Chiếc cúp vàng world cup đầu tiên có tên là gì

TPO - Đêm nay, sau trận chung kết giữa Pháp và Argentina, chiếc Cúp vàng World Cup sẽ lại xuất hiện, tiếp tục nối dài hành trình trăm năm thăng trầm gắn liền với sân chơi Cúp thế giới. 100 năm qua đã chứng kiến rất nhiều điều thú vị về chiếc cúp danh giá này.

Chiếc cúp đầu tiên được cất trong ngân hàng

Trong thời kỳ Thế chiến II, chiếc cúp phải được giấu đi. Phó chủ tịch FIFA lúc bấy giờ, ông Ottorino Barassi, đã quyết định mang vào một ngân hàng tại Rome để cất giữ. Mỗi giải đấu nó mới được lấy ra sử dụng và sau đó lại về nằm gọn gàng trong căn hầm của ngân hàng.

Brazil là quốc gia duy nhất sở hữu Cúp vàng vĩnh viễn

Theo luật ban đầu, đội tuyển nào 3 lần vô địch World Cup, đội tuyển đó sở hữu luôn Cúp vàng. Brazil đã làm được điều này vào năm 1970. Với chức vô địch thứ ba, Pele và đồng đội đã mang chiếc cúp khi ấy là Jules Rimet về nhà.

Anh và Brazil là những đội từng được giương cao chiếc cúp Jules Rimet

Cúp vàng bị ăn trộm liên tục và mất tích mãi mãi

Jules Rimet gắn với 3 lần vô địch của tuyển Brazil, và nó cũng gắn với những lần xui xẻo bị đánh cắp liên tiếp. Đầu tiên là tháng 3/1966, không lâu trước khi khai mạc World Cup tại Anh, người ta phát hiện ra Jules Rimet đã không cánh mà bay. Nhưng kẻ trộm dường như đã đánh rớt chiếc cúp trên đường chạy trốn. Đó là lý do chó nghiệp vụ của cảnh sát đã phát hiện ra sau đó 7 ngày.

Tuy nhiên, điều không mong muốn lại xảy ra, khi nó bị đánh cắp thêm lần nữa sau khi được trao cho Brazil. Và cho đến nay, nó đã không bao giờ còn trở về với nơi sở hữu. Chiếc cúp mà Brazil trưng bày bây giờ chỉ là phiên bản làm lại.

Người Italia là cha đẻ của chiếc cúp đương đại

Sau khi trao hẳn cho Brazil, FIFA đã thiết kế một chiếc cúp mới đặt tên là “Cúp vàng FIFA World Cup”. Cha đẻ của nó là họa sĩ người Ý Silvio Gazzaniga. Ông đã thiết kế nó rất kỳ công với vàng đặc nguyên khối. Cúp vàng FIFA World Cup trình làng ở năm 1971 và đến năm 1974, chủ nhân đầu tiên của nó là ĐT Tây Đức.

Hai phiên bản cúp vàng FIFA

Đội vô địch chỉ được giữ cúp mạ vàng

Chiếc cúp nguyên bản được làm từ 6,175 kg vàng khối và có giá trị vô cùng lớn. FIFA quy định đội vô địch được sở hữu chiếc cúp này trong một thời gian ngắn trước khi trao trả cho FIFA. Thay vào đó, họ sẽ làm một chiếc cúp mạ vàng với ruột rỗng trao cho liên đoàn quốc gia vô địch để giữ vĩnh viễn.

FIFA sắp phải đổi cúp mới?

Theo quy định, tên của nhà vô địch sẽ được khắc ở đáy của Cúp vàng phiên bản chính thức. Nhưng theo báo chí Anh, kể từ 1974 đến nay, với hơn 10 nhà vô địch đã được khắc tên thì đáy cúp sắp... hết chỗ. Ước tính chỉ còn đủ chỗ cho nhiều nhất 2 đội nữa tính cả cái tên Pháp/Argentina vào đêm nay. Điều này có nghĩa là nó sẽ cần phải được thay thế một lần nữa sau lễ kỷ niệm 100 năm của giải đấu vào năm 2030.

Chiếc cúp với hình ảnh hai người đang nâng quả địa cầu vốn đã rất quen thuộc với hàng tỷ người yêu môn thể thao vua này được tạo ra bởi họa sĩ nổi danh người Ý Silvio Gazzaniga.

Đội trưởng đội tuyển quốc gia Italia – Dino Zoff nâng cúp vàng của FIFA World Cup,
sau chiến thắng của Italia trước Đức trong trận chung kết
World Cup 1982 tại Madrid, Tây Ban Nha

Thế nhưng đấy không phải là chiếc cúp đầu tiên của World Cup!

---

Cúp Jules Rimet

Câu chuyện về Nữ Thần vàng

Chiếc cúp vàng World Cup đầu tiên có tên là Victory, nhưng sau đó lại được đặt theo tên của vị chủ tịch thứ 3 của FIFA – Jules Rimet. Chiếc cúp này được trao từ năm 1930 đến 1970, được thiết kế bởi nhà điêu khắc người Pháp Abel Lafleyr, làm bằng bạc nguyên chất mạ vàng. Nặng 3,8kg, chiếc cúp vô địch World Cup khắc họa hình ảnh của Nike – Nữ thần chiến thắng trong thần thoại Hy Lạp đang nâng chén hình bát giác bên trên. Vì thế, chiếc cúp sau đó được đặt tên là Golden Godness (cúp vàng Nữ Thần).

