữu cơ, tránh để cho phân thải chảy tràn lan ra bên ngoài. Ngoài ra, lúc này khí sản sinh ra đủ sẽ tạo nên áp lực đẩy khí lên qua ống dẫn khí và dẫn tới những đồ dùng cần khí để hoạt động.

Cơ chế hoạt động của hầm Biogas và hầm Biogas cải tiến

Lưu ý:

- Quá trình phân hủy những chất thải cần phải có thời gian nên chưa thể tạo đủ áp lực để đẩy khí gas lên ống dẫn khí ngay được.

- Sau khi nạp nguyên liệu xong, cửa nạp cần phải được đóng lại để có thể tạo thành môi trường yếm khí tốt nhất, giúp cho bên trong hầm Biogas lúc nào cũng có áp suất.

- Để duy trì sự ổn định của bể Biogas và dùng được lâu dài, hàng ngày cần phải nạp thêm chất thải. Ngoài ra, lượng nước cũng cần phải được bổ sung dựa theo tỷ lệ 1 phân và 5 phần nước.

- Nếu như cho quá nhiều nước vào hầm Biogas thì lượng phân thải chưa bị phân hủy hết đã bị đẩy ra bên ngoài, dẫn đến việc hiệu quả phân hủy thấp, lượng khí ga sinh ra ít. Tất nhiên, trong trường hợp này việc giải quyết về mặt môi trường sẽ không triệt để bởi vì phân vẫn còn bốc mùi hôi thối và vẫn còn tồn tại những loại ký sinh trùng gây bệnh.

Hướng dẫn cách làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp

Cách làm hầm Biogas cải tiến với chi phí thấp cũng khá phức tạp vậy nên nhiều người hiện nay lựa chọn mua bể Biogas Composite để tiết kiệm được nhiều thời gian và công sức. Về cơ bản, việc xây dựng hầm Biogas cải tiến cũng cần phải tuân thủ dựa theo các nguyên tắc nhất định trong xây dựng, bạn có thể tham khảo hướng dẫn sau đây của chúng tôi:

Hướng dẫn cách làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp

Nguyên vật liệu cần phải chuẩn bị (cho 1 bể 7m3)

- Gạch đặc: 1.400 viên - Xi măng: 600kg - Sỏi (đá dăm): 1m3 - Đá hộc (gạch phồng): 0.5m3 - Cát vàng: 1m3 - Thép phi 8: 30kg

Tiến hành cách làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp

Cách làm bể Biogas cải tiến với chi phí thấp được tiến hành qua những bước sau đây:

Bước 1: Đào hố

Trong bước này thì việc xác định vị trí xây dựng hầm vô cùng quan trọng. Phụ thuộc vào địa hình của mỗi hộ gia đình, bạn có thể linh hoạt lựa chọn vị trí thích hợp. Có thể xây dựng bên cạnh chuồng trại hay dưới nền của chuồng trại.

Về hình dạng của bể, bạn sẽ thiết kế cải tiến tương tự như với bể Biogas Composite, có nghĩa là dạng hình cầu. Nhưng còn phải phụ thuộc vào địa hình để có được sự lựa chọn thích hợp.

Sau khi đã chọn được vị trí, bạn tiến hành đào hố. Những kích thước của hố cần phải được đào rộng hơn thì sẽ thuận tiện cho việc xây dựng sau này. Để việc đầu tư và vận hành một cách tốt nhất với quy mô hộ gia đình, bạn cần lưu ý:

- Chiều sâu của hố tối đa là 3m

- Chiều rộng của hố từ 1.5 – 2m

- Chiều dài của hố phụ thuộc vào thể tích thiết kế.

Đào hố làm hầm Biogas

Bước 2: Xây dựng phần nền đáy

- Sử dụng gạch phồng hay đá (4 x 6cm) lát 1 lớp có bề dày là 15cm, đầm kỹ.

- Trải một lớp sỏi hoặc đá dăm (2 x 3cm).

