Đánh giá dạy học stem là gì

Mô hình giáo dục STEM được áp dụng phổ biến trong quá trình học tập của trẻ trên nhiều quốc gia khác nhau. Vậy giáo dục STEM là gì, hãy cũng Sylvan Learning Việt Nam tìm hiểu nhé!

Giáo dục STEM là gì?

STEM là từ viết tắt của Science (khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Mathematics (Toán học). Giáo dục STEM là một cách tiếp cận liên ngành học/ liên môn và hướng ứng dụng. Trong đó các khái niệm học thuật được kết hợp với các bài học thực tế. Học sinh áp dụng khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học để kết nối giữa lớp học và thế giới xung quanh.

Các hoạt động STEM được thiết kế để cải thiện cách học sinh hiểu và ứng dụng khoa học. Dạy học theo mô hình STEM thường tập trung vào học tập dựa trên dự án trong lớp học. Các dự án và hoạt động kết hợp công nghệ để nhấn mạnh việc ứng dụng khoa học và chuẩn bị cho học sinh vào các lớp học trong tương lai.

Phương pháp giáo dục STEM là gì? Ý nghĩa của phương pháp giáo dục STEM

Thông qua các phương pháp dạy học STEM cốt lõi – gồm có: Học tập theo dự án (Project-Based Learning), Học tập qua giải quyết vấn đề (Problem-Based Learning) và Học tập qua thực hiện theo yêu cầu (Inquiry-Based Learning) – các hoạt động học tập theo mô hình STEM trở nên sinh động và mang tính thực tế sâu sắc. Các kiến thức và kỹ năng STEM được xây dựng trong giai đoạn đầu đời sẽ là những bậc thang đầu tiên giúp các em tiến đến một sự nghiệp thuận lợi hơn trong tương lai. Bất kể các em làm việc trong lĩnh vực STEM hay không.

Chính nhờ phương pháp dạy học STEMmô hình giáo dục STEM hình thành nên kết nối giàu ý nghĩa giữa nhà trường, cộng đồng học tập với các vấn đề cần giải quyết của thực tế thị trường lao động và các vấn đề toàn cầu. Cũng do tính chất tiếp cận liên ngành học và hướng ứng dụng của giáo dục STEM mà các nhà trường áp dụng mô hình dạy học STEM cần chuẩn bị lớp học STEM phù hợp. Kết hợp với giáo án STEM chất lượng để xây dựng cho các em kiến thức và kỹ năng STEM toàn diện, hữu ích.

Thông qua các bài học và thực hành theo phương pháp dạy học STEM, các em học sinh có những hiểu biết sâu sắc hơn, phân tích tốt hơn các vấn đề thực tiễn và có nhiều cơ hội để củng cố kiến thức, tiến bộ trong nhiều môn học.

Xem thêm:

  • Thiết kế lớp học STEM hiệu quả: Kinh nghiệm không thể bỏ qua!
  • 12 bước thiết kế giáo án STEM hiệu quả: Có thể bạn chưa biết

Vai trò của giáo dục STEM: Vì sao giáo dục STEM quan trọng?

Vai trò của giáo dục STEM gắn liền với những tiến bộ khoa học và công nghệ của xã hội. The National Science Foundation (Tổ chức Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ) khẳng định rằng học sinh sẽ cần một nền tảng vững chắc về các môn học STEM để thành công trong thời đại thông tin. Giáo dục STEM và ứng dụng công nghệ cho phép mọi học sinh sử dụng khả năng sáng tạo và phát triển các kỹ năng tư duy phản biện của mình. Lợi ích của giáo dục STEM to lớn đối với học sinh ở mọi lứa tuổi và thành phần lao động xã hội.

Đặc biệt khi những năm gần đây, các quốc gia đã có nhiều sáng kiến ​​nhằm đưa thêm nữ giới và những nhóm thiểu số vào công tác trong các lĩnh vực giáo dục STEM. Học sinh bị ADHD (Rối loạn tăng động và giảm chú ý) và các vấn đề tương tự khác cũng có thể trải nghiệm các lợi ích của giáo dục STEM. Chẳng hạn như khả năng hoàn thành các nhiệm vụ phức tạp, dài liên quan đến các dự án lập trình máy tính hoặc robot. Giáo dục STEM có xu hướng bao gồm các hoạt động thực hành đòi hỏi tư duy sáng tạo, một môi trường rất phù hợp cho học sinh ADHD.

