Tác dụng vaccine moderna được bao lâu

Vaccine Covid-19 vẫn hiệu quả bảo vệ người dùng khỏi triệu chứng nặng và nguy cơ tử vong, song giảm hiệu quả ngăn ngừa lây nhiễm sau khoảng 5 đến 6 tháng, vì vậy nhiều quốc gia tiêm liều ba.

Từ tháng 9 đến nay, số ca nhiễm nCoV tại Mỹ giảm ổn định, từ hơn 280.000 ca dương tính mới xuống còn khoảng 70.000 ca mỗi ngày. Các loại vaccine sử dụng tại nước này hầu hết duy trì hiệu quả chống triệu chứng nặng và nguy cơ tử vong sau mắc Covid-19, trừ một số người già, người bị suy giảm miễn dịch. Chính phủ Mỹ vì thế phê duyệt chương trình tiêm liều vaccine thứ ba - liều tăng cường (booster).

Một số nghiên cứu cho thấy tác dụng chống lây nhiễm của vaccine giảm trong bối cảnh biến thể Delta lây lan mạnh. Song theo các chuyên gia, điều này không có nghĩa vaccine kém hiệu quả.

Hiệu quả của vaccine thay đổi theo thời gian

Trên thực tế, nhiều nghiên cứu cho thấy vaccine vẫn có độ bảo vệ trên 50%, giúp ngăn ngừa lây nhiễm nCoV, đáp ứng tiêu chuẩn của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA). Hiệu quả vaccine giảm có tác động thế nào đến chương trình chống dịch, và liệu có nên tiêm liều tăng cường cho tất cả người trưởng thành hay không, vẫn là câu hỏi gây tranh cãi.

Tại Anh, các nhà khoa học đã nghiên cứu tác dụng của vaccine với biến thể Delta theo thời gian. Họ phát hiện vaccine Pfizer ngăn ngừa lây nhiễm đến 90% hai tuần sau liều thứ hai, giảm xuống còn 70% sau 5 tháng. Nghiên cứu tương tự cho thấy khả năng bảo vệ của vaccine Moderna cũng giảm theo thời gian. Các nhà nghiên cứu tại Mỹ và Canada đưa ra nhận định tương tự.

Song vaccine Moderna và Pfizer vẫn hiệu quả cao ngăn ngừa nhập viện sau vài tháng, theo các chuyên gia Anh và Canada. Các nghiên cứu chỉ ra vaccine giảm tác dụng theo tỷ lệ khác nhau. Điều này tùy thuộc vào vị trí, phương pháp nghiên cứu, sự khác biệt về hành vi của người đã và chưa tiêm chủng. Một số công trình chưa được bình duyệt và phản biện, tuy nhiên, các chuyên gia cho biết kết quả của chúng gần như nhất quán.

Tác dụng vaccine moderna được bao lâu

Biểu đồ hiệu quả của vaccine Covid-19 của Moderna và Pfizer theo thời gian trong nghiên cứu tại Mỹ và Canada. Ảnh: NY Times

Melissa Higdon, giảng viên Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, cho biết: "Mục tiêu chính của vaccine Covid-19 là ngăn ngừa triệu chứng nghiêm trọng và nguy cơ tử vong. Chúng vẫn đang làm tốt nhiệm vụ đó".

Song, bà thừa nhận khả năng phòng lây nhiễm giảm có tác động nhất định đến cuộc chiến chống dịch. "Số ca nhiễm sẽ tăng cao hơn", bà nói. Dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ cho thấy hiệu quả của vaccine mRNA như Pfizer hoặc Moderna đã giảm. Cơ quan cũng chỉ ra rằng vaccine Johnson & Johnson kém tác dụng hơn hai vaccine trên.

Từ kết luận đó, CDC khuyến nghị tiêm liều tăng cường cho những nhóm công dân cụ thể.

Độ tuổi phù hợp tiêm liều vaccine tăng cường

Đối với các loại vaccine mRNA như Moderna và Pfizer, đối tượng ưu tiên là người từ 65 tuổi trở lên, từ 50-64 tuổi mắc bệnh nền, người từ 18 tuổi trở lên có bệnh nền, đang sống tập trung tại các cơ sở chăm sóc dài hạn hoặc làm việc ở môi trường có nguy cơ lây nhiễm cao. Liều thứ ba tiêm sau liều hai ít nhất 6 tháng.

Đối với vaccine Johnson & Johnson (liệu trình một liều), tất cả người từ 18 trở lên đều đủ điều kiện tiêm liều tăng cường thứ hai ít nhất hai tháng sau liều đầu tiên.

Các nước châu Âu cũng đã phê duyệt tiêm liều tăng cường sau những liều vaccine đầu tiên. Kể từ tháng 10, Trung Quốc cũng bắt đầu tiêm liều thứ ba vaccine Covid-19 cho những người đã hoàn thành tiêm chủng ít nhất 6 tháng trước. Đối với vaccine Sinopharm hoặc Sinovac, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị người trên 60 tuổi tiêm liều thứ ba, có thể thay thế bằng loại vaccine khác. Dù vậy, họ không gọi đây là liều tăng cường.