- Đổ một lớp vữa bê tông dày khoảng 5m, tỷ lệ pha trộn vữa là 1 xi măng: 2 cát vàng: 3 đá dăm.

Nếu như đất nền yếu, lớp vữa bê tông đáy cần được dùng tăng cường bằng lưới cốt thép phi/ a bằng 20cm. Nếu như đất nền nhiều nước ngầm thì cần phải hút nước trong cả quá trình thi công, nên sử dụng thêm nilon lót nền trước khi để bê tông xuống đáy hầm.

Bước 3: Xây dựng thành hầm Biogas

Đối với các bước bước làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp, bạn nên xây dựng thành Biogas dựa theo quy phạm tường 10, độ dày của tường khoảng 1 viên gạch. Tốt nhất, nên sử dụng gạch đặc loại A, xây với vữa xi măng cát dựa theo tỷ lệ 1:4, có nghĩa là 1 xi măng và 4 cát.

Khi xây dựng thành bể, bạn nên chừa những lỗ kỹ thuật theo vị trí thiết kế để về sau lắp đặt những hệ thống đầu vào, đầu ra, tránh tình trạng sau này phải đục tường. Thông thường:

- Vị trí lắp đặt thiết bị đầu vào nằm ngay sát mép trên của hầm, có kích thước cao khoảng 40cm, rộng khoảng 25cm, có thể đặt được ở nhiều vị trí khác nhau.

- Vị trí lắp đặt thiết bị đầu ra nằm cách mép trên của hầm 40cm, khi thi công để sẵn 1 lỗ có kích thước cao khoảng 40cm, rộng khoảng 25cm.

Xây dựng thành hầm Biogas

Bước 4: Trát vữa tường

Nếu như xây hầm Biogas cải tiến chi phí thấp, công việc trát tường đóng vai trò cực kỳ quan trọng, vì điều này sẽ đảm bảo cho công trình kín nước và kín khí lâu dài. Đặc biệt, cần phải trát thật kỹ ở mặt trong của công trình. Vữa trát tường sẽ được pha trộn giữa cát vàng đãi sạch với xi măng theo tỉ lệ 1:3 nhằm đảm bảo độ kết dính tốt nhất.

Khí trát tường bể Biogas cần phải cọ rửa thật sạch sau đó mới trát một lớp vữa dày 1cm, đợi khô bớt thì lấy tay xoa đều, kỹ lượng. Thực hiện cho đến khi kín tường. Sau 1 đến 2 tiếng, tiếp tục trát thêm một lớp vữa nữa lên trên khi lớp vữa cũ đã khô.

Khi trát xi măng bạn nên chừa khoảng 5cm ở mép trên của bể. Mục đích là sau khi tháo gỡ cốp pha hoàn thiện bể thì ta chát bo cổ chần giữa nắp bể và tường của hầm Biogas để đảm bảo độ kín khí.

Bước 5: Đổ bê tông cho nắp hầm

- Bạn thực hiện ghép cốp pha đổ bê tông nắp bể, hệ thống cốp pha phải thật chắc chắn, đũng kỹ thuật, bên dưới phải có hệ thống chống đỡ.

- Khi đổ bê tông nắp bể bạn cần xác định vị trí và tạo cửa thăm lỗ kỹ thuật. Cửa thăm sẽ có kích thước là 50cm x 50xm, được hình thành trước khi đổ bê tông nhờ một khuôn bằng gỗ có hình chóp cụt ngược (kích thước đáy trên khoảng 50cm, đáy dưới khoảng 45cm, chiều cao khoảng 10cm.

Cửa thăm lỗ kỹ thuật đóng vai trò để vào trong hầm tháo gỡ cốp pha, hệ thống chống đỡ và hoàn thiện công đoạn chát kín ở trong bể. Ngoài ra, sử dụng cho việc vào bể lấy cặn lắng về sau.