Xem thêm: Top 8 lợi ích của mô hình giáo dục STEM

Mục tiêu áp dụng mô hình giáo dục STEM

Đánh giá dạy học stem là gì

Mục tiêu áp dụng mô hình giáo dục STEM là để mang đến các lợi ích giáo dục STEM phổ biến ở diện rộng giúp trẻ được trang bị đầy đủ cho môi trường làm việc STEM trong tương lai. Trẻ học STEM để xây dựng các kỹ năng STEM như:

  • Kỹ năng giải quyết vấn đề
  • Kỹ năng chuyên ngành STEM: Science – Khoa học, Công nghệ – Technology, Kỹ thuật – Engineering, Toán học – Math
  • Kỹ năng làm việc nhóm
  • Tư duy phản biện
  • Tư duy độc lập
  • Kỹ năng giao tiếp
  • Trình độ kỹ thuật số / năng lực số.

Xây dựng kỹ năng STEM cho trẻ

Như vậy, các mô hình giáo dục STEM xây dựng kỹ năng STEM cho trẻ thông qua:

Thúc đẩy thái độ học tập tích cực ở trẻ

Việc chia nhỏ bài giảng với thời gian hợp tác, trao đổi ngắn dẫn đến thời gian giảng bài ít hơn một chút nhưng lại thu hút sự chú ý của học sinh. Trong quá trình dạy học STEM, giáo viên đảm bảo rằng học sinh thực hiện công việc liên quan đến trí óc như việc sắp xếp tài liệu, giải thích, tóm tắt và tích hợp tài liệu đó vào các hệ thống khái niệm.

Thêm vào đó, các em học sinh thường có khả năng tiếp thu khác nhau, phong cách học tập khác biệt. Dạy học theo mô hình STEM đảm bảo rằng mọi học sinh đều có cơ hội tham gia tích cực vào việc học, theo cách phù hợp nhất. Ngoài ra, việc lắng nghe các cuộc thảo luận của học sinh có thể giúp giáo viên nắm chắc về mức độ hiểu biết của học sinh về các khái niệm và tài liệu được giảng dạy.

Xem thêm: 7 phong cách học tập bạn cần nắm bắt khi dạy trẻ học

Tạo ra các nhóm học tập hợp tác chính thức cho trẻ tham gia

Các nhóm học tập hợp tác chính thức được giao các nhiệm vụ phức tạp hơn và thường cần nhiều thời gian trao đổi hơn. Có 5 yếu tố quan trọng để thúc đẩy thành công các nhóm học tập hợp tác chính thức: Sự phụ thuộc lẫn nhau, thúc đẩy tương tác mặt đối mặt, trách nhiêm cá nhân, kỹ năng làm việc nhóm và xử lý – duy trì nhóm.

Mô hình giáo dục STEM giúp mỗi em học sinh có thể phát huy thế mạnh của mình trong một nhóm có nhiều nhiệm vụ liên quan đến một hay nhiều môn học STEM mà các em có thế mạnh. Vai trò chính thức trong đội nhóm thúc đẩy các thành viên đội nhóm nhỏ tuổi này gắn bó với nhau hơn và làm việc nhóm theo hướng tích cực, chủ động.

Sự phụ thuộc lẫn nhau

Đánh giá dạy học stem là gì

Trọng tâm của học tập hợp tác trong mô hình giáo dục STEM là sự phụ thuộc lẫn nhau một cách tích cực. Các học sinh cần làm việc cùng nhau để hoàn thành công việc.

Trong các nhóm học tập hợp tác, sự phụ thuộc lẫn nhau tích cực có thể được xây dựng bằng cách yêu cầu các thành viên trong nhóm đồng ý về một câu trả lời cho nhóm , đảm bảo mỗi thành viên có thể giải thích câu trả lời của nhóm, và hoàn thành trách nhiệm vai trò được giao.

Tương tác mặt-đối-mặt

Học sinh được yêu cầu giải thích bằng miệng cho nhau cách giải quyết vấn đề, thảo luận với nhau về bản chất của các khái niệm và chiến lược được học, truyền đạt kiến thức của họ cho các bạn cùng lớp, giải thích cho nhau kết nối giữa việc học hiện tại và quá khứ, đồng thời giúp đỡ, khuyến khích và hỗ trợ nỗ lực học tập của nhau. Các hoạt động tương tác mặt-đối-mặt sẽ hiệu quả hơn nếu lớp học STEM được thiết kế phù hợp.

