Phương pháp hiệu chuẩn cân điện tử update 2024
Show
Ngày nay, trong hầu hết các cơ sở kinh doanh, địa điểm sản xuất, phòng thí nghiệm,… Đều đã và đang sử dụng cân điện tử như là một loại vật dụng quan trọng và không thể thiếu. Tuy nhiên, sau một quá trình sử dụng những thiết bị đo lường này thường sẽ có xu hướng bị sai lệch. Và đưa ra những kết quả không chính xác. Chính vì thế, việc hiệu chuẩn cân điện tử là nhân tố thiết yếu để đảm bảo cho mọi hoạt động của doanh nghiệp được diễn ổn định nhất. Quá trình chuẩn bịNhằm đảm bảo cho quá trình hoạt động của các loại cân điện tử trở nên hiệu quả. Và có chất lượng tốt hơn sau một thời gian sử dụng. Quý khách hàng cần chuẩn bị và thực hiện một số những thao tác như sau: – Cần thực hiện vệ sinh sạch sẽ các loại cân điện tử cần được hiệu chuẩn. – Đặt thiết bị ngay ngắn và vững vàng trên một mặt phẳng nhất định và sau đó tiến hành điều chỉnh thăng bằng. – Tiến hành bật nguồn thiết bị để thực hiện sấy máy ít nhất là trong khoảng 30 phút. Hoặc có thể thực hiện theo những yêu cầu của nhà sản xuất. – Sau đó, thực hiện đặt những loại quả cân chuẩn trong cùng một môi trường. Với những loại cân cần hiệu chuẩn trong những khoảng thời gian nhất định. Lưu ý rằng khoảng thời gian này sẽ được xác định theo đặc điểm cấu tạo của từng loại cân. Hiệu chuẩn cân điện tử Công ty cổ phần Hiệu Chuẩn ISOCAL đã và đang không ngừng nỗ lực, phát triển. Để trở thành đơn vị thực hiện dịch vụ hiệu chuẩn có uy tín nhất trên thị trường. Với tiềm lực sẵn có cùng mục tiêu phát triển vững mạnh ISOCAL đang cung cấp cho quý khách hàng. Đa dạng các loại hình kiểm định và hiệu chuẩn trang thiết bị. Và một trong số những dịch vụ đó là hiệu chuẩn cân điện tử. Kiểm tra bên ngoài– Tiến hành kiểm tra các thông tin có trên nhãn của cân. Sau đó thực hiện ghi lại các thông số chính như: số máy, địa điểm sản xuất, giá trị lớn nhất( max), giá trị độ chia. – Thực hiện kiểm tra xem tất cả các bộ phận trên thiết bị cân điện tử có đầy đủ và nguyên vẹn hay không – Sau đó, thực hiện kiểm tra bộ phận chỉ thị của cân điện tử. Nhằm đảm bảo cho việc đo lường và đọc kết quả được rõ ràng, chính xác. – Xem xét sơ bộ để đảm bảo rằng bộ phận tiếp nhận tải của cân phải cứng, vững chắc và không bị vướng hay cản trở bởi những bộ phận khác. Kiểm tra kỹ thuậtQuy trình kiểm tra kỹ thuật trong hiệu chuẩn cân điện tử được tiến hành như sau: – Xác định hệ số ảnh hưởng của nhiệt độ do nhà sản xuất cung cấp bằng cách thực hiện kiểm tra các tài liệu kỹ thuật liên quan của cân điện tử. – Thực hiện tải khởi động cân 3 lần. Lưu ý rằng, mức tải khởi động cần được đảm bảo tương đương với (80 ÷ 100) % của Max. Ngoài ra, trong quá trình tải khởi động, cân phải được hoạt động bình thường. – Đặc biệt hơn, trong trường hợp cân điện tử có chức năng hiệu chỉnh bằng quả cân bên trong. Người thực hiện hiệu chuẩn cân điện tử cần đảm bảo cho cân thực hiện chức năng năng này một cách bình thường. – Ngoài ra, trong trường hợp hiệu chuẩn cân điện tử không có chức năng hiệu chỉnh bên trong. Người thực hiện hiệu chuẩn phải có cơ cấu niêm phong chính thức nhằm ngăn cản việc điều chỉnh độ đúng của cân. 6 phương pháp hiệu chuẩn cân điện tử1. Phương pháp khối chuẩn Phương pháp khối chuẩn là phương pháp hiệu chuẩn cân điện tử phổ biến nhất. Với phương pháp này, chúng ta cần sử dụng khối chuẩn đã được kiểm định và có độ chính xác cao được đặt trực tiếp lên đĩa cân để hiệu chuẩn. Quá trình hiệu chuẩn như sau:
2. Phương pháp dịch chuyển khối lượng Phương pháp hiệu chỉnh cân bằng dịch chuyển khối lượng đơn giản và tiện lợi hơn so với phương pháp khối chuẩn. Với phương pháp này, chúng ta sử dụng một vật có khối lượng không đổi và dịch chuyển khối lượng của vật này trên đĩa cân để hiệu chuẩn. Quá trình hiệu chuẩn như sau:
3. Phương pháp hiệu chuẩn theo hướng dẫn của nhà sản xuất Một số nhà sản xuất cân điện tử cung cấp các hướng dẫn cụ thể về quy trình cân bằng hiệu chuẩn. Nếu bạn có thể tham khảo các hướng dẫn này, bạn nên làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Hướng dẫn của nhà sản xuất thường được cung cấp trong sách hướng dẫn sử dụng đi kèm với cân điện tử. 4. Phương pháp hiệu chuẩn bằng cân chuẩn Cân chuẩn là thiết bị chuyên dụng được thiết kế để hiệu chuẩn cân điện tử. Cân chuẩn có nhiều loại khác nhau, nhưng chúng đều hoạt động tương tự nhau. Cân chuẩn có một trọng lượng chuẩn bên trong và một màn hình hiển thị. Khi bạn đặt cân điện tử lên cân chuẩn, cân chuẩn sẽ tự động cân trọng lượng của cân điện tử và hiển thị giá trị thực tế của trọng lượng đó. Bạn có thể so sánh giá trị hiển thị trên cân chuẩn với giá trị hiển thị trên màn hình cân điện tử và điều chỉnh cân điện tử sao cho giá trị hiển thị trên màn hình cân điện tử khớp với giá trị thực tế của trọng lượng đó. Phương pháp này có ưu điểm là nhanh chóng và chính xác, tuy nhiên chi phí đầu tư cho cân chuẩn khá cao. 5. Phương pháp hiệu chuẩn sử dụng phần mềm Một số nhà sản xuất cân điện tử cung cấp phần mềm để hiệu chuẩn cân. Phần mềm này thường đi kèm với cân điện tử hoặc có thể tải xuống từ trang web của nhà sản xuất. Khi bạn sử dụng phần mềm này, bạn có thể kết nối cân với máy tính thông qua cổng COM hoặc USB. Sau khi kết nối, phần mềm sẽ tự động cân trọng lượng của cân và hiển thị giá trị thực tế của trọng lượng đó. Bạn có thể so sánh giá trị hiển thị trên phần mềm với giá trị hiển thị trên màn hình cân điện tử và điều chỉnh cân điện tử sao cho giá trị hiển thị trên màn hình cân điện tử khớp với giá trị thực tế của trọng lượng đó. 6. Phương pháp hiệu chuẩn bằng砝 chuẩn Phương pháp này là phương pháp đơn giản nhất để hiệu chuẩn cân điện tử. Bạn chỉ cần đặt các quả tạ chuẩn lên đĩa cân và so sánh tổng trọng lượng của các quả tạ chuẩn với trọng lượng hiển thị trên màn hình cân. Nếu hai giá trị này không khớp nhau, bạn cần điều chỉnh cân điện tử cho đến khi hai giá trị này bằng nhau. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ phù hợp với những chiếc cân điện tử có tải trọng nhỏ. Nếu bạn cần hiệu chuẩn cân điện tử có tải trọng lớn thì bạn không nên sử dụng phương pháp này. Kiểm tra đo lường– Đầu tiên, chuyên viên thực hiện sẽ phải kiểm tra đo lường theo đúng trình tự nội dung, phương pháp và đảm bảo những yêu cầu chính như sau: thực hiện kiểm tra độ lặp lại, độ lệch tâm, sai số gần max hoặc kiểm tra độ đúng của thiết bị. – Tiến hành xử lý kết quả – Đặc biệt hơn, thiết bị cân điện tử sau khi thực hiện hiệu chuẩn, kiểm định phải được đảm bảo rằng mức sai số đáp ứng theo đúng quy định. Do vậy, nếu những thiết bị nào không đạt sẽ không được cấp giấy chứng nhận hiệu chuẩn. – Lưu ý rằng, thời hạn hiệu chuẩn cân điện tử của doanh nghiệp sẽ thường được kéo dài trong 12 tháng. Hiệu chuẩn cân điện tử nói riêng hay việc thực hiện hiệu chuẩn, kiểm định máy móc, thiết bị nói chung là một trong những quy trình quan trọng và không thể thiếu. Do đó, để đảm bảo cho hoạt động sản xuất, nghiên cứu, kinh doanh được diễn ra ổn định quý khách hàng có thể liên hệ với ISOCAL để được tư vấn và hỗ trợ dịch vụ hiệu chuẩn chất lượng nhất. Cân phân tích và cân kỹ thuật là thiết bị hầu như không thể thiếu trong bất kỳ lĩnh vực khoa học công nghiệp nào. Ngay sau đây, MicroTech sẽ giúp bạn hiểu hơn, cũng như là tìm hiểu quy trình hiệu chuẩn về cân phân tích và cân kỹ thuật nhé. 1. Giới thiệu và phân loại cân phân tích và cân kỹ thuật 1.1. Giới thiệu Cân phân tích và cân kỹ thuật là thiết bị đo khối lượng với độ chính xác siêu cao. Theo OIML R-76 thì cân phân tích có cấp xác I và cân kỹ thuật có cấp chính xác II. Cả hai loại cân trên đều là cân không tự động và được gọi tắt là cân. (Cân không tự động là cân khi thực hiện phép cân phải có sự tác động của con người). 1.2. Phân loại Theo cấu tạo và hiển thị cân - Cân kỹ thuật kiểu cánh tay đòn - Cân phân tích hai cánh tay đòn bằng nhau. - Cân phân tích kiểu quang cơ - Cân phân tích điện tử 2. Cấu tạo và nguyên lí hoạt động của cân phân tích và cân kỹ thuật Hiện nay trong các ngành công nghiệp hầu hết sử dụng cân điện tử dùng cảm biến lực. MicroTech sẽ đi sâu và giúp các bạn hiểu hơn về cấu tạo và nguyên lí của loại cân này. 2.1. Cấu tạo của cân phân tích và cân kỹ thuật Hình 2.1. Cấu tạo cơ bản của cân phân tích và cân kỹ thuật dùng cảm biến lực 2.2. Nguyên lí hoạt động Ta tìm hiểu về cân có cơ cấu hoạt động dựa trên biến dạng Loadcell - Khi chúng ta đặt vật cân lên đĩa cân, loadcell sẽ bị uốn cong do trọng lượng của vật cân gây ra. Lúc này, thanh kim loại bị uốn sẽ làm cho điện trở bị kéo dãn ra và thay đổi. Tùy vào khối lượng của vật cân mà Loadcell sẽ bị uốn đi một lượng tương ứng và lượng này được đo lường qua sự thay đổi điện trở. - Đối với từng loại cân, các nhà sản xuất sẽ thiết kế chúng theo một tải trọng khác nhau. Tùy vào ứng dụng mà lựa chọn loại tải trọng và sai số tuyến tính, bước nhảy sao cho phù hợp. Các nhà sản xuất khuyến cáo các khách hàng không nên cân những vật không phù hợp với cân như quá tải trọng, mặt phẳng đặt cân không bằng phẳng, chấn động, nhiễu điện từ…vì nó sẽ khiến kết quả cân bị sai và cân nhanh hỏng. 3. Ứng dụng của cân phân tích và cân kỹ thuật Ứng dụng rộng rãi trong các ngành dược phẩm, thực phẩm, trong công nghiệp và nông nghiệp, các công ty sản xuất, các nhà máy, các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu, các bệnh viện, trường học, các viện đo lường kiểm nghiệm. 