Chỉ số viêm gan b ký hiệu là gì

Khi cơ thể tiếp xúc với virus viêm gan B (HBV), hệ thống miễn dịch sẽ sản xuất kháng thể để chống lại virus. HBsAb (Hepatitis B surface antibody) là kháng thể bề mặt virus viêm gan B. Nó còn được gọi là anti-HBs và cần phân biệt với HBsAg – viết tắt của kháng nguyên bề mặt viêm gan B (xác định một người có đang bị nhiễm virus HBV không).

Xét nghiệm HBsAb định lượng là một xét nghiệm máu thông thường, kiểm tra xem một người đã có đủ kháng thể chống lại virus chưa. Nó còn được dùng để kiểm tra lượng kháng thể định kỳ sau khi tiêm vắc xin viêm gan B, từ đó đánh giá được hiệu quả bảo vệ của vắc xin.

HBsAb là kháng thể cơ thể sản xuất để chống lại virus HBV

2. Ý nghĩa kết quả xét nghiệm HBsAb định lượng là gì?

Cơ thể đã có kháng thể nghĩa là bạn nhiễm virus viêm gan B, đã khỏi bệnh và có khả năng miễn dịch; hoặc bạn đã tiêm chủng vắc xin viêm gan B và đã được miễn dịch. Nếu chỉ số HBsAb cho thấy bạn không có kháng thể, có nghĩa là:

- Bạn chưa từng bị nhiễm virus HBV.

- Bạn chưa chích ngừa vắc xin viêm gan B.

- Bạn đã chích ngừa vắc xin viêm gan B, nhưng không hiệu quả.

Các chỉ số HBsAb có ý nghĩa sau:

- HBsAg < 10 IU/L: Xem như chưa có kháng thể vì nếu gặp virus viêm gan B thì vẫn có nguy cơ cao nhiễm bệnh, cần tiêm vắc xin.

- HBsAg < 100IU/L: Kháng thể yếu, cần tiêm vắc xin bổ sung.

- HBsAg 100-1000 IU/L: Đã có kháng thể, có thể tiêm bổ sung hoặc không.

- HBsAg > 1000IU/L: Kháng thể tốt, không cần tiêm lại.

Lượng kháng thể viêm gan B tăng ở những bệnh nhân đang điều trị viêm gan B là một dấu hiệu tốt cho thấy việc điều trị có hiệu quả.

3. Cách thực hiện xét nghiệm HBsAb định lượng

Xét nghiệm HBsAb kiểm tra lượng kháng thể kháng virus HBV

Xét nghiệm định lượng HBsAb được thực hiện như xét nghiệm máu thông thường. Nhân viên y tế sử dụng một ống tiêm nhỏ để lấy máu từ tĩnh mạch ở cánh tay hoặc bàn tay, sau đó đưa mẫu máu đến phòng thí nghiệm để phân tích.

Đây là một xét nghiệm an toàn, một số tình trạng có thể gặp là chảy một ít máu, đau nhức nhẹ, có vết bầm ở vị trí lấy máu.

4. Khi nào cần thực hiện xét nghiệm HBsAb?

Virus viêm gan B có thể gây ra viêm gan B mạn tính. Viêm gan B mạn tính là yếu tố nguy cơ rất cao dẫn đến xơ gan và ung thư gan.

Một bệnh nhân bị viêm gan B khi đến khám bác sĩ thường chỉ định cho làm xét nghiệm các marker viêm gan B. Vậy marker viêm gan B gồm những xét nghiệm gì và giá trị của các xét nghiệm này như thế nào. Bài viết này sẽ giới thiệu với quý độc giả những nội dung trên.

Các marker viêm gan B gồm: HBsAg, Anti-HBs (HBsAb), HBeAg, Anti-HBe (HBeAb), Anti-HBc, Anti-HBc IgM.

Xét nghiệm HBsAg Là xét nghiệm quyết định chẩn đoán viêm gan B. Để kết luận có viêm gan B hay không phải làm xét nghiệm HBsAg chứ không phải là xét nghiệm HBVDNA. Nếu dương tính nghĩa là bạn bị viêm gan B. Nếu âm tính nghĩa là bạn không bị viêm gan B. Xét nghiệm HBsAg có xét nghiệm định tính hoặc định lượng: xét nghiệm định tính cho biết bệnh nhân có bị viêm gan B hay không, còn xét nghiệm định lượng cho biết nồng độ kháng nguyên nhiều hay ít, có giá trị để theo dõi điều trị.

Xét nghiệm Anti-HBs Anti-HBs là kháng thể kháng HBsAg. Bệnh nhân sau khi khỏi bệnh hoặc sau khi tiêm vaccine nếu có kháng thể Anti-HBs là đã có miễn dịch. Nồng độ Anti-HBs > 10 mUI/ml được coi là có tác dụng bảo vệ.

Xét nghiệm HBeAg HBeAg là một đoạn kháng nguyên vỏ capsid của virus viêm gan B. Sự xuất hiện HBeAg chứng tỏ virus đang nhân lên và có khả năng lây lan mạnh. HBeAg dương tính là một chỉ tiêu chứng tỏ virus đang hoạt động. HBeAg âm tính có 2 khả năng: virus không hoạt động hoặc virus đột biến. Để khẳng định virus đột biến cần xét nghiệm HBVDNA và HBV genotyping.