Trách nhiệm cá nhân

Một mục đích của các nhóm học tập hợp tác là làm cho mỗi thành viên ý thức trách nhiệm. Thành tích của mỗi học sinh được đánh giá và kết quả được trao lại cho cá nhân và có thể cho cả nhóm. Đánh giá tính trách nhiệm mỗi cá nhân bằng cách đưa ra các bài kiểm tra cá nhân, đánh giá bản thân và bạn cùng nhóm, đồng thời kêu gọi ngẫu nhiên từng học sinh báo cáo về tiến độ của nhóm.

Kỹ năng làm việc nhóm

Để tạo nhóm học tập hợp tác chính thức thành công đòi hỏi các kỹ năng làm việc nhóm, bao gồm các kỹ năng lãnh đạo, ra quyết định, xây dựng lòng tin, giao tiếp và quản lý xung đột. Nhiều học sinh chưa bao giờ làm việc nhóm và do đó thiếu các kỹ năng làm việc nhóm cần thiết để làm việc đó một cách hiệu quả. Giáo viên thường giới thiệu và nhấn mạnh đến kỹ năng làm việc nhóm thông qua việc phân công các vai trò khác biệt cho từng thành viên trong nhóm.

Xử lý, duy trì nhóm

Nhóm học tập hợp tác thảo luận về mức độ họ đạt được mục tiêu và duy trì các mối quan hệ làm việc hiệu quả. Việc xử lý như vậy cho phép các nhóm học tập tập trung vào việc duy trì nhóm, tạo điều kiện thuận lợi cho việc học các kỹ năng hợp tác, đảm bảo rằng các thành viên nhận được phản hồi về sự tham gia của họ và nhắc nhở học sinh hợp tác một cách nhất quán.

Đánh giá dạy học stem là gì

Hợp tác không phải là việc học sinh ngồi cạnh nhau trong cùng một bàn để nói chuyện với nhau khi họ làm bài tập cá nhân. Trước khi lựa chọn và thực hiện một chiến lược học tập hợp tác chính thức, có một số điều kiện cần được đánh giá để xác định xem đó có phải là cách tiếp cận tốt nhất hay không: cần có đủ thời gian để học sinh làm việc nhóm cả trong và ngoài lớp, nhiệm vụ phải đủ phức tạp để đảm bảo một nhóm chính thức, …

Thúc đẩy các nhóm học tập mang tính hợp tác trong lớp học

Các nhóm học tập STEM mang tính hợp tác lâu dài, xem trọng sự khác biệt giúp các thành viên tích cực hỗ trợ, khuyến khích và giúp đỡ nhau để tiến bộ trong học tập. Nhờ mô hình giáo dục STEM, sự hợp tác này duy trì trong suốt khóa học và có thể tồn tại lâu hơn. Các thành viên của nhóm trao đổi địa chỉ e-mail, số điện thoại và thông tin về lịch trình vì các em có thể gặp gỡ bên ngoài lớp học.

Các nhóm học tập này thường quản lý công việc giấy tờ hàng ngày của khóa học thông qua việc sử dụng các thư mục nhóm hoặc các nhóm thảo luận trên nền tảng web. Các nhóm được tổ chức bởi nhiều giáo viên trong các khóa học và chương trình học, một phần vì hiệu quả và vì chúng dễ thực hiện. Để nâng cao hiệu quả của các nhóm học tập mang tính hợp tác, các giáo viên cũng cần nắm vững cách thiết kế giáo án STEM hiệu quả.Từ đó, thúc đẩy trẻ tham gia các hoạt động STEM theo nhóm một cách tích cực và chủ động.

Thúc đẩy cách thức học tập để giải quyết vấn đề

Cách thức học tập để giải quyết vấn đề trong mô hình giáo dục STEM là một kỹ năng quan trọng. Quá trình xây dựng các mô hình giáo dục STEM gắn kết các cá nhân với nhau – mang lại kết quả học tập tốt – khó có thể đạt được theo bất kỳ cách nào khác. Học tập dựa trên vấn đề là kết quả của quá trình làm việc để hiểu hoặc giải quyết một vấn đề.

Dạy học STEM là gì? Dạy học theo định hướng STEM là gì?