4. Hiệu chuẩn cân phân tích và cân kỹ thuật Cân phân tích và cân kỹ thuật được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau… đòi hỏi sự đảm bảo về khối lượng, tránh tình trạng dư thiếu tải trọng, khối lượng sản phẩm. Việc hiệu chuẩn định kỳ ngoài việc đảm bảo sự ổn định chính xác, mà còn giúp phát hiện các thiết bị lỗi, hư hỏng để tránh ảnh hưởng đến quy trình sản xuất sản phẩm. 5. Quy trình hiệu chuẩn cân phân tích và cân kỹ thuật - Lưu ý: Đây là quy trình theo chuẩn chung, quy trình cụ thể trên thực tế sẽ có những điểm khác biệt nhất định, phụ thuộc vào nhu cầu của khách hàng. - Nguồn: ĐLVN 16: 2021 5.1. Chuẩn sử dụng STT Phương tiện chuẩn/ Phụ kiện Thông số kỹ thuật Nhà sản xuất/ kiểu 1 Bộ quả cân chuẩn Phạm vi: (500 g đến 10 kg); Cấp chính xác: F1 Việt Nhật 2 Bộ quả cân chuẩn Phạm vi: (1 mg đến 200 g); Cấp chính xác E2 Trung Quốc 3 Thiết bị đo nhiệt độ - độ ẩm Nhiệt độ: (-30 đến 80) ⁰C; Độ chính xác: 0.2 ⁰C Độ ẩm: (10 đến 95) %; Độ chính xác 1 %RH Testo/ 645 5.2. Phương pháp hiệu chuẩn Sử dụng quả cân có khối lượng chuẩn để kiểm trai giá trị đo của cân. 5.3. Điều kiện hiệu chuẩn - Nhiệt độ: 23 ± 2 ºC. - Độ ẩm: (50 ± 20) % RH. 5.4. Các phép hiệu chuẩn Để hiệu chuẩn cân phân tích, cân kỹ thuật cần tiến hành thông qua các phép hiệu chuẩn sau: - Kiểm tra bên ngoài. - Kiểm tra kỹ thuật. - Kiểm tra đo lường. 5.5. Chuẩn bị hiệu chuẩn Trước khi tiến hành hiệu chuẩn phải thực hiện các công việc chuẩn bị sau đây: - Làm sạch vị trí đặt cân, bên trong và bên ngoài buồng cân; - Kiểm tra độ thăng bằng, nếu thấy cần thiết điều chỉnh lại cho cân ngay ngắn, cân bằng; - Bật nguồn để sấy máy đối với cân điện tử tối thiểu 30 phút hoặc theo yêu cầu của nhà sản xuất. - Mở cửa buồng cân để cân bằng nhiệt độ giữa không gian bên trong và bên ngoài; - Đặt các quả cân chuẩn cạnh cân cần hiệu chuẩn, ổn định nhiệt độ đối với các quả cân chuẩn trong thời gian không nhỏ hơn giá trị quy định trong bảng 3. 5.6. Tiến hành hiệu chuẩn 5.6.1. Kiểm tra bên ngoài Phải kiểm tra bên ngoài theo các yêu cầu sau đây: - Cân phải có đầy đủ các bộ phận và phụ kiện cần thiết. - Bộ phận chỉ thị của cân phải đảm bảo rõ ràng và đọc được chính xác. - Cân phải có nhãn hiệu ghi tối thiểu các thông tin sau: + Ký hiệu cân hoặc cơ sở sản xuất; + Số cân; + Mức cân lớn nhất (Max); + Giá trị độ chia kiểm; + Cấp chính xác; + Giá trị độ chia. Giá trị độ chia (d) phải bằng 1∙10k kg hoặc 2∙10k kg hoặc 5∙10k kg với k là số nguyên dương hoặc số nguyên âm hoặc bằng không. 