Hướng dẫn sử dụng Wikipedia
Wikipedia tiếng Việt là một bách khoa toàn thư bằng tiếng Việt do nhiều người ở khắp nơi trên thế giới tham gia xây dựng, cùng tuân thủ mục tiêu chung sau: Cùng nhau phát triển một Wikipedia tiếng Việt thành một bách khoa toàn thư bằng tiếng Việt tự do cập nhật và sử dụngnếu có thể, trở thành một bách khoa toàn thư bằng tiếng Việt hữu ích và đáng tin cậy lớn nhất trong lịch sử, cả về bề rộng lẫn bề sâu. Show
Để đạt được mục tiêu chung đó, Wikipedia đề ra một số quy định và hướng dẫn. Dưới đây là một số những quy định và hướng dẫn căn bản của Wikipedia tiếng Việt giúp chúng ta làm việc chung với nhau một cách hiệu quả nhất: Mục lục
Những quy định quan trọngTrang chi tiết: Wikipedia:Năm cột trụ Những quy định dưới đây được xem là quan trọng và yêu cầu mọi thành viên tham gia Wikipedia tiếng Việt cùng tuân thủ.
Các quy định được xây dựng như thế nào?Một số quy định căn bản được xây dựng lúc đầu khi Wikipedia tiếng Anh - Mỹ được lập ra. Quy định của Wikipedia tiếng Việt được xây dựng chủ yếu dựa trên những quy định căn bản này hoặc thông qua đồng thuận. Đồng thuận có thể đạt được thông qua việc bàn thảo trên trang thảo luận. Ngoài ra qua quá trình phát triển của cộng đồng Wikipedia tiếng Việt, có thể hình thành các quy định phù hợp với đặc thù tiếng Việt cũng như những thông lệ hoạt động của cộng đồng. Những vấn đề liên quan đến quy định có thể được thảo luận trong mục không gian tên Wikipedia, trên trang thảo luận, cũng như tại địa chỉ Meta. Ngoài ra cũng có thể thảo luận trong IRC và trong danh sách điện thư của Wikipedia, tuy nhiên cần lưu ý là quy định chính thức phải được công nhận trên chính Wikipedia. Nếu có một quy định nào đó gây tranh luận, nó cần được thảo luận kỹ càng trước khi được công nhận. Hãy tham khảo hướng dẫn trong Wikipedia:Các quy định được thiết lập như thế nào. Quy định hình thành từ các thông lệ qua thời gian thường tương đối khó nhận biết hơn. Nếu một thông lệ không gặp phải phản đối, thường rất mất công để có thể yêu cầu cộng đồng xây dựng nó một cách chính thức thành quy định cụ thể. Trong trường hợp này, giải pháp tốt nhất có thể là viết ra một cách rõ ràng thông lệ đó trên một trang thích hợp. Trang này sẽ trở thành một nơi để thảo luận về phương thức hoạt động đó cũng như những thay đổi có thể có đối với quy định, đồng thời cũng tạo thành nguồn để mọi người trích dẫn quy định khi cần thiết. Không nên biểu quyết trên nội dung một bài viết mà hãy vào phần thảo luận của trang này. Điều này cũng áp dụng ngay cả đối với các quy định. Xem Wikipedia: Biểu quyết. Xem thêm: Wikipedia:Đồng thuận Các quy định được thực thi ra sao?Chính bạn là một biên tập viên của Wikipedia. Wikipedia không hề có một tổng biên tập cũng như một cơ chế tập trung, thống nhất từ trên xuống dưới để theo dõi và phê chuẩn các bài viết. Thay vào đó, tất cả các thành viên có thể tham gia vào việc thêm bài viết, tham gia đọc lại bài, sửa lỗi in ấn, lỗi chính tả, chỉnh lại định dạng, chuẩn hóa theo wiki, cải thiện tính khách quan, thêm thông tin, thậm chí viết lại bài. Tóm lại các thành viên tham gia vừa đồng thời là người viết vừa là người biên tập. Hầu hết các quy định và hướng dẫn được áp dụng đối với việc viết bài hoặc thảo thuận về những vấn đề phát sinh. Một số quy định được quản trị viên áp dụng để tạm thời ngăn chặn với các hành vi tiêu cực (nhất là cơ chế can thiệp các hành vi phá hoại). Đối với những trường hợp nghiêm trọng hội đồng trọng tài có thể ra quyết định xử lý đối với các tình huống phá hoại nghiêm trọng, hoạt động này nằm trong thủ tục giải quyết tranh chấp chung. Các loại quy địnhDưới đây là các thể loại quy định khác nhau:
Các quy ướcCác quy ước sau giúp chúng ta có thể tạo ra một bách khoa toàn thư nhất quán và tiện dụng hơn:
Các chức năng giới hạnMột vài chức năng phần mềm có thể bị dùng sai, như việc xóa bỏ trang hay ngăn không cho soạn thảo, được giới hạn chỉ cho các Quản trị viên sử dụng, những người này là những thành viên có kinh nghiệm và được cộng đồng tin tưởng. Việc sử dụng không đúng các chức năng dành cho quản trị viên có thể bị cảnh cáo hoặc truất quyền tạm thời hay vĩnh viễn. Các chức năng đặc biệt mà chỉ các quản trị viên mới được dùng bao gồm:
Các hướng dẫn chung
Các hướng dẫn về cách thức ứng xử
Các hướng dẫn về nội dung khi viết
Các hướng dẫn về phong cách viết
Các hướng dẫn liên quan tới các kỹ thuật liên kết nhóm trong bài viết
Tham khảo thêm về Wikipedia
|