Các loại tế bào có chung đặc điểm nào
Tác giả: , bài viết được tư vấn chuyên môn bởi: TS.BS Takaaki Matsuoka Viện trưởng Trung tâm tế bào gốc Helene Show
Công nghệ tế bào như một bước tiến mới trong lĩnh vực y khoa được áp dụng thành công trong việc điều trị bệnh và giúp trẻ hóa từ sâu bên trong. Vì thế, trong bài viết này, hãy cùng Mirai Care tìm hiểu sâu hơn về các loại tế bào gốc ứng dụng của nó trong y học và làm đẹp. Đón đọc ngay nhé! Nội dung bài viết 1. Giới thiệu về tế bào gốc và ứng dụng tế bào gốc trong y học và làm đẹpTế bào gốc là những tế bào chưa trưởng thành có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Chúng có khả năng tự phân chia và sao chép để tạo ra các tế bào mới, giúp cơ thể phục hồi và tái tạo các mô và cơ quan bị tổn thương hay suy yếu. Hiểu đơn giản, tế bào gốc là loại tế bào chưa biệt hóa, chúng có thể tự nhân bản chính mình hoặc đa phân hóa thành nhiều loại tế bào khác nhằm mục đích để thay thế hoặc chữa lành các tế bào bị tổn thương trong cơ thể. Tế bào gốc là những tế bào có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau trong cơ thể Tế bào gốc có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực y học và làm đẹp. Chúng có thể được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau như tổn thương tủy sống, đái tháo đường túyp 1, bệnh Parkinson, bệnh Alzheimer, các bệnh tim mạch, bỏng, ung thư và viêm xương khớp… Còn đối với ngành thẩm mỹ da liễu, tế bào gốc tham gia vào nhiệm vụ thúc đẩy quá trình tái tạo biểu mô, tăng sinh nguyên bào sợi/ giải phóng các yếu tố tăng trưởng, kích thích sản sinh tế bào mới thay thế tế bào lão hóa. Qua đó đẩy nhanh quá trình tổng hợp collagen, elastin, acid hyaluronic, tái tạo mạch máu, dây thần kinh(1). Tuy nhiên, cần lưu ý rằng sử dụng tế bào gốc vẫn đang trong quá trình nghiên cứu và phát triển. Để được tư vấn chuyên sâu và hiểu rõ hơn về phương pháp trị liệu tế bào gốc, người bệnh nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa. Điều này sẽ giúp bạn đảm bảo an toàn và nâng cao khả năng điều trị. 2. Các loại tế bào gốc theo nguồn gốcCác loại tế bào gốc có thể được phân loại theo nguồn gốc của chúng. Theo nguồn gốc, có 4 loại tế bào gốc khác nhau. Dưới đây là một số loại tế bào gốc phổ biến: 2.1 Tế bào gốc phôi:Được lấy từ phôi thai trong giai đoạn đầu của thai kỳ, tế bào gốc phôi có khả năng phát triển thành tất cả các loại tế bào trong cơ thể, bao gồm tế bào tim, tế bào não, tế bào da, tế bào cơ, tế bào gan và tế bào thận. Tuy nhiên, việc lấy tế bào gốc phôi là một vấn đề gây tranh cãi và không được khuyến khích dùng vì liên quan đến tính nhân đạo. Tế bào gốc phôi được phân thành các loại tế bào gốc nhỏ hơn như sau:
2.2 Tế bào gốc nhũ nhi:Được lấy từ nhũ nhi trong buồng tử cung, tế bào gốc nhũ nhi có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau. Tuy nhiên, số lượng tế bào gốc nhũ nhi có sẵn rất ít và việc lấy chúng cũng đòi hỏi sự đồng ý của người mẹ. 2.3 Tế bào gốc trưởng thành:Được lấy từ các bộ phận của cơ thể như tủy xương, mô mỡ và da, tế bào gốc trưởng thành có khả năng phát triển thành một số loại tế bào nhưng không phải tất cả. Chúng có ít khả năng phát triển thành tế bào của các cơ quan khác nhau như tế bào tim và tế bào não. Các loại của tế bào gốc trưởng thành bao gồm:
2.4 Tế bào gốc đa năng cảm ứng:Được tìm thấy trong cơ thể, tế bào gốc đa năng cảm ứng có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau. Chúng được coi là loại tế bào gốc tiềm năng nhất và có thể được sử dụng trong nhiều ứng dụng y tế khác nhau. 3. Các loại tế bào gốc theo khả năng biệt hóaCác loại tế bào gốc có khả năng biệt hóa khác nhau và được phân loại theo đặc tính này như sau: 3.1 Tế bào gốc toàn năng:Còn được gọi là tế bào gốc totipotent, loại này có khả năng biệt hóa thành tất cả các loại tế bào khác trong cơ thể và thậm chí còn có thể phát triển thành một con người hoàn chỉnh trong một môi trường phù hợp. Tế bào gốc toàn năng chỉ có trong giai đoạn sớm nhất của phôi thai. 3.2 Tế bào gốc vạn năng:Còn được gọi là tế bào gốc pluripotent, loại này có khả năng biệt hóa thành hầu hết các loại tế bào khác trong cơ thể, nhưng không thể phát triển thành một con người hoàn chỉnh. Tế bào gốc vạn năng thường được lấy từ phôi thai hoặc những phôi thai thừa kế từ phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm. Hiện nay, chúng ta đã tìm ra thêm tế bào gốc vạn năng cảm ứng (induced pluripotent stem cells-iPSCs) cũng được xếp vào loại này. 3.3 Tế bào gốc đa năng:Tế bào gốc đa năng còn được gọi là tế bào gốc multipotent, loại này có khả năng biệt hóa thành một số loại tế bào khác trong một khu vực cụ thể của cơ thể. Ví dụ như tế bào gốc từ tủy xương có thể biệt hóa thành tế bào máu và tế bào gốc từ mô mỡ có thể biệt hóa thành tế bào mỡ. 3.4 Tế bào gốc đơn năng:Còn được gọi là tế bào gốc unipotent, loại này chỉ có khả năng biệt hóa thành một loại tế bào khác duy nhất. Ví dụ như tế bào gốc da chỉ có khả năng biệt hóa thành tế bào da. 4. Tế bào gốc có những điểm gì khác biệt so với các tế bào bình thường khác.Tế bào gốc là những tế bào đặc biệt trong cơ thể, khác biệt với các tế bào bình thường khác ở nhiều khía cạnh. Dưới đây là một số điểm khác biệt của tế bào gốc so với các tế bào bình thường khác: 4.1 Khả năng tái tạo và tự phục hồi:Tế bào gốc có khả năng phân chia để tạo ra các tế bào con giống như chúng, có thể phục hồi và thay thế các tế bào bị hư hỏng hoặc chết đi trong cơ thể. Khả năng này giúp tế bào gốc đóng vai trò quan trọng trong việc chữa trị các bệnh lý và thương tổn. 4.2 Khả năng biệt hóa:Tế bào gốc có khả năng biệt hóa, tức là chúng có thể phát triển thành nhiều loại tế bào khác nhau. Khả năng này cho phép chúng được sử dụng trong các liệu pháp điều trị bệnh lý, để thay thế các tế bào bị hư hỏng hoặc thiếu hụt trong cơ thể. 4.3 Khả năng tự phát:Tế bào gốc có khả năng tự phát, tức là chúng có thể tìm thấy vị trí của các vùng bị tổn thương trong cơ thể và di chuyển đến đó để thực hiện chức năng tái tạo và phục hồi. 4.4 Khả năng phân chia không giới hạn:Một số loại tế bào gốc có khả năng phân chia một cách không giới hạn, điều này có nghĩa là chúng có thể phân chia một cách liên tục để tạo ra nhiều tế bào con. 4.5 Khả năng tránh được đáp ứng miễn dịch:Tế bào gốc có khả năng tránh được đáp ứng miễn dịch từ phía cơ thể, điều này cho phép chúng được sử dụng trong các liệu pháp chuyển giao gen hoặc điều trị bệnh lý mà yêu cầu sự tương thích giữa người hiến và người nhận. 4.6 Khả năng sản xuất các yếu tố tăng trưởng:Tế bào gốc có khả năng sản xuất các yếu tố tăng trưởng, các hợp chất giúp thúc đẩy sự phát triển và tái tạo của các yếu tố tăng trưởng. Tế bào gốc có nhiều đặc điểm khác biệt so với các tế bào khác. Có thể thấy, tế bào gốc có rất nhiều tiềm năng lớn trong tương lai bởi khả năng phát triển thành các loại tế bào khác trong cơ thể và dùng thay thế để điều trị một số loại bệnh hiện chưa có cách điều trị hiệu quả. Để tìm hiểu thêm thông tin về các liệu pháp y học tiên tiến hoặc đăng ký tư vấn dịch vụ, Khách hàng vui lòng liên hệ tới: |