5.6.2. Kiểm tra kỹ thuật Phải kiểm tra kỹ thuật theo các yêu cầu sau đây: - Bộ phận tiếp nhận tải của cân phải cứng vững và không bị vướng bởi các bộ phậnkhác của cân. - Cân phải có vị trí niêm phong đảm bảo ngăn cản được việc điều chỉnh độ đúng của cân. - Đối với cân phải sử dụng bộ quả cân đi kèm, bộ quả cân này phải có cấp chính xác phù hợp với cân và có giấy chứng nhận kiểm định còn hiệu lực. - Gia tải khởi động 3 lần, mức tải khởi động tương đương (80 ~ 100) % Max. Trong quá trình tải khởi động, cân phải hoạt động bình thường. 5.6.3. Kiểm tra đo lường Cân cần kiểm định được kiểm tra đo lường theo trình tự nội dung, phương pháp và yêu cầu sau đây: * Quy định chung - Sai số cho phép lớn nhất (mpe) của cân được biểu thị theo giá trị độ chia kiểm (e) tùy thuộc vào mức cân (m) và cấp chính xác của cân được quy định trong bảng 4. - Đối với cân có nhiều phạm vi đo thì phải tiến hành kiểm tra tất cả các phạm vi đo, mỗi phạm vi đo được kiểm tra như một cân riêng biệt. - Các mức cân Max, ½ Max trong mục kiểm tra đo lường này được hiểu là giá trị lân cận. * Phương pháp xác định sai số tại một mức cân Đặt tải trọng L lên cân, chỉ thị trên cân là I. Sai số tại mức cân L được xác định như sau:
- Nếu I = L thì cân có sai số bằng “0” tại mức cân đó (E = 0). - Nếu I ≠ L, lần lượt cho thêm vào đĩa cân các gia trọng theo bước bằng 0,1e cho đến khi kim trùng với vạch kế tiếp (I1). Trong trường hợp này sai số được tính theo công thức: E = I1 - ∆L – L (1) với ∆L là khối lượng các gia trọng được thêm lên đĩa cân để có chỉ thị I1.
Sai số được tính theo công thức: E = I – L (2)
Lần lượt cho thêm vào cân các gia trọng theo bước bằng 0,1e cho đến khi hiển thị chuyển sang mức mới (I + e). Trong trường hợp này sai số được tính theo công thức: E = I + ½ e - ∆L – L (3) với ∆L là khối lượng các gia trọng được thêm lên đĩa cân để có chỉ thị (I + e). * Kiểm tra độ động
Cân không tự chỉ thị được tiến hành kiểm tra độ động ở 2 mức cân là Min và Max theo trình tự sau: Bước 1: Đặt tải trọng tương đương mức cân cần kiểm lên cân. Bước 2: Thêm tải trọng nhỏ có khối lượng bằng 0,4 lần giá trị tuyệt đối của mpe tại mức cân cần kiểm nhưng không nhỏ hơn 1 mg lên cân. Cân được đánh giá là đạt nếu tải trọng nhỏ tạo ra sự dịch chuyển có thể nhìn thấy được bằng mắt thường.
Cân có chỉ thị tương tự được kiểm tra độ động tại 2 mức cân là Min và Max theo trình tự sau: Bước 1: Đặt tải trọng tương đương mức cân cần kiểm lên cân. Cân chỉ thị giá trị I1. Bước 2: Thêm tải trọng nhỏ có khối lượng bằng giá trị tuyệt đối của mpe tại mức cân cần kiểm nhưng không nhỏ hơn 1 mg lên cân. Cân chỉ thị giá trị I2. Cân được đánh giá là đạt nếu hiệu (I2 – I1) không nhỏ hơn 0,7 lần giá trị tải trọng đã thêm.
Cân có chỉ thị hiện số với d ≥ 10 mg được kiểm tra độ động tại 2 mức cân là Min và Max theo trình tự sau: Bước 1: Đặt tải trọng tương đương mức cân cần kiểm lên cân. Cân chỉ thị giá trị I. Bước 2: Khi cân ở trạng thái cân bằng ổn định, lần lượt cho thêm vào cân các gia trọng theo bước bằng 0,1d cho đến khi hiển thị chuyển sang mức mới I1. Bước 3: Thêm vào đĩa cân một khối lượng bằng 1,4d. Cân chỉ thị giá trị I2. Cân được đánh giá là đạt nếu (I1- I2) ≥ d.
