Lập công thức hóa học của hợp chất theo hóa trị
Haylamdo biên soạn và sưu tầm Cách Lập công thức hóa học của một chất theo hóa trị môn Hoá học lớp 8 gồm đầy đủ phương pháp giải, ví dụ minh họa và bài tập trắc nghiệm có lời giải chi tiết sẽ giúp học sinh ôn tập, biết cách làm dạng bài tập từ đó đạt điểm cao trong bài thi môn Hoá 8. A. Lý thuyết & phương pháp giải - Quy tắc hóa trị: Trong công thức hóa học, tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố này bằng tích của chỉ số và hóa trị của nguyên tố kia. AaxBby suy ra: a.x = b.y - Các bước thực hiện: + Bước 1: Viết công thức tổng quát chung có dạng: AxBy. + Bước 2: Áp dụng quy tắc hóa trị: x.a = y.b + Bước 3: Rút ra tỉ lệ: + Bước 4: Viết công thức hóa học. B. Ví dụ minh họa Ví dụ 1: Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Na có hóa trị I và (SO4) có hóa trị II. Hướng dẫn giải Gọi công thức tổng quát là Nax(SO4)y Theo quy tắc hóa trị ta có: x.I = y.II suy ra Suy ra x = 2, y = 1 Vậy công thức hóa học cần lập là Na2SO4. Ví dụ 2: Cho hợp chất tạo bởi lưu huỳnh hóa trị VI và oxi. Hãy lập công thức hóa học của hợp chất trên. Hướng dẫn giải Gọi công thức tổng quát là SxOy Theo quy tắc hóa trị ta có x.VI = y.II suy ra Suy ra x = 1, y = 3 Vậy công thức hóa học của hợp chất là SO3. Ví dụ 3: Hợp chất của nguyên tố A và O là A2O3. Hợp chất của nguyên tố B với H là BH2. Hãy lập công thức hóa học của A với B. Hướng dẫn giải Gọi a là hóa trị của nguyên tố A, ta có 2.a = 3.2 suy ra a = 3. Gọi b là hóa trị của nguyên tố B, ta có 1.b = 2.1 suy ra b = 2. Gọi công thức tổng quát của hợp chất là AmBn Theo quy tắc hóa trị, ta có 3.m = 2.n suy ra Suy ra m = 2 và n = 3 Vậy công thức hóa học của hợp chất cần tìm là A2B3. C. Bài tập tự luyện Câu 1: Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Al hóa trị III và O. A. Al2O3. B. Al3O4. C. Al4O5. D. AlO. Lời giải Đáp án: Chọn A Câu 2: Lập công thức hóa học của hợp chất NH4 (I) và NO3 (I). Hãy chọn công thức hóa học đúng trong số các công thức dưới đây. A. (NH4)2NO3. B. NH4NO3. C. NH4(NO3)2. D. Không có đáp án đúng. Lời giải Đáp án: Chọn B Công thức tổng quát (NH4)x(NO3)y. Theo quy tắc hóa trị ta có: x.I = y.I suy ra tỉ lệ Suy ra x = 1, y = 1 Vậy công thức hóa học là NH4NO3. Câu 3: Hợp chất nào sau đây C có hóa trị II? A. CaCO3. B. CH4. C. CO. D. CO2. Lời giải Đáp án: Chọn C Câu 4: Công thức hóa học nào sau đây viết đúng? A. Kali sunfua K2S. B. Kali clorua KCl2. C. Kali sunfit KSO3. D. Cả A, B, C đều đúng. Lời giải Đáp án: Chọn A Câu 5: Chọn đáp án đúng. Tìm công thức hóa học của hợp chất tạo bởi H và Cl (I). A. HCl. B. HCl2. C. H2Cl. D. H2Cl3. Lời giải Đáp án: Chọn