Đổ bê tông cho nắp hầm

Bước 6: Chuẩn bị cốt thép và buộc cốt thép vào

- Thép xây dựng ở nắp bể là loại thép phi 8 được đan dưới mật độ 15cm x 15cm và có cả 2 đầu. Xung quanh của lỗ kỹ thuật cũng cần phải đặt thêm những thanh thép làm cốt thép bổ sung và cốt thép tăng cường.

- Phốt trộn bê tông mác B200 có tỉ lệ pha trộn là 1 xi măng, 2 cát và 3 sỏi.

- Đổ bê tông với độ dày khoảng 10cm.

- Khi đổ bê tông nên lắp đặt luôn ống thu ga bằng sắt phi 21, đặt ở vị trí kín đáo, không gây ra vướng víu.

- Đầm và bảo dưỡng lại bê tông.

Bước 7: Đổ nắp kỹ thuật

- Sau khi đổ nắp hầm được 2 – 3 tiếng, mặt bê tông đã định hình, thực hiện tháo khuôn gỗ tạo cửa thăm. Để bảo đảm tính thẩm mỹ nên sửa và miết phẳng cạnh của bê tông. Tiếp tục lót giấ xi măng và đưa cốt thép nắp kỹ thuật vào sau đó tiến hành đổ với độ dày bê tông khoảng 5cm.

- Nắp kỹ thuật nên có thích thước như sau: Mặt trên khoảng 50cm x 50cm, mặt dưới khoảng 45cm x 45cm. Nên dùng thép xây dựng phi 8/a = 10cm có móc hai đầu.

- Khi đan cốt thép cần phải bố trí thêm 2 quai xách bằng thép phi 10 để việc mở nắp kỹ thuật về sau được dễ dàng hơn.

Bước 8: Lắp đặt thiết bị

Lắp những thiết bị được coi là một trong các bước quan trọng nhất trong cách làm bể Biogas cải tiến chi phí thấp mà chúng tôi chia sẻ tới bạn, bao gồm thiết bị đầu vào, thiết bị đầu ra và van an toàn.

Lắp đặt thiết bị

Đầu vào:

Là một hệ thống ống xi phông, bạn có thể dùng ống xi phông bằng nhựa, lắp bằng 2 cút vuông khoảng 110mm gắn với nhau. Nhiệm vụ của ống xi phông là dẫn chất thải vào bể. Trong ống xi phông luôn chứa một lượng nước nhất định để ngăn cản khí thoát ra bên ngoài gây nên mùi hôi thối.

Ống xi phông được lắp đặt nghiêng khoảng 30 độ. Khi rót nước vào đầu ống xi phông, nếu như nước đầy lên ở một đầu ống bên này và tràn sang ở đầu ống bên kia thì xi phông đã đúng vị trí. Lúc này, bạn sẽ cố định ống xi phông vào thành hầm.

Đầu ra:

Ở vị trí đầu ra, bạn sử dụng một ống nhựa PVC dài khoảng 80 – 100cm, đường kính là 110 – 115mm. Thiết bị này đóng vai trò dẫn chất thải từ trong bể ra ngoài, đồng thời xác định mực nước thủy tĩnh ở trong bể. Bạn nên lắp đặt đầu ra nghiêng một góc 45 độ, miệng ống nhựa cách mặt sàn bể Biogas khoảng chừng 35 – 40cm.

Van an toàn

Khi xây dựng hầm Biogas cải tiến, bạn không thể bỏ qua việc lắp đặt van an toàn, Các bước làm van an toàn khá đơn giản, bạn cần chuẩn bị một chai nhựa có thể tích là 1 – 1,5 lít và một đường ống nhựa phi 21 có chiều dài là 25 – 30cm, một đầu ống có cút chữ T.

Sau đó, bạn cắm đầu ống nhựa không có cút chữ T vào trong chai nhựa. Đầu cút chữ T được nối với đường ống để dẫn ga từ hầm Biogas đi vào trong bếp. Với chai nhựa, bạn cần đục một lỗ cách miệng chai khoảng 3 – 4cm, đường kính của lỗ khoảng 1,5 – 2cm.