Thay vì dạy bốn môn học như các môn học riêng biệt và rời rạc, dạy học STEM tích hợp chúng vào một mô hình học tập gắn kết dựa trên các ứng dụng thực tế. Dạy học STEMdạy học sinh tư duy tính toán và tập trung vào các ứng dụng trong thực tế của việc giải quyết vấn đề.
Giáo dục STEM phù hợp với mọi lứa tuổi từ mầm non đến các chương trình phổ thông và đại học. Việc dạy STEM đòi hỏi kết hợp khéo léo các kiến thức liên môn cũng như sự dụng công thiết kế nên các giáo án STEM hấp dẫn và thiết thực. Điều tách biệt STEM khỏi giáo dục khoa học và toán học truyền thống là môi trường học tập kết hợp và cho học sinh thấy phương pháp khoa học có thể được áp dụng vào cuộc sống hàng ngày như thế nào.

Phương pháp dạy học STEM: 3 phương pháp chính

Có 3 phương pháp dạy học STEM được xem là cốt lõi: Học tập theo dự án (Project-Based Learning), Học tập qua giải quyết vấn đề (Problem-Based Learning) và Học tập qua thực hiện theo yêu cầu (Inquiry-Based Learning).

Học tập theo dự án (Project-Based Learning)

Phương pháp dạy học STEM này khuyến khích học sinh học các kỹ năng và áp dụng kiến ​​thức của mình bằng cách tham gia vào một dự án. Khi dạy học theo phương pháp Học tập theo dự án (Project-based Learning),giáo viên trao cho các em cơ hội làm việc trong một thời gian dài để nghiên cứu và tạo ra giải pháp cho một vấn đề.

Giáo viên sẽ là người hỗ trợ và khuyến khích học sinh và theo dõi quá trình thực hiện các dự án của họ từ đầu đến cuối. Các dự án có thể do giáo viên gợi ý, tuy nhiên, phần lớn đều do học sinh lên kế hoạch và tự thực hiện.

Có nhiều tranh cãi xung quanh việc sử dụng phương pháp Học tập theo dự án (Project-based Learning) để dạy học STEM. Những người phản đối cho rằng đây không phải là 1 phương pháp học tập hiệu quả vì nó đòi hỏi nhiều không gian và nguồn lực để thực hiện các dự án. Đồng thời, một số người lo ngại rằng mô hình học STEM Học tập theo dự án (Project-based Learning) không khai thác triệt để các chủ đề học tập trong các môn học STEM khác nhau, do đó, một số kiến thức có thể bị bỏ sót.

Tuy nhiên, những ý kiến này không cản trở thực tế rằng mô hình học STEM Học tập theo dự án (Project-based Learning) có hiệu quả cao với những người mới theo đuổi STEM. Lý do là bởi mô hình học STEM này kích thích người học bằng cách cải thiện kỹ năng nhận thức và tư duy phản biện của họ, cùng với đó là tăng cường khả năng làm việc nhóm và sự hứng thú với việc học STEM.

Học tập qua giải quyết vấn đề (Problem-Based Learning)

Có những điểm tương đồng giữa phương pháp dạy học STEM này và Học tập theo dự án (Project-based Learning), nhưng điểm khác biệt chính ở đây là học sinh phải phân tích và đánh giá một vấn đề đặt ra cho mình. Phương pháp Học tập theo dự án (Project-based Learning) yêu cầu học sinh làm việc cá nhân, trong khi đó, phương pháp Học tập qua giải quyết vấn đề (Problem-Based Learning) cho phép học sinh làm việc theo nhóm.

Mô hình học STEM Học tập qua giải quyết vấn đề (Problem-based Learning) đòi hỏi trình độ tư duy cao ở cả giáo viên và học sinh, vì thường không có một câu trả lời rõ ràng cho vấn đề. Nhưng ở phía ngược lại, học sinh sẽ trở nên tích cực và chủ động trong tư duy, giàu sáng tạo, giỏi làm việc theo nhóm và có khả năng lãnh đạo. Vai trò của giáo viên là khơi gợi trí tò mò và giải đáp nhanh chóng.

Đánh giá dạy học stem là gì

Mặt khác, mô hình học STEM Học tập qua giải quyết vấn đề (Problem-based Learning) đôi khi được kết hợp với mô hình học STEM Học tập theo dự án (Project-based Learning).Vì cả hai phương pháp đều mang tính hợp tác, yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm. Các nhóm có thể tiếp cận liên ngành nhiều lĩnh vực khác nhau, các thành viên nhóm cùng làm việc để tìm ra giải pháp cuối cùng cho vấn đề.