A Gọi công thức hóa học của hợp chất là HxCly Theo quy tắc hóa trị ta có x.I = y.I Rút ra tỉ lệ, suy ra x = 1, y = 1. Vậy công thức hóa học của hợp chất là HCl. Câu 6: Để lập công thức hóa học của chất khi biết hóa trị, ta cần thực hiện các bước: + Bước 1: Viết công thức dạng chung: AxBy. + Bước 2: Áp dụng quy tắc hóa trị: x.a = y.b + Bước 3: Rút ra tỉ lệ: + Bước 4: Viết công thức hóa học. Hãy cho biết bước thực hiện nào sai trong các bước trên? A. Bước 1. B. Bước 1 và bước 3. C. Bước 2. D. Bước 3. Lời giải Đáp án: Chọn D Câu 7: Lập công thức hóa học của hợp chất tạo bởi Ca (II) và OH (I). Chọn công thức đúng nhất trong các công thức sau: A. CaOH. B. Ca(OH)2. C. Ca2OH. D. Cả A, B, C đều sai. Lời giải Đáp án: Chọn B Gọi công thức chung của hợp chất là Cax(OH)y. Theo quy tắc hóa trị ta có: x.II = y.I Rút ra tỉ lệ Vậy công thức hóa học cần tìm là Ca(OH)2 Câu 8: Chọn công thức hóa học đúng trong các công thức sau. Biết hợp chất gồm N hóa trị IV và O. A. NO. B. N2O. C. NO2. D. N2O3. Lời giải Đáp án: Chọn C Công thức chung có dạng NxOy Theo quy tắc hóa trị ta có x. IV = y.II Rút ra tỉ lệ, suy ra x = 1, y = 2. Vậy công thức hóa học cần tìm là: NO2. Câu 9: Công thức hóa học nào sau đây viết sai: A. Natri clorua NaCl. B. Natri hidroxit NaOH. C. Natri oxit Na2O. D. Natri sunfua Na2S3. Lời giải Đáp án: Chọn D Câu 10: Hợp chất của nguyên tố X với O là XO. Hợp chất của nguyên tố Y với H là YH3. Công thức hóa học của hợp chất của X với Y là A. XY. B. XY2. C. X3Y2. D. X2Y. Lời giải Đáp án: Chọn C Gọi a là hóa trị của X. Theo quy tắc hóa trị ta có a.1 = 1.2 suy ra a = 2 Vậy hóa trị của X là II. Gọi b là hóa trị của Y Theo quy tắc hóa trị ta có b.1 = 1.3 suy ra b = 3 Vậy hóa trị của b là III. Gọi công thức hóa học của hợp chất là XxYy Theo quy tắc hóa trị, ta có: x.II = y.III Rút ra tỉ lệ Vậy công thức hóa học của hợp chất là X3Y2.
Bài viết hướng dẫn bạn đọc cách lập CTHH khi biết hóa trị của từng nguyên tố trong hợp chất một cách dễ hiểu. Bạn đang xem: Lập công thức hóa học khi biết hóa trị LẬP CTHH KHI BIẾT HÓA TRỊ Chọn x = b’; y = a’, suy ra CTHH đúng. Chú ý: Nếu một nhóm nguyên tử thì xem như một nguyên tố và lập CTHH như một nguyên tố khác. Khi viết hóa trị phải viết số La Mã, còn chỉ số phải là số tự nhiên. Yêu cầu: Để lập được CTHH của hợp chất bắt buộc nắm chắc kí hiệu hóa học (KHHH) và hóa trị của các nguyên tố tạo nên hợp chất. * Hoặc nhớ mẹo hóa trị một số nguyên tố thường gặp: Hóa trị I: K Na Ag H Br Cl Khi Nàng Ăn Hắn Bỏ Chạy Hóa trị II: O Ba Ca Mg Zn Fe CuÔng Ba Cần May Zap Sắt Đồng Hóa trị III: Al FeAnh Fap Đối với nguyên tố có nhiều hóa trị thì đề sẽ cho hóa trị. |