Van an toàn

Cuối cùng, bạn đổ nước vào chai nhựa, mực nước cần phải ngập ống nhựa khoảng 15cm, bạn nên đánh dấu vị trí này để có thể duy trì mực nước tốt nhất. Khi áp suất trong bể Biogas vượt quá 15cm thì khí sẽ sục qua những lớp ở trong chai và thoát ra bên ngoài theo cái lỗ nhỏ mà bạn đã đục sẵn.

Hệ thống túi dự trữ ga

Đây là hệ thống giữ vai trò thu và lưu trữ khí ga từ trong bể phân hủy để dùng cho việc đun nấu. Hệ thống này được cấu tạo với 2 lớp túi nilon có độ dày khoảng 23 – 24 micron, được lồng với nhau, chiều dài của túi đựng khí ga dao động khoảng 2.2 – 2.5m. đường kính khoảng 0.95 – 1m. Bạn lồng 2 túi nilon vào với nhau sao cho không xuất hiện không khí tồn tại giữa 2 lớp túi nilon.

Một đầu buộc vào ống nhựa phi 21 có cút chữ T (cút sẽ được nối vào đường ống dẫn ga từ bể vào và đường ống dẫn ga đi ra tới bếp để đun nấu). Bạn hãy đặt ống nhựa vào chính giữa 2 lớp của túi nilon, sau đó gấp thành từng nếp vào phía trong ở cả hai bên của túi, vừa gấp vừa miết thật chặt, thực hiện với 2 người sẽ dễ dàng hơn. Đầu túi còn lại cũng gấp tương tự như vậy. Khi đã gấp 2 bên túi vào vị trí chính giữa thì hãy bẻ gập đầu túi nilon về phía đầu còn lại, sử dụng dây nịt buộc thật chặt.

Bước 9: San lấp đất xung quanh hầm

Sau khi đã hoàn thành lắp đặt những thiết bị, bạn cần tiến hành san lấp đất xung quanh hầm cho gọn gàng. Nên sử dụng cát lấp xung quanh hầm, sau đó sử dụng nước tưới lên trên cát rồi dồn thật đều xuống, đầm chặt lớp đất xung quanh hầm.

San lấp xung quanh hầm

Chú ý

: Để bảo đảm an toàn tuyệt đối, các bước làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp bằng nguyên vật liệu truyền thống cần phải có sự tư vấn của các kỹ sư xây dựng, hay các người thợ chuyên nghiệp.

Ưu nhược điểm của hầm Biogas

Khi dùng bể Biogas nói chung và bể Biogas cải tiến nói riêng sẽ mang đến rất nhiều ưu điểm vượt trội. Tuy nhiên bên cạnh đó cũng ẩn chứa một số điểm hạn chế nhất định.

Ưu điểm

- Chất thải trong sinh hoạt, chăn nuôi sẽ được đưa trực tiếp vào hầm Biogas nên không gây ảnh hưởng xấu đến môi trường.

- Những chất khí độc hại (CO2, CH4, HS2,...) sẽ được xử lý tạo ra nguồn nhiên liệu có lợi thay thế cho chất đốt và chuyển hóa thành điện năng để thắp sáng.

- Lượng phân thải còn thừa sau quá trình tạo ra khí Biogas sẽ được đẩy ra bên ngoài vẫn có thể tận dụng để làm phân bón hữu cơ nhằm cải thiện dinh dưỡng cho đất để nâng cao năng suất cây trồng.

- Đối với bể Biogas dùng chất liệu truyền thống (xi măng, gạch, cát, sắt thép, sỏi), trong đó có bể Biogas cải tiến thì bạn có thể tự xây dựng và điều chỉnh thể tích bể sao cho phù hợp với diện tích đất, quy mô chăn nuôi và nguyên vật liệu dễ tìm.

- Đối với hầm Biogas Composite lại có điểm mạnh là độ kín cao, cùng với khả năng chống thấm và chịu được tác động cơ học, không mất công sức xây dựng vì có thể mua sẵn trên thị trường.