Học tập qua thực hiện theo yêu cầu (Inquiry-Based Learning)

Mục đích chính phương pháp dạy học STEM này là nhấn mạnh vai trò của học sinh trong quá trình học tập. Với phương pháp Học tập qua thực hiện theo yêu cầu (Inquiry-Based Learning), các em được khuyến khích đặt nhiều câu hỏi tùy thích xung quanh chủ đề. Các kỹ năng được phát triển từ hình thức học tập này bao gồm tư duy phản biện, đặt câu hỏi và giải quyết vấn đề. Vì nó được dẫn dắt bởi học sinh, học sinh sẽ cần phải quyết định những yêu cầu mà họ muốn thực hiện. Vai trò của giáo viên là khơi gợi trí tò mò và giải đáp nhanh chóng.

Sử dụng phương pháp Học tập qua thực hiện theo yêu cầu (Inquiry-Based Learning) để dạy học STEM giúp học sinh học cách thiết lập các nguyên tắc giải quyết quyết vấn đề cơ bản với mục tiêu đưa ra đáp án cuối cùng cho yêu cầu cần thực hiện. Nó cũng đảm bảo rằng học sinh hiểu đầy đủ và có thể áp dụng kiến thức khi cần.

Với mô hình STEM Học tập qua thực hiện theo yêu cầu (Inquiry-Based Learning), học sinh được khuyến khích suy nghĩ và cá nhân hóa việc học thay vì ghi nhớ các nguyên tắc và thụ động.

Có hay không quy trình dạy học STEM?

Quy trình dạy học STEM được thực hiện theo hướng đơn giản hóa Quy trình Thiết kế Kỹ thuật – (the Engineering Design Process – EDP). Trong quy trình dạy học STEM, các em học sinh sẽ được giáo viên yêu cầu tuân theo các bước tư duy và thực hành sau:

  • Đặt câu hỏi – Vấn đề là gì? Có bất kỳ thách thức nào cần giải quyết hay không?
  • Tưởng tượng và lên ý tưởng – Động não ý tưởng và chọn ý tưởng tốt nhất!
  • Lập kế hoạch – Lập danh sách các tài liệu và vẽ sơ đồ được dán nhãn.
  • Thực hiện – Thực hiện theo kế hoạch của bạn. Làm mô hình nếu có thể. Kiểm tra! Mô hình có giúp đạt được mục tiêu không?
  • Cải thiện – Nó có hoạt động không? Bạn có thể làm cho nó tốt hơn? Điều gì có thể được thực hiện khác đi?
  • Chia sẻ – Vấn đề đã được giải quyết chưa? Những thay đổi cần phải được thực hiện? Người khác nghĩ gì?Điều quan trọng là các em học sinh phải hiểu các bước chính của quy trình này.

Trong quy trình dạy học STEM, các bản thiết kế và sản phẩm ban đầu các em tạo ra không phải là kết quả cuối cùng mà là bước thử nghiệm để tìm ra giải pháp. Sau đó, các em nhận phản hồi từ những người khác và rút kinh nghiệm để thực hiện các thay đổi và cải tiến trong phiên bản tiếp theo.

Quy trình dạy học STEM cần được tuân thủ để các em học sinh dần làm quen và thành thạo các bước tư duy và thực hành gần với Quy trình Thiết kế Kỹ thuậtmà các em sẽ vận dụng trong tương lai.

Lớp học STEM là gì?

Lớp học STEM là lớp học triển khai các bài giảng có nội dung được định hướng theo mô hình STEM. Cụ thể hơn, trong lớp học STEM:
  • Học sinh làm việc cùng nhau để giải quyết một vấn đề.
  • Các bài học được thiết kế khơi gợi sự tò mò cũng như sự sáng tạo của học sinh.
  • Đề cao tinh thần tự học, ít có sự hướng dẫn và học sinh phần lớn tiếp thu kiến thức thông qua các câu hỏi.
  • Có nhiều giải pháp cho một vấn đề và học sinh được khuyến khích hiểu rằng thất bại là một phần của việc học.

Xem thêm: Thiết kế lớp học STEM hiệu quả: Kinh nghiệm không thể bỏ qua!

