Thái dương còn gọi là gì
Viêm động mạch thái dương là một bệnh nghiêm trọng, gây ra nhất nhiều các biến chứng khó kiểm soát. Vì thế, những biểu hiện hay các vấn đề liên quan đến bệnh viêm động mạch thái dương được rất nhiều người quan tâm. Show
Bệnh viêm động mạch thái dương hay còn gọi tắt là bệnh viêm động mạch hoặc “hẹp động mạch”. Đây là tình trạng khi động mạch bị viêm và sưng lên, dẫn đến trạng thái hẹp động mạch làm giảm lưu lượng máu cung cấp tới các mô cơ quan trong cơ thể, từ đó làm giảm lượng oxi và dưỡng chất cần thiết để các mô hoạt động. Động mạch ở thái dương là nơi dễ bị viêm nhất trong các bộ phận cơ thể. Vì vậy, viêm động mạch thái dương đôi khi còn được gọi với tên “viêm động mạch tế bào khổng lồ”. Ngoài ra, nó còn có tên khác là bệnh Horton. Đây là bệnh có nguy cơ gây nguy hiểm đối với thị giác. Trong trường hợp bệnh nhân không được điều trị một cách kịp thời sẽ dẫn đến hậu quả khôn lường. Đau đầu nặng, dai dẳng là triệu chứng phổ biến của viêm động mạch thái dương Triệu chứng thường gặp nhất của viêm động mạch thái dương là đau đầu ở mức độ nặng, đặc biệt là ở hai bên thái dương. Triệu chứng này có thể càng lúc càng nặng, không xuất hiện liên tục mà theo từng giai đoạn, xuất hiện rồi sẽ tạm thời biến mất. Nhìn chung, những dấu hiệu của bệnh mà bạn dễ dàng nhận biết nhất bao gồm:
Vì thế, khi có một trong các dấu hiệu trên, đặc biệt là liên quan đến thị lực, bệnh nhân nên đi thăm khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân một cách nhanh và chính xác nhất. Một giả thiết được đặt ra là các thành động mạch chủ vì một lý do nào đó mà bị hệ miễn dịch của cơ thể tấn công dẫn đến viêm động mạch Nguyên nhân chính xác dẫn đến căn bệnh này vẫn chưa được làm rõ. Một giả thiết được đặt ra là các thành động mạch chủ vì một lý do nào đó mà bị hệ miễn dịch của cơ thể tấn công. Horton và Frankenheim thì lại cho rằng bệnh do vi khuẩn đặc hiệu nên xếp vào nhóm bệnh u hạt nhiễm khuẩn. Zeek, Morrison Arbitol cho là dị ứng quá mẫn nên xếp vào nhóm những bệnh mạch máu do dị ứng ; Muehlke lại xếp vào nhóm bệnh tạo keo. Nhưng đến nay, đây vẫn dừng ở mức là giả thiết. Bên cạnh đó, những yếu tố làm tăng nguy cơ viêm động mạch chủ thái dương cũng đáng được quan tâm. Đó là:
Viêm động mạch thái dương sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe con người. Bao gồm:
Xét nghiệm máu cũng là phương pháp chẩn đoán ngoài việc xem xét các triệu chứng cụ thể của bệnh Ngoài các triệu chứng cụ thể, bác sĩ còn có thể chẩn đoán bệnh qua các phương pháp sau:
5.2 Phương pháp để điều trị viêm động mạch chủPhương pháp chính để điều trị là sử dụng liều cao corticosteroid (chẳng hạn như prednisone) để ngăn ngừa tình trạng mất thị lực có thể xảy ra. Các triệu chứng có thể giảm trong một vài ngày. Tuy nhiên, để duy trì tình trạng, bệnh nhân sẽ phải dùng thuốc từ 1 đến 2 năm. Để tránh trường hợp thuốc gây ra tác dụng phụ, bệnh nhân sẽ được dùng một số loại thuốc bổ sung vitamin D và canxi. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể dùng một vài thuốc khác như dapson hoặc thuốc chống viêm non-steroid kết hợp với corticoid trong giai đoạn điều trị củng cố. Nếu các động mạch lớn bị viêm, thì phải dùng cả thuốc chống đông để dự phòng huyết khối. Bên cạnh đó, bác sĩ có thể chỉ định thuốc ức chế miễn dịch như methotrexate (Trexall) hoặc thuốc tocilizumab (Actemra) trong điều trị bệnh viêm động mạch thái dương, nhưng đây là thuốc mới, cần có thêm các nghiên cứu. Những thói quen sinh hoạt giúp hạn chế bệnh diễn biến nhanh chóng theo chiều hướng xấu là:
Nhìn chung, bệnh viêm động mạch thái dương là loại bệnh gây nguy cơ nguy hiểm đặc biệt đến thị giác. Song nếu bệnh nhân được điều trị kịp thời thì có thể loại trừ được nguy hiểm này. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec với hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm trong khám điều trị bệnh, người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm thăm khám và điều trị tại Bệnh viện. Để đăng ký khám và điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec, Quý khách vui lòng đặt lịch trên website để được phục vụ. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số 1900 232 389 (phím 0 để gọi Vinmec) hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Động kinh thùy thái dương thường bắt đầu từ vị trí thùy thái dương – một phần quan trọng trong não bộ. Nơi giữ chức năng xử lý cảm xúc, và đặc biệt là rất quan trọng với trí nhớ ngắn hạn của mỗi người. Một số triệu chứng của bệnh liên quan đến các chức năng vùng này, bao gồm: có cảm giác kỳ lạ – chẳng hạn như hưng phấn, deja vu hoặc sợ hãi. Tổng quan về động kinh thùy thái dươngThùy thái dương là một trong 4 thùy lớn của não bộ. Động kinh thùy thái dương là hiện tượng một nhóm tế bào thần kinh nằm trong khu vực này phóng điện bất thường và quá mức gây ra nhiều thay đổi về vận động, ý thức, cảm giác và lâu dài sẽ ảnh hưởng đến tư duy, trí nhớ, cảm xúc… của người bệnh. Đây cũng là dạng động kinh cục bộ phổ biến nhất. Động kinh thùy thái dương đôi khi được gọi là động kinh cục bộ giảm ý thức. Một số người vẫn nhận thức được những gì đang xảy ra. Tuy nhiên trong những cơn co giật dữ dội, người bệnh có thể trông tỉnh táo nhưng không phản ứng. Môi và tay của người bệnh có thể làm cho những chuyển động không mục đích, lặp đi lặp lại. Động kinh thùy thái dương có thể xuất phát từ một khiếm khuyết giải phẫu hoặc sẹo ở thùy thái dương. Tuy vậy, nguyên nhân chính xác thì thường không rõ. Động kinh thùy thái dương được điều trị nội khoa bằng thuốc. Đối với một số người không đáp ứng với thuốc, phẫu thuật có thể là một lựa chọn. Triệu chứng của bệnh động kinh thùy thái dươngTiền triệu cảnh báo trước cơn động kinh thường được bệnh nhân miêu tả như một cảm giác bất thường (hào quang). Không phải tất cả những người bị động kinh thùy thái dương đều có hào quang, và không phải ai có hào quang cũng nhớ chúng. Tiền triệu thực sự là phần đầu tiên của một cơn động kinh cục bộ trước khi ý thức bị suy giảm. Ví dụ về tiền triệu bao gồm:
Đôi khi động kinh thùy thái dương làm giảm khả năng đáp ứng của bạn với xung quanh. Loại động kinh thùy thái dương này thường kéo dài 30 giây đến hai phút. Các dấu hiệu và triệu chứng đặc trưng bao gồm:
Sau một cơn co giật thùy thái dương, người bệnh có thể có:
Trong các trường hợp cực đoan, những gì bắt đầu như một cơn động kinh thùy thái dương tiến triển thành một cơn co giật tonic-clonic (grand mal) toàn thân – có co giật và mất ý thức. Khi nào nên đến khám bác sĩTìm kiếm sự trợ giúp y tế ngay lập tức nếu bạn gặp các vấn đề sau đây:
Nguyên nhân nào gây ra bệnh động kinh thùy thái dương?Trong trạng thái thức hay ngủ bình thường, các tế bào não tạo ra các hoạt động điện khác nhau. Nếu hoạt động điện trong nhiều tế bào não trở nên đồng bộ bất thường, sẽ gây ra tình trạng co giật. Nếu điều này xảy ra chỉ trong một khu vực não sẽ tạo ra một cơn động kinh cục bộ. Cơn động kinh thùy thái dương chính là một cơn động kinh cục bộ bắt nguồn từ một phần thùy thái dương. Thông thường, nguyên nhân của động kinh thùy thái dương vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, chúng có thể là kết quả của một số bệnh lý, bao gồm:
Bệnh động kinh thùy thái dương có thể để lại các biến chứng gì?Theo thời gian, động kinh thùy thái dương lặp đi lặp lại có thể khiến phần não có chức năng học tập và trí nhớ (đồi hải mã) co lại. Mất tế bào não ở khu vực này gây ra vấn đề về trí nhớ. Chẩn đoán bệnh động kinh thùy thái dương như thế nào?Sau một cơn động kinh, người bệnh sẽ được thăm khám triệu chứng và tiền sử bệnh đầy đủ. Người bệnh có thể được đề nghị làm số xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây ra cơn động kinh. Thăm khám và xét nghiệm thông thường
Hình ảnh học
Các phương pháp điều trị bệnh động kinh thùy thái dươngKhi xuất hiện một cơn động kinh có thể là một tổn thương đơn độc. Bác sĩ sẽ xem xét điều trị nếu bạn có nhiều cơn động kinh xảy ra. Mục tiêu tối ưu trong điều trị động kinh là tìm ra liệu pháp tốt nhất có thể để ngăn chặn cơn động kinh. Đồng thời, phương pháp này phải ít tác dụng phụ nhất. Điều trị với thuốcNhiều loại thuốc có sẵn để điều trị động kinh thùy thái dương. Tuy nhiên, nhiều người không đạt được kiểm soát co giật chỉ bằng thuốc. Họ còn gặp các tác dụng phụ, bao gồm mệt mỏi, tăng cân và chóng mặt. Tìm hiểu về tác dụng phụ của thuốc trước khi quyết định lựa chọn điều trị. Ngoài ra, hãy hỏi những tác dụng của thuốc động kinh và các loại thuốc khác mà bạn dùng. Chẳng hạn như thuốc tránh thai, vì chúng có thể tương tác lẫn nhau. Phương pháp điều trị khácKhi thuốc chống động kinh không mang lại hiệu quả, các phương pháp điều trị khác có thể là một lựa chọn: Phẫu thuậtMục tiêu của phẫu thuật là ngăn chặn cơn động kinh xảy ra. Các bác sĩ phẫu thuật loại bỏ khu vực não nơi bắt đầu co giật. Ở một số người, các bác sĩ phẫu thuật có thể sử dụng liệu pháp laser điều trị bằng MRI như một cách ít xâm lấn hơn để phá hủy khu vực mô bị tổn thương gây ra động kinh. Phẫu thuật hoạt động tốt nhất cho những người bị co giật luôn bắt nguồn từ cùng một nơi trong não của họ. Phẫu thuật nói chung không phải là một lựa chọn nếu cơn động kinh của bạn đến từ nhiều vùng não. Kể cả khi cơn động kinh cục bộ không xác định hoặc cơn động kinh đến từ một vùng não thực hiện các chức năng quan trọng. Kích thích dây thần kinh phế vịMột thiết bị được cấy bên dưới da ngực của bạn kích thích dây thần kinh phế vị ở cổ, gửi tín hiệu đến não của bạn để ức chế cơn động kinh. Với kích thích dây thần kinh phế vị, bạn vẫn có thể cần dùng thuốc, nhưng bạn có thể giảm liều. Phản ứng thần kinh đáp ứngKhi kích thích thần kinh đáp ứng, một thiết bị được cấy trên bề mặt não hoặc trong mô não có thể phát hiện hoạt động co giật. Sau đó cung cấp một kích thích điện đến khu vực được phát hiện để ngăn chặn cơn động kinh. Liệu pháp ăn kiêngTheo chế độ ăn kiêng có nhiều chất béo và ít carbohydrate, được gọi là chế độ ăn ketogen, có thể cải thiện kiểm soát động kinh. Biện pháp khắc phục tại nhà:Dưới đây là một số bước bạn có thể thực hiện để giúp kiểm soát động kinh:
Tiên lượngNgay cả sau khi cơn động kinh được kiểm soát, nó vẫn có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn. Động kinh thùy thái dương gây nhiều thách thức hơn bởi mọi người không nhận ra hành vi bất thường là một cơn động kinh. Trẻ em có thể bị trêu chọc hoặc xấu hổ vì tình trạng này. Ngoài ra sống với mối đe dọa liên tục của một cơn động kinh có thể làm trẻ em và người lớn căng thẳng. Động kinh thùy thái dương là một dạng