Ưu nhược điểm của hầm Biogas

Nhược điểm

- Dùng bể Biogas không đúng cách có thể dẫn đến cháy nổ, ngạt khí gây ra thiệt hại về người và tài sản.

- Muốn tạo thành khí Biogas cũng sẽ tiêu tốn lượng lớn nguồn nước sinh hoạt.

- Cần phải dọn hầm thường xuyên nếu không sẽ rất dễ bị tắc nghẽn trong quá trình sử dụng. Nếu như không hiểu rõ về cơ chế vận hành của bể Biogas, bạn nên thuê dịch vụ chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn.

- Đối với bể Biogas dùng nguyên liệu truyền thống thì mặt hạn chế là rất dễ bị axit ăn mòn, chất lượng hầm tùy thuộc vào tay nghề của thợ, những yếu tố kỹ thuật yêu cầu độ chính xác cao, tốn thời gian xây dựng. Đồng thời, mặc dù xây dựng hầm Biogas cải tiến hình cầu có khả năng tạo khí ga tốt hơn hầm truyền thống hình chữ nhật tuy nhiên vẫn khó có thể tự phá được váng.

- Đối với hầm Biogas Composite có hạn chế là khả năng xử lý mùi hôi chất thải chưa tốt nên vẫn còn rất nặng mùi.

- Khả năng chống chịu lại những tác nhân vật lý rất thấp vậy nên khi người sử dụng dọn dẹp bằng những vật dụng cứng có thể làm vỡ gạch khiến cho khi ga bị rò rỉ ra ngoài rất nguy hiểm.

Có nên lắp đặt hầm Biogas cải tiến chi phí thấp không?

Lời khuyên chân thành đối với các hộ gia đình đang có ý định tham khảo các bước làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp để tự mình xây dựng chúng thì tốt nhất là không nên sử dụng. Bởi vì các nhược điểm nên trên đã nói lên sự nguy hiểm của việc dùng loại hầm này. Đúng là nó có khả năng sinh khí tốt hơn và việc tận dụng nguồn nguyên liệu cũng sẽ nhiều hơn nhưng việc sử dụng loại hầm Biogas này sẽ dẫn đến rất nhiều hệ lụy về sau.

Loại hầm Biogas Composite tuy có giá thành cao hơn hầm Biogas cải tiến rất nhiều những nó sẽ an toàn cho người sử dụng, bảo vệ môi trường tốt và có tuổi thọ thời gian sử dụng lâu dài. Hơn nữa có còn có khả năng đùn đẩy bã ra ngoài vì vậy mà bạn không cần phải tác động vào bên trong hầm để lấy các chất bã ra, bảo đảm an toàn tính mạng và tiết kiệm được nhiều thời gian.

Có nên lắp đặt hầm Biogas cải tiến chi phí thấp không?

Chúng tôi khuyên bạn nên đặt sự an toàn của bản thân và gia đình lên hàng đầu vậy nên bạn cần phải cân nhắc thật kỹ càng trước khi xây dựng hầm Biogas cải tiến chi phí thấp. Đối với một số gia đình không có đủ khả năng tài chính để mua hầm Biogas Composite và chăn nuôi nhỏ khoảng 1 đến 5 con lợn thì có thể dùng hầm Biogas cải tiến làm biện pháp tạm thời và xây nhỏ thôi vì khi bạn xây dựng hầm nhỏ sẽ bảo đảm được áp suất cũng như lượng chất thải trong đó một cách tốt nhất cũng như khi dọn dẹp vệ sinh hầm cũng sẽ không quá nguy hiểm nữa.

Qua bài viết trên đây, chúng tôi dẫn giới thiệu cho bạn cách làm hầm Biogas cải tiến chi phí thấp. Hy vọng mọi thông tin chúng tôi mang đến sẽ giúp ích cho bạn trong việc xây dựng hầm.