Tuần này, Pfizer và đề nghị FDA mở rộng cấp phép liều tăng cường của hãng cho tất cả người trưởng thành. Song giới chuyên gia còn tranh luận liệu điều này có thực sự cần thiết đối với cả những người không có bệnh nền, không dễ nhiễm nCoV. Chuyên gia chỉ nhất trí tiêm bổ sung cho người trên 65 tuổi. Vaccine giảm hiệu quả tác động xấu hơn đến nhóm này, bởi người già có nguy cơ nhập viện cao sau mắc Covid-19, theo Eli Rosenberg, phó giám đốc khoa học của Văn phòng Y tế Công cộng tại bang New York.

Hơn nữa, khả năng miễn dịch ở người già đến nay đã suy giảm vì là nhóm đầu tiên được tiêm chủng. Theo dữ liệu chính thức, khoảng 71% người Mỹ từ 65 tuổi trở lên tiêm chủng đầy đủ 6 tháng trước đó. 31% đã tiêm liều tăng cường.

Thêm 69 triệu người Mỹ dưới 65 tuổi cũng tiêm vaccine 6 tháng trước. Hiện không phải ai cũng đủ điều kiện tiêm liều tăng cường. Chính phủ liên bang sẽ quyết định có mở rộng tiêm liều thứ ba vaccine Pfizer cho tất cả công dân từ 18 tuổi trở lên hay không trong thời gian tới.

Israel và Canada đã cho phép tất cả người lớn tiêm liều tăng cường. Dữ liệu ban đầu của Israel cho thấy chương trình giúp giảm số ca nhập viện và tử vong, ít nhất là trong tương lai gần.

Một số chuyên gia lo ngại khi chuyển hướng đẩy mạnh tiêm tăng cường, chính phủ sẽ xao nhãng mục tiêu cốt lõi của chương trình chủng ngừa.

"Các tranh luận về liều tăng cường dễ làm loãng thông điệp thực sự quan trọng rằng bản thân vaccine vẫn hiệu quả. Mục tiêu tiên quyết là thuyết phục người còn do dự đi tiêm vaccine", tiến sĩ Rosenberg nói.

Thục Linh (Theo NY Times, CDC)

(CTTĐTBP) - GS.TS. Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, sau 3 tháng từ khi mắc COVID-19, trẻ cần được tiêm vaccine phòng bệnh.

Tác dụng vaccine moderna được bao lâu
Vaccine sử dụng tiêm cho nhóm đối tượng trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi là Pfizer và Moderna

Tại buổi tập huấn tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ 5-11 tuổi do Bộ Y tế tổ chức ngày 31/3, nhiều địa phương nêu câu hỏi về việc những trẻ đã mắc COVID-19 thì sau bao lâu sẽ thực hiện tiêm vaccine phòng bệnh. Về vấn đề này, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng nhấn mạnh, với trẻ đã nhiễm COVID-19, Bộ Y tế sẽ thống nhất bằng văn bản về việc thực hiện tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ sau 3 tháng bị nhiễm COVID-19.

"Đây là nhóm đối tượng mắc bệnh, nhưng biểu hiện nhẹ, chính vì vậy miễn dịch tự nhiên ở nhóm trẻ này chưa đầy đủ. Kể cả người lớn, sau khi mắc COVID-19 miễn dịch tự nhiên cũng không thể chuẩn hóa như miễn dịch của vaccine. Do đó, khi đã có miễn dịch tự nhiên, đồng thời có thêm miễn dịch từ vaccine thì sẽ an toàn hơn. Chính vì vậy, việc tiêm vaccine phòng bệnh trên những đối tượng đã mắc là cần thiết, trong đó có trẻ em", GS.TS. Phan Trọng Lân nhấn mạnh.

Không tiêm 2 loại vaccine cho trẻ từ 5-11 tuổi

Cũng tại hội nghị, PGS.TS. Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nhấn mạnh, khác với những từ 18 tuổi trở lên, trẻ từ 5-11 tuổi chỉ tiêm 2 mũi cùng một loại vaccine, không tiêm trộn vaccine khác nhau. Việc thực hiện tiêm sẽ triển khai trên trẻ lớp 6 trước, sau đó hạ thấp dần độ tuổi. Các địa phương triển khai cuốn chiếu theo trường, địa bàn căn cứ vào tình hình dịch và số lượng vaccine được cung ứng.

Theo bà Dương Thị Hồng, số lượng trẻ trong độ tuổi này tại 63 tỉnh, thành phố đã đăng ký là 11.809.740 trẻ. Các địa phương phải điều tra, lập danh sách các đối tượng, gồm trẻ mẫu giáo, tiểu học và học sinh lớp 6, trẻ trong độ tuổi này nhưng không đi học. Dự kiến, khi vaccine được cung ứng trong tháng 4, Chương trình tiêm chủng mở rộng sẽ sử dụng 2 loại vaccine Moderna và Pfizer tiêm cho trẻ từ 5-11 tuổi.