Các chủ đề dạy học STEM

  • Khoa học (Science):  Chủ đề dạy học STEM môn Khoa học sẽ bao gồm những môn như sinh học, hóa học và vật lý, có thể mở rộng ra các môn học như tâm lý học, địa chất và thiên văn học.
  • Công nghệ (Technology): Đây là lĩnh vực lớn nhất và rộng nhất trong số các lĩnh vực chủ đề này. Chủ đề dạy học STEM môn Công nghệ bao gồm các chủ đề như khoa học máy tính, phát triển phần mềm, AI và lập trình.
  • Kỹ thuật (Engineering): Chủ đề dạy học STEM môn Kỹ thuật liên quan đến hóa chất, dân dụng, cơ khí và điện.
  • Toán học (Math): Có thể bạn sẽ nhớ việc học hình học, phân số, đại số và thống kê ở trường. Và toán học cũng bao gồm các môn học liên quan đến kinh tế học.

Đánh giá dạy học stem là gì

Các chuyên đề giáo dục STEM và nghề nghiệp trong lĩnh vực STEM

Ở các bậc học cao hơn, 4 chủ đề / môn học STEM được chia thành các ngành học / chuyên đề giáo dục STEM chuyên sâu hơn như: Aerospace Engineering (Kỹ thuật Hàng không Vũ trụ), Astronomy (Thiên văn học), Biochemistry (Hóa sinh), Biology (Sinh học), Chemical Engineering (Kỹ thuật Hóa học), Chemistry (Hóa học), Computer Science (Khoa học Máy tính), Mathematics (Toán học), Physics (Vật lý học), Psychology (Tâm lý học)…

Các nghề nghiệp trong lĩnh vực STEM nói chung và các ngành học / chuyên đề giáo dục STEM nói riêng là vô cùng đa dạng và phong phú. Rất nhiều nghề có nhu cầu tuyển dụng cực kỳ lớn với mức lương hấp dẫn hàng đầu. Như bác sĩ và chuyên viên ngành Y khoa – Sức khỏe, kỹ sư phần mềm và chuyên gia lĩnh vực Máy tính – Khoa học dữ liệu, kỹ sư Cơ khí…

Các kỹ năng STEM, với đặc điểm giống với giáo dục STEMliên ngành học/ liên môn và hướng ứng dụng – có thể vận dụng vào mọi lĩnh vực đời sống. Điều này cho phép sinh viên ngành STEM có thể làm rất nhiều nghề khác nhau, dù có cùng khởi điểm là một ngành học STEM nào đó.

Trên thế giới, người ta đã tổ chức các cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM mọi lứa tuổi để giúp các em học sinh và sinh viên ngành STEM bước đầu tiếp cận với đam mê của mình. Là nền tảng cho việc theo đuổi các nghề nghiệp STEM trong tương lai.

Xem thêm:

  • Điểm danh các chuyên đề giáo dục STEM và nghề nghiệp liên quan
  • Học STEM và các nghề nghiệp trong lĩnh vực STEM tương lai
  • Top 6 cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM cho học sinh tiểu học trên thế giới
  • Top 6 cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM cho học sinh THCS trên thế giới
  • Top 5 cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM cho học sinh THPT trên thế giới
  • Top 5 cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM phù hợp cho mọi lứa tuổi trên thế giới

Kế hoạch dạy học theo mô hình STEM: Vô cùng cần thiết

Lúc đầu, viễn cảnh lập kế hoạch dạy học theo mô hình STEM trong đó kết hợp nhiều lĩnh vực nghe có vẻ khó khăn. Nhưng nó thực sự có thể là một quá trình thực sự thú vị khi thiết kế giáo án STEM cho một chương trình giảng dạy. Điều này là do việc dạy học STEM không chỉ mang lại trải nghiệm học tập hấp dẫn hơn cho học sinh mà còn có thể thú vị hơn đối với giáo viên. Nó không chỉ là giảng dạy thông thường mà là tạo ra một môi trường khuyến khích sự sáng tạo của học sinh.

Nguồn học liệu – tài liệu STEM

Mô hình trường học STEM đang được nhân rộng trên thế giới và Việt Nam. Vì thế, các nguồn học liệu STEM và cũng như tài liệu STEM trong các chương trình tập huấn STEM cho nhà trường phổ thông hiện nay khá đa dạng, phong phú.

Dù cho Giáo dục STEM tại Việt Nam chỉ mới bước đầu áp dụng tại Việt Nam, chúng ta hi vọng nỗ lực của nhà trường cũng như các phụ huynh sẽ đưa trình độ giảng dạy STEM tại Việt Nam gần hơn với trình độ giáo dục STEM trên thế giới.