Chủ tịch FIFA thứ ba Jules Rimet trao chiếc cúp cho Chủ tịch Hiệp hội bóng đá Uruguay, Paul Jude, sau chiến thắng của Uruguay trước Argentina trong trận chung kết World Cup 1930

Uruguay và Italy thay nhau thống trị 4 kỳ World Cup đầu tiên, sau đó là Đức và Anh vô địch các kỳ tiếp theo. Và Brazil là đội tuyển sở hữu chiếc cúp vĩnh viễn khi ba lần vô địch liên tiếp.

Ba vụ trộm và chú chó Pickles

Trong chiến tranh thế giới lần thứ 2, đội vô địch năm 1938 là Italy giữ chiếc cúp này. Ottorino Barassi, phó chủ tịch của FIFA và là chủ tịch của FIGC, đã bí mật vận chuyển chiếc cúp từ một ngân hàng ở Roma và giấu nó trong một hộp đựng giày dưới gầm giường của ông để bảo vệ nó khỏi bị Đức quốc xã lấy đi.

Một cột mốc đáng nhớ khác xảy ra vào năm 1966, bốn tháng trước khi World Cup khai mạc ở Anh. Chiếc cúp bị trộm ở sảnh chính điện Westminster dù được canh phòng 24/24. Tên trộm đòi một khoản tiền chuộc lên đến 15.000 bảng nếu ban tổ chức muốn có lại chiếc cúp.

 Dave Corbett và chú chó Pickles.

Một chú chó tên Pickles tìm thấy chiếc cúp và người chủ của nó – Dave Corbett đã mang giao nộp chiếc cúp thất lạc và được trao thưởng 6.000 bảng Anh. Với riêng Pickles, chú chó được cung cấp miễn phí thức ăn trọn đời.

Đội trưởng đội tuyển Italia, Giuseppe Meazza nhận Cúp Jules Rimet
sau trận chung kết tại sân vận động Colombes thành phố Paris của Pháp

Hiệp hội bóng đá Anh đã bí mật sản xuất một bản sao của chiếc cúp để ăn mừng sau trận chung kết. Bản sao này đã được bán đấu giá vào năm 1997 với giá là £254.500, khi đó nó được mua bởi FIFA.

Jules Rimet Trophyramắt báo chí tại Westminster Central Hall ở London. 
Chiếc cúp bị mất vào ngày 20 tháng 3, và được tìm thấy ở Nam London
vào ngày 27 tháng 3 năm 1966, bởi một con chó tên là Pickles

Vào ngày 19 tháng 12 năm 1983, chiếc cúp đã bị lấy cắp một lần nữa. Chiếc cúp từ đó tới nay vẫn chưa tìm lại được.

Cúp vàng FIFA World Cup

Sau khi trao cúp Jules Rimet cho Brazil và cúp bản sao cho FIFA. 53 mẫu do các nghệ sĩ điêu khắc tạo ra được gửi về từ 17 nước. Tác phẩm của họa sĩ người Italy Silvio Gazzaniga đã được ủy ban bầu chọn.

Nhà điêu khắc Silvio Gazzaniga đã cho ra đời chiếc cúp vô địch World Cup năm 1971

Cúp FIFA World Cup, lần đầu tiên được sử dụng trong kỳ World Cup 1974. Nó được làm từ 5 kg vàng 18 carat với đế có đường kính 13 cm gồm hai lớp đá xanh malachite (đá lông công), trên cúp có hình ảnh hai người đang giữ Trái Đất.

Chiếc cúp có khắc chữ nổi “FIFA World Cup” tại đế. Tên của nước có đội tuyển giành chức vô địch tại mỗi kỳ World Cup được khắc tại mặt đáy của cúp, ví dụ “1974 Deutschland” hoặc “1994 Brazil”, nên sẽ không nhìn thấy được khi đặt chiếc cúp thẳng đứng.

Trước năm 2006, chiếc cúp sẽ được trao cho đội vô địch, họ sẽ giữ đến trận chung kết FIFA World Cup tiếp theo. Nhưng theo quy định hiện tại của FIFA, đội chiến thắng sẽ nhận được một bản sao mạ vàng của chiếc cúp.

Hành trình của chiếc cúp

Trong chuyến lưu diễn đầu tiên kéo dài khoảng ba tháng, trước kỳ FIFA World Cup 2006 tại Đức, chiếc cúp đã đến thăm 29 nước. Chuyến lưu diễn trước FIFA World Cup 2010 ở Nam Phi, chiếc cúp đã đến 84 nước, trong đó có 50 nước Africa với quãng đường 139,000 km.

Chiếc cúp đi đến 90 quốc gia trước khi FIFA World Cup Brazil diễn ra. Chuyến lưu diễn bắt đầu tại Rio de Janeiro vào ngày 12 tháng 9 năm 2013 và kết thúc 267 ngày sau đó. Cúp đã đi khoảng 150.000 km, và được chào đón bởi 1,3 triệu người hâm mộ.

Dĩ nhiên, không ai có thể chạm tay vào chiếc cúp. Quy định của FIFA chỉ cho phép nguyên thủ quốc gia và các thành viên đội vô địch World Cup mới có cơ hội chạm vào chiếc cúp thật.