Theo kinh nghiệm từ thế giới và các đồng nghiệp, những phản ứng trầm trọng, bất thường sau tiêm vaccine COVID-19 ở trẻ 5-11 tuổi rất ít. Tuy nhiên, lãnh đạo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương nhấn mạnh các địa phương không được chủ quan. Sau tiêm, trẻ phải được theo dõi tại điểm tiêm 30 phút, tiếp tục theo dõi 28 ngày sau tiêm, đặc biệt là trong vòng 7 ngày sau tiêm, trong đó 3 ngày đầu sau tiêm luôn có người hỗ trợ và chăm sóc 24/24, trẻ tránh vận động mạnh.

Hai loại vaccine tiêm cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi

Cũng theo Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, trong tháng 4, ngay sau khi được cung ứng vaccine, toàn bộ 63 tỉnh, thành phố sẽ triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi.

Vaccine sử dụng tiêm cho nhóm đối tượng này là Pfizer và Moderna. Trong đó, vaccine Pfizer đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng chống dịch COVID-19 sử dụng cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi. Vaccine Moderna đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng chống dịch COVID-19 sử dụng cho trẻ từ 6 đến dưới 12 tuổi.

Vaccine Pfizer tiêm cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi có hàm lượng là 10 mcg, bằng 1/3 hàm lượng so với liều vaccine sử dụng cho đối tượng từ 12 tuổi trở lên.

Hình ảnh phân biệt là nắp lọ vaccine có màu vàng. Vaccine dạng hỗn dịch đậm đặc pha tiêm, đóng lọ 1,3 ml, tương đương 10 liều. Vaccine sau pha loãng với 1,3 ml dung dịch nước muối sinh lý 0,9%. Mỗi liều tiêm 0,2 ml chứa 10 mcg vaccine mRNA COVID-19.

Quy cách đóng gói: Một khay chứa 195 lọ, mỗi lọ chứa 10 liều, một hộp chứa 10 lọ.

Bảo quản và hạn dùng: Bảo quản ở nhiệt độ âm sâu từ -90 đến -60 độ C. Hạn sử dụng 9 tháng kể từ ngày sản xuất. Vaccine được bảo quản ở nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C, sử dụng tối đa 10 tuần. Vaccine đã rã đông không được bảo quản trở lại nhiệt độ âm.

Vaccine này chống chỉ định với trẻ quá mẫn với bất kỳ thành phần nào của vaccine. Vaccine Pfizer được tiêm qua đường bắp, liều 0,2 ml, lịch tiêm 2 mũi, cách nhau từ 3-8 tuần. 1 lọ cần tiêm đủ hoàn thành 10 liều.

Vaccine Spikevax (Moderna COVID-19 vaccine) liều sử dụng cho trẻ em bằng 1/2 liều cơ bản so với liều sử dụng cho người lớn. Trong hôm nay hoặc ngày mai, Bộ Y tế sẽ ban hành văn bản thông qua liều lượng vaccine Moderna để tiêm cho trẻ em từ 6 đến dưới 12 tuổi.

Vaccine Moderna có dạng hỗn dịch tiêm có màu trắng đến trắng ngà. Liều cho trẻ em 0,25 ml chứa 50 mcg vaccine COVID-19 mRNA (được bọc trong các hạt nano lipid).

Vaccine đóng lọ nhiều liều: Lọ 10 liều, mỗi liều 0,5 ml tương đương với 20 liều, mỗi liều 0,25 ml, tức một lọ vaccine Moderna sẽ tiêm được 20 cháu.

Vaccine Moderna có hạn sử dụng 9 tháng kể từ ngày sản xuất, thời gian bảo quản ở nhiệt độ 2 đến 8 độ C, tối đa 30 ngày. Trẻ tiêm vaccine Moderna tiêm 2 mũi, cách nhau 28 ngày.

PGS. Dương Thị Hồng nhấn mạnh, đối với vaccine Moderna tiêm cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi có liều lượng của người lớn là 50 mcg vaccine COVID-19 mRNA đã được Cơ quan dược phẩm châu Âu cho phép triển khai tiêm, một số quốc gia của châu Âu cũng đã và đang triển khai tiêm song song vaccine này với vaccine Pfizer cho nhóm đối tượng từ 5 đến dưới 12 tuổi.

"Chúng tôi chưa ghi nhận trường hợp gây ra phản ứng nặng như viêm cơ tim ở trẻ sau khi tiêm vaccine mRNA. Trong suốt năm 2021, chúng ta thực hiện tiêm Moderna cho người lớn và mũi nhắc lại để tăng miễn dịch theo hướng dẫn của nhà sản xuất rất an toàn. WHO, Cơ quan dược phẩm châu Âu, CDC Hoa Kỳ cũng đã có hướng dẫn cụ thể triển khai tiêm vaccine, vì vậy, về pháp lý chúng ta hoàn toàn có thể yên tâm triển khai tiêm cho trẻ"./.