Xét nghiệm Anti-HBe Anti-HBe là kháng thể kháng HBeAg. Nếu xét nghiệm Anti-HBe dương tính chứng tỏ bệnh nhân có miễn dịch một phần. Xét nghiệm Anti-HBe âm tính chứng tỏ cơ thể chưa có miễn dịch với virus viêm gan B.

Xét nghiệm Anti-HBc Anti-HBc là kháng thể kháng lõi virus viêm gan B. Nó xuất hiện rất sớm và tồn tại suốt đời. Vì vậy xét nghiệm này là marker đánh giá bệnh nhân đã bị phơi nhiễm virus viêm gan B. Có 3 danh pháp về xét nghiệm này là Anti-HBc, Anti-HBc IgG, Anti-HBc total nhưng thực chất chỉ là một vì xét nghiệm Anti-HBc IgG vẫn có một phần Anti-HBc IgM.

Xét nghiệm Anti-HBc IgM Anti-HBc IgM là kháng thể kháng lõi virus viêm gan B typ IgM. Kháng thể này xuất hiện trong giai đoạn viêm gan B cấp hoặc đợt cấp của viêm gan B mạn tính. Có rất nhiều marker viêm gan như vậy xét nghiệm như thế nào?

Trước hết làm xét nghiệm HBsAg Nếu HBsAg âm tính chứng tỏ bệnh nhân không bị viêm gan B. Nếu muốn biết sâu hơn là bệnh nhân đã bị phơi nhiễm viêm gan B hay chưa (vì các tài liệu gần đây cho thấy bệnh nhân phơi nhiễm vẫn có nguy cơ ung thư gan cao) thì làm them xét nghiệm Anti-HBc. Nếu muốn biết bệnh nhân có miễn dịch với viêm gan B hay chưa thì làm xét nghiệm Anti-HBs: Anti-HBs dương tính chứng tỏ bệnh nhân có miễn dịch với viêm gan B, không cần tiêm vaccine; Anti-HBs âm tính chứng tỏ bệnh nhân chưa có miễn dịch với viêm gan B, cần tiêm vaccine.

Nếu HBsAg dương tính: cần xét nghiệm xác chẩn lại! Sau khi đã khẳng định là HBsAg dương tính cần làm các xét nghiệm sinh hoá, huyết học để đánh giá chức năng gan. Bệnh nhân cũng cần làm các xét nghiệm sinh học phân tử như HBV-DNA, HBV genotyping. Các marker cần làm đầy đủ: Định lượng HBsAg, Anti-HBs (HBsAb), HBeAg, Anti-HBe (HBeAb), Anti-HBc, Anti-HBcIgM.

Định lượng HBsAg chủ yếu để theo dõi điều trị. Xét nghiệm Anti-HBs có thể không làm nếu nồng độ HBsAg cao.

Cặp xét nghiệm HBeAg và Anti-HBe nên làm đầy đủ để phân tích 4 khả năng như sau: - HBeAg (+) và Anti-HBe (-): Virus đang nhân bản, viêm gan tiến triển, lây lan mạnh. - HBeAg (-) và Anti-HBe (+): Virus ngừng nhân bản, có miễn dịch một phần, khả năng lây lan giảm. Cũng có thể là thể đột biến hoang dại. - HBeAg (+) và Anti-HBe (+): KN và KT cân bằng hoặc do phức hợp miễn dịch, cần theo dõi thêm. - HBeAg (-) và Anti-HBe (-): Biến thể Pre-C hoặc giai đoạn cửa sổ của quá trình chuyển đảo huyết thanh. Cuối cùng là cặp xét nghiệm Anti-HBc và Anti-HBcIgM để xác định bệnh nhân viêm gan cấp hay mạn tính.

Tất cả các thông số này đều rất cần để quyết định điều trị, tiên lượng và theo dõi quá trình điều trị viêm gan.

Mọi thắc mắc về xét nghiệm các marker viêm gan B có thể liên hệ PGS.TS Lê Văn Don, Chủ nhiệm khoa Miễn dịch Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, điện thoại 043.8212644 (trong giờ hành chính).

Chỉ số HBsAg bao nhiêu là nguy hiểm?

Chỉ số HBsAg \>1 tức là vượt mức bình thường. Đây là tín hiệu nguy hiểm mà người bệnh cần kiểm soát và tìm hiểu cách điều trị phù hợp. Chỉ số HBsAg < 1000 nói lên điều gì?

Chỉ số HBV

HBV-DNA đạt trên 10.000 IU/ml: Nồng độ virus cao. HBV-DNA đạt từ 2.000 - 10.000 IU/ml: Nồng độ virus trung bình. HBV-DNA đạt dưới 2.000 IU/ml: Nồng độ virus ở mức thấp.

Chỉ số bao nhiêu thì bị viêm gan B?

Nồng độ virus viêm gan B được gọi là cao khi chỉ số này đạt trên 10.000 IU/ml, đạt trung bình từ 2000 – 10.000 IU/ml và mức thấp khi dưới 2000 IU/ml.

Chỉ số kháng thể viêm gan B là gì?

- Chỉ số Anti-HBs: Chỉ số kháng thể chống lại kháng nguyên trên bề mặt gan. Nồng độ kháng thể viêm gan B trên 10 mUI/ml tức là đã có kháng thể chống sự xâm nhập của virus viêm gan B. Tuy nhiên, để tránh được lây nhiễm thì định lượng kháng thể phải đạt trên 100 IU/l, kháng thể bền vững với virus là 1000 IU/l.