Xem thêm: 

  • Giáo dục STEM tại Việt Nam có theo kịp giáo dục STEM trên thế giới?
  • Top 3 xu hướng giáo dục STEM trên thế giới năm 2021
  • Nội dung tập huấn chương trình giáo dục theo định hướng STEM tại Việt Nam
  • Tài liệu tập huấn STEM của Bộ Giáo dục Đào tạo

Đừng ngại tìm hiểu về giáo dục STEM. Bạn dễ dàng tìm thấy các kênh YouTube học STEM, website học STEM, khóa học STEM online cho mọi độ tuổi hay các sách giáo dục STEM / sách giáo trình STEM, đồ chơi giáo dục STEM vô cùng hấp dẫn. Ngoài ra, bạn cũng có thể tìm hiểu để cho các em theo dõi và tham gia các cuộc thi chuyên đề giáo dục STEM tại Việt Nam và trên thế giới để nuôi dưỡng niềm say mê học STEM cho trẻ. Tham khảo thêm các nguồn lực học STEM mà Sylvan Learning Việt Nam đã tổng hợp:

  • Hoạt động STEM cho trẻ
  • Phương pháp dạy và học STEM cho trẻ em
  • Top 10 sách giáo dục STEM hay, vui, hữu ích cho trẻ
  • Top 10 sách giáo trình STEM vừa học vừa chơi cho trẻ tiểu học
  • Đồ chơi giáo dục STEM: Top 3 bộ Lego học Robotics

Học STEM là gì?

Học STEM là thông qua cách tiếp cận kết hợp 4 môn học của giáo dục STEM, học được các kiến thức và kỹ năng liên ngành từ cơ bản đến nâng cao để có nền tảng theo đuổi các công việc ngành nghề STEM trong tương lai.
Các kỹ năng STEM bao gồm: kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng chuyên ngành, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng sáng tạo, tư duy phản biện, tư duy thiết kế hợp tác… được giới thiệu và củng cố một cách tích cực thông qua các chương trình, khóa học STEM từ cấp tiểu học, phổ thông đến đại học và sau đại học.

Học STEM ở đâu?

Giáo dục STEM trong nhà trường phổ thông

Trên thực tế, nền tảng của giáo dục STEMGiáo dục Khoa học (Science Education), chính giáo dục khoa học là lĩnh vực đề xuất ra các chương trình giáo dục STEM hiện nay. Giáo dục khoa học được xem là ngành khoa học nghiên cứu cơ bản và nền tảng giúp đẩy mạnh khoa học từ gốc rễ là con người thông qua đào tạo giáo viên dạy khoa học và xây dựng các chương trình giáo dục từ chính quy và không chính quy.

Ngành giáo dục Việt Nam hiện nay cũng đã và đang tiến hành đổi mới chương trình giáo dục phổ thông để triển khai các mô hình giáo dục STEM trong nhà trường..

Trên thực tế, nhiều địa phương đã triển khai dạy học theo định hướng STEM tại các nhà trường. Từ năm học 2016-2017, cả nước đã diễn ra nhiều buổi tập huấn cung cấp tài liệu tập huấn STEM cho giáo viên phổ thông được triển khai trên diện rộng.

Xem thêm: 

  • Hướng dẫn dạy học theo định hướng giáo dục STEM trong nhà trường phổ thông
  • 7 bước thiết kế chủ đề hoạt động STEM học đường

Ngoài ra, giáo dục STEM cũng xuất hiện trong nhà trường phổ thông thông qua các câu lạc bộ STEM ở hai loại hình. Một loại hình là câu lạc bộ xã hội hóa do các công ty giáo dục STEM kết hợp với nhà trường tổ chức, và hình thức còn lại là câu lạc bộ ngoại khóa do chính giáo viên và nhà trường tổ chức.

Các học viện STEM, học viện Robotics

Bên cạnh học STEM trong nhà trường thì học sinh cũng có thể tìm đến các học viện STEM, học viện Robotics do các công ty giáo dục tư nhân Việt Nam phát triển.

Tự học tại nhà qua các hoạt động STEM

Trong phương pháp giáo dục STEM, tinh thần tự học được đề cao và là nền tảng để phát triển nhiều kỹ năng cần thiết như kỹ năng tư duy hay kỹ năng giải quyết vấn đề,… cho người học. Do đó, ngoài học trên trường hay tại các học viện, trẻ em hoàn toàn có thể bắt đầu tự học tại nhà thông qua các hoạt động STEM do phụ huynh thiết kế và tham gia.