Cân có chỉ thị hiện số với d < 10 mg được kiểm tra độ động tại 2 mức cân là Min và Max theo trình tự sau: Bước 1: Đặt tải trọng tương đương mức cân cần kiểm lên cân. Cân chỉ thị giá trị I1. Bước 2: Thêm vào đĩa cân một khối lượng bằng 1,4e (hoặc 3e). Cân chỉ thị giá trị I2. Cân được đánh giá là đạt nếu (I2 – I1) ≥ e (hoặc 2e), giá trị 2e áp dụng khi khối lượng thêm vào là 3e ở bước 2. * Kiểm tra sai số điểm "0" Việc kiểm tra sai số điểm "0" chỉ áp dụng đối cân điện tử, đối với các loại cân khác sử dụng giá trị E0 = 0. Tại mức cân L = 0 (hoặc L = Min) xác định sai số theo mục 7.3.2. Sai số này được ký hiệu là E0. Cân được đánh giá là đạt nếu E0 không vượt quá giá trị mpe tương ứng được quy định trong bảng 4. * Kiểm tra độ lệch tâm Việc kiểm tra độ lệch tâm không áp dụng đối với các cân có khả năng tự định tâm.
Bước 1: Đưa số chỉ của cân về "0". Bước 2: Lần lượt đặt tải kiểm tra vào các vị trí kiểm đã nêu tại mục 7.3.5, xác định sai số theo mục 7.3.2. Xác định sai số hiệu chính tại 4 điểm đã kiểm theo công thức: Ec= E - E0 (4) Cân được đánh giá là đạt nếu tất cả các giá trị sai số hiệu chính Ec được tính toán theo công thức (4) không vượt quá giá trị mpe tương ứng được quy định trong bảng 4. * Kiểm tra độ lặp lại Việc kiểm tra độ lặp lại được thực hiện tại mức cân Max theo trình tự sau: Bước 1: Đưa số chỉ của cân về "0". Bước 2: Đặt tải trọng tương đương mức cân cần kiểm lên cân, xác định sai số theo mục 7.3.2. Bước 3: Lặp lại các bước 1 và bước 2 thêm 5 lần nữa cho đủ 6 lần. Cân được đánh giá là đạt nếu hiệu giữa giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của 6 giá trị sai số nhận được không vượt quá giá trị mpe tương ứng được quy định trong bảng 4. * Kiểm tra độ đúng Việc kiểm tra độ đúng được thực hiện tại ít nhất tại các mức cân sau: Min, ½ Max, Max và lân cận các điểm mpe thay đổi. Đối với cân có sử dụng quả mắc sẵn, các mức cân kiểm tra phải đảm bảo sử dụng được tất cả các quả mắc sẵn. Cho phép sử dụng một trong hai phương pháp sau đây để kiểm tra độ đúng.
Mỗi mức cân cần kiểm tra được tiến hành theo trình tự sau: Bước 1: Đưa số chỉ của cân về "0". Bước 2: Đặt tải trọng tương đương mức cân cần kiểm lên cân, xác định sai số theo mục 7.3.2. Bước 3: Xác định sai số hiệu chính theo công thức (4). Cân được đánh giá là đạt nếu tất cả các giá trị sai số hiệu chính không vượt quá giá trị mpe tương ứng được quy định trong bảng 4.
Phương pháp kiểm nhanh chỉ áp dụng đối với cân điện tử có e ≥ 10 mg bằng cách lầnlượt cho khối lượng chuẩn L tương ứng với các mức cân phải kiểm vào cân, tùy mpe của mức cân cần kiểm thêm một gia trọng (xem bảng 5) vào cùng khối lượng chuẩn L. Mức cân được đánh giá là đạt khi giá trị chỉ thị trên cân tương ứng với dấu "+" trong bảng 5. Cân được đánh giá là đạt nếu tất cả các mức cân được đánh giá là đạt. \=> Cân phân tích và cân kỹ thuật sau khi hiệu chuẩn xong sẽ được dán tem, cấp chứng nhận hiệu chuẩn kèm theo thông báo kết quả hiệu chuẩn. Cuối cùng, cân phân tích và cân kỹ thuật sẽ được dán tem hiệu chuẩn. Chu kỳ hiệu chuẩn đề nghị là 01 năm. |
