A. CaCl₂.

B. Na₂CO₃.

C. CuSO₄.

D. KNO₃.

Đáp án C

Kim loại Zn là gì

– Kẽm là kim loại có màu lam nhạt nhẹ, có độ giòn ở nhiệt độ bình thường, độ dẻo ở nhiệt độ 100 – 150⁰C, và giòn trở lại ở nhiệt dộ đạt trên 200⁰C. Kẽm có khối lượng riêng bằng 7,13 g/cm³, nóng chảy ở 419,5⁰C và có nhiệt độ sôi ở 906⁰C. – Kim loại kẽm tan trong dung dịch NaOH, tạo ra khí không màu.

1. Định nghĩa

– Kẽm là một kim loại đã được phát hiện từ thời kỳ cổ đại. Các loại quặng kẽm đã được sử dụng để làm hợp kim đồng-kẽm là đồng thau vài thế kỷ trước khi phát hiện ra kẽm ở dạng nguyên tố riêng biệt. Có sự giống nhau về Palestin có từ thế kỷ 14 TCN đến thế kỷ 10 TCN chứa 23% kẽm.

– Kí hiệu: Zn

– Cấu hình electron:  1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁹4s² hay [Ar]3d¹⁰4s²

– Số hiệu nguyên tử: 30

– Khối lượng nguyên tử: 65g/ mol

– Vị trí trong bảng tuần hoàn

   + Ô: 30

   + Nhóm: IIB

   + Chu kì: 4

– Đồng vị: ⁶⁴Zn, ⁶⁵Zn, ⁶⁷Zn, ⁶⁸Zn và ⁷⁰Zn

– Độ âm điện: 1,65

2. Tính chất vật lí & nhận biết

    a. Tính chất vật lí:

– Kẽm là kim loại có màu lam nhạt nhẹ, có độ giòn ở nhiệt độ bình thường, độ dẻo ở nhiệt độ 100 – 150⁰C, và giòn trở lại ở nhiệt dộ đạt trên 200⁰C. Kẽm có khối lượng riêng bằng 7,13 g/cm³, nóng chảy ở 419,5⁰C và có nhiệt độ sôi ở 906⁰C 

    b. Nhận biết

– Kim loại kẽm tan trong dung dịch NaOH, sinh ra khí không màu.

Zn + 2NaOH + 2H₂O → Na₂[Zn(OH)₄] + H₂

3. Tính chất hóa học của kẽm

– Kẽm là kim loại hoạt động có tính khử mạnh Zn → Zn2+ + 2e

     a. Tác dụng với phi kim

– Zn tác dụng trực tiếp với rất nhiều phi kim.

    2Zn + O₂ → 2ZnO

     Zn + Cl₂ → ZnCl₂

    b. Tác dụng với axit

– Với các dung dịch axit HCl, H₂SO₄ loãng:

     Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

– Với dung dịch HNO3, H2SO4 đặc:

     Zn + 4HNO₃ đ → Zn(NO₃)₂ + 2NO₂ + 2H₂O

    c. Tác dụng với bazơ

– Kẽm tác dụng với dung dịch bazơ mạnh: NaOH, KOH, Ca(OH)₂….

     Zn + 2NaOH + 2H₂O → Na₂[Zn(OH)₄] + H₂

Bài tập vận dụng tính chất hóa học của kẽm (Zn)

Bài 1: Cho biết số hiệu nguyên tử của Zn là 30. Vị trí của Zn trong bảng tuần hoàn là

A. Ô 30, chu kì 4, nhóm IIA.        B. Ô 30, chu kì 5, nhóm IIB.

C. Ô 30, chu kì 4, nhóm IIB.        D. Ô 30, chu kì 3 nhóm IIB.

Đáp án: A

Cấu hình electron của Zn là: [Ar]3d¹⁰4s²

Zn ở ô 30 (z = 30), chu kỳ 4 (4 lớp electron), nhóm IIB (2 electron hóa trị, nguyên tố d).

Bài 2: X là một hợp chất của Zn thường được dùng trong y học, với tác dụng làm thuốc giảm đau dây thần kinh, chữa bệnh eczema, bệnh ngứa,…. Chất X là

A. Zn(NO₃)₂.           B. ZnSO₄.

C. ZnO.                    D. Zn(OH)₂.

Đáp án: C

ZnO được dùng trong y học, với tác dụng làm thuốc đau dây thần kinh, chữa bệnh eczema, bệnh ngứa,..do ZnO có tính chất làm săn da, sát khuẩn, bảo vệ, làm dịu tổn thương da,..

Bài 3: Cho m gam hỗn hợp hai kim loại Fe, Zn tác dụng hết với 200 ml dung dịch HCl 1,6M thoát ra 3,36 lít (đktc) khí H₂. Dung dịch thu được có giá trị pH là (bỏ qua các quá trình thuỷ phân của muối)

A. 2.                     B. 7.

C. 4.                     D. 1.

Đáp án: D

n_khí = 0,15 mol → n_{HCl pư} = 2.n_khí = 0,3 mol

n_{HCl dư} = 0,2.1,6 – 0,3 = 0,02 mol

→ C_{M (HCl dư)} = 0,02 : 0,2 = 0,1M → pH = 1.

Bài 4: Để bảo vệ vỏ tàu biển bằng thép bằng phương pháp điện hóa người ta dùng kim loại nào sau đây?

A. Cu.                  B. Pb.

C. Zn.                   D. Sn.

Đáp án: C

Để chống ăn mòn, người ta dùng một kim loại có tính khử lớn hơn Fe, thường là Zn, ghép vào vỏ tàu biển bằng thép để bảo vệ vỏ tàu, như thế Zn sẽ bị ăn mòn điện hóa trước.

Bài 5: Khi điều chế Zn từ dung dịch ZnSO₄ bằng phương pháp điện phân với điện cực trơ, ở anot xảy ra quá trình nào sau đây?

A. Khử ion kẽm.                 B. Khử nước.

C. Oxi hóa nước.                 D. Oxi hóa kẽm.

Đáp án: C

Điện phân ZnSO₄

– Anot: oxi hóa nước: 2H₂O → 4H⁺ + O₂ +4e

– Catot: khử Zn²⁺: Zn²⁺ + 2e → Zn