Các môn học STEM không chỉ giới hạn ở các khóa học STEM lập trình, robotics… mà còn có thể học qua các hoạt động STEM gắn liền với khoa học trong đời sống. Cho bạn dễ hình dung, một thí nghiệm mô phỏng sự phun trào của núi lửa, hay mô hình các tầng đại dương, hay thí nghiệm mô phỏng hoạt động của tên lửa từ chai nhựa, tự ráp mô hình LEGO có gắn cảm biến chuyển động… đều là các hoạt động học STEM tại nhà bổ ích cho trẻ mà phụ huynh hoàn toàn có thể tham gia đồng hành cùng trẻ.

Chọn lựa khóa học STEM và giáo trình STEM: Cần chú ý những gì

Giáo trình STEM hay sẽ như thế nào?

Tùy vào độ tuổi và cấp bậc học, nội dung giáo trình STEM có thể thay đổi và có sự khác biệt khi sử dụng để giảng dạy cho các đối tượng khác nhau. Để chọn khóa học STEM phù hợp cho con, phụ huynh cần cân nhắc các tiêu chí sau đây của chương trình STEM:

  • Mục tiêu bài học STEM: Bài học này sẽ cung cấp nội dung kiến thức và giúp phát triển kỹ năng nào cho người học. Các khóa học giúp trẻ nâng cao kỹ năng STEM toàn diện sẽ khác với các khóa học luyện thi đấu các cuộc thi STEM đáng kể.
  • Mức độ đáp ứng nhu cầu của người học: Ngoài các kỹ năng về quy trình kỹ thuật và tư duy STEM, người học cần có nền tảng và kiến thức về toán và khoa học. Trình độ Toán và khoa học của mỗi trẻ là khác biệt, vì thế, các khóa học STEM phù hợp với trẻ có kỹ năng toán nâng cao hẳn phải khác với khóa học STEM cho trẻ yêu nghệ thuật.
  • Đối tượng khóa học hướng đến: Chọn khóa học phù hợp với trình độ và lứa tuổi của trẻ giúp trẻ bắt nhịp nhanh và yêu thích hơn các khóa học khó, chuyên sâu nhưng trẻ không quan tâm.
  • Phương pháp thu hút học viên tham gia vào bài học: Các chủ đề trong khóa học cần tạo cơ hôi để học sinh đặt ra các câu hỏi liên quan, tìm kiếm cách giải quyết khả thi cho vấn đề, kiểm tra cách giải quyết đó và đánh giá kết quả. Thay vì đưa trẻ vào các hoạt động hình mẫu rập khuôn để lặp lại và bắt chước.
  • Nâng cao hiệu quả của bài học: Giáo viên cần có các báo cáo, phân tích cho phụ huynh về tiến độ học tập, kỹ năng đạt được của trẻ, thông qua ghi nhận cách học sinh tương tác với bài học, những câu hỏi được đưa ra, cách học sinh tiếp cận giải quyết vấn đề và mức độ nhiệt tình của học sinh khi tham gia tiết học.

Xem thêm: 

  • Top 10 sách giáo trình STEM vừa học vừa chơi cho trẻ tiểu học
  • Top 10 sách giáo dục STEM hay, vui, hữu ích cho trẻ

Các loại khóa học STEM

Với mục tiêu như trên, các khóa học STEM cũng được thiết kế đa dạng để giúp học sinh đạt được các kỹ năng STEM một cách dễ dàng và hiệu quả. Các khóa học STEM tập trung vào các chuyên đề/ môn học STEM theo hướng xây dựng và kiến thức liên môn cho các em. Thường gặp có:

  • Khóa học STEM Robotics
  • Khóa học STEM Coding – Lập trình
  • Khóa học STEM Egineering Kỹ sư Xây dựng
  • Khóa học STEM Egineering Kỹ sư Điện
  • Khóa học STEM Toán tư duy

Tìm hiểu thêm:

  • Các loại khóa học STEM phổ biến giúp trẻ học STEM hiệu quả
  • Robotics là gì? Cho trẻ học Robotics ở đâu là tốt nhất?

Tóm lại, việc tăng cường áp dụng mô hình giáo dục STEM là điều cần thiết trong trường lớp ngày nay. Môi trường giáo dục STEM hấp dẫn có thể giúp trẻ đạt được những kết quả quan trọng trong tương lai.