Bệnh hội chứng ngoại tháp là gì
SKĐS - Khi tổn thương bất kỳ vị trí nào trên con đường truyền xung động của bó tháp sẽ tạo ra triệu chứng được gọi là hội chứng tháp. Nếu tổn thương một bên sẽ có liệt nửa thân, tổn thương hai bên sẽ gây liệt tứ chi hoặc liệt 2 chi dưới. Hội chứng này gồm một số triệu chứng: rối loạn vận động (liệt), thay đổi về trương lực và phản xạ, giảm phản xạ da, đồng tác (đồng tác toàn thể hoặc đồng tác phối hợp). Nếu tổn thương tại vùng vỏ não vận động thì gây liệt nữa người đối diện nhưng liệt sẽ không đồng đều, còn tổn thương tại bao trong sẽ gây liệt đồng đều nửa người. Ở chi trên sẽ gây liệt cơ gấp còn chi dưới gây liệt cơ duỗi.Hệ thống ngoại tháp là một tập hợp nhóm tế bào thần kinh nhân xám tại vị trí đáy não, hệ thống ngoại tháp sẽ cùng với tiểu não tác động đến các tế bào não vùng vận động với mục đích chi phối các cử động cũng như điều hòa trương lực cơ của cơ thể. Do đó, bất kỳ nguyên nhân nào gây tổn thương hệ ngoại tháp cũng có thể dẫn đến các rối loạn vận động ở ngoại biên. Các rối loạn vận động ngoại biên đó gồm tay chân run rẩy, cứng cơ, múa giật hoặc người bệnh đi lại chậm chạp... Show
Tuy nhiên, đa số những người mắc hội chứng thần kinh ngoại tháp đều do thoái hóa hoặc tổn thương của các tế bào thần kinh hệ thống ngoại tháp vì các bệnh lý sau:
Hệ thống ngoại tháp là một tập hợp nhóm tế bào thần kinh nhân xám tại vị trí đáy não Hội chứng thần kinh ngoại tháp có 4 dạng triệu chứng chính. Các dạng triệu chứng chính đó là triệu chứng Parkinson, triệu chứng Dystonia (rối loạn trương lực cơ), Akathisia (ngồi không yên) và triệu chứng rối loạn vận động Tardive (múa giật). Các dấu hiệu của những triệu chứng đó bao gồm: 2.1. Triệu chứng ParkinsonTriệu chứng Parkinson bao gồm những triệu chứng của sự rối loạn vận động giống như trong bệnh Parkinson, vì vậy, nó thường được gọi là hội chứng Parkinson do rối loạn hệ thống ngoại tháp. Những triệu chứng Parkinson bao gồm:
2.2 Triệu chứng Dystonia (rối loạn trương lực cơ)Triệu chứng Dystonia hay còn gọi là phản ứng Dystonic, đây chính là một tình trạng vùng cơ trên cơ thể người bệnh đột nhiên bị cứng hoàn toàn, từ đó dẫn đến cảm giác rất khó chịu, buồn bực và gây đau đớn. Triệu chứng Dystonia có thể gây ảnh hưởng đến tất cả các cơ bắp trên cơ thể người bệnh, các ảnh hưởng đó bao gồm các cơ cổ (gây tật vẹo cổ), cơ mắt, cơ lưỡi, hàm hoặc các cơ hô hấp khiến cho người bệnh cảm thấy khó thở. 2.3 Triệu chứng Akathisia (ngồi không yên)Triệu chứng Akathisia hay còn gọi là triệu chứng ngồi không yên. Triệu chứng này thường khiến cho người bệnh luôn có cảm giác bồn chồn, khó chịu khi ngồi yên, do đó buộc người bệnh phải di chuyển liên tục. Bên cạnh đó, triệu chứng Akathisia cũng có thể khiến cho người bệnh luôn có cảm giác lo lắng và không thể thư giãn thoải mái, tâm lý bị ảnh hưởng nghiêm trọng. 2.4. Rối loạn vận động Tardive (chứng múa giật)Đây là một triệu chứng khiến cho người bệnh có những cử động bất thường đột ngột, nhanh, giật cục và không theo một quy luật nào của những bộ phận khác trên cơ thể. Những triệu chứng này thường gặp ở mặt, cổ, môi, lưỡi và bàn tay, bàn chân. Tuy nhiên những triệu chứng này thường có xu hướng xuất hiện sau vài tháng, hoặc vài năm sau khi sử dụng thuốc chống loạn thần. Rối loạn vận động Tardive là triệu chứng của hội chứng ngoại tháp Việc điều trị hội chứng thần kinh ngoại tháp thường sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra bệnh cũng như các triệu chứng mà người bệnh gặp phải. Trong trường hợp nếu đang sử dụng các loại thuốc gây ra hội chứng ngoại tháp thì cần phải cắt giảm liều và thay thế bằng những loại thuốc điều khác. Còn các triệu chứng của hội chứng ngoại tháp thường được điều trị bằng các loại thuốc sau:
Khi mắc hội chứng ngoại tháp, một số người bệnh có thể tự khỏi sau khi ngừng sử dụng thuốc chống loạn thần hoặc đổi sang một số loại thuốc khác gây ra ít tác dụng phụ hơn. Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp khác thì việc chữa khỏi hội chứng thần kinh ngoại tháp hoàn toàn là rất khó thực hiện. Do đó để cải thiện tình trạng bệnh hiệu quả cũng như lâu dài, người bệnh cần thực hiện đầy đủ các biện pháp dưới đây:
Tóm lại, khi vừa được chẩn đoán mắc phải hội chứng thần kinh ngoại tháp thì người bệnh không nên quá lo lắng. Thay vào đó, hãy thực hiện các phương pháp điều trị để cải thiện triệu chứng. Chỉ cần người bệnh kiên trì, cố gắng kết hợp sử dụng thuốc và thay đổi lối sống thì căn bệnh này sẽ sớm được đẩy lùi. Ngoài ra, nếu chưa yên tâm về bệnh thì có thể đến Bệnh viện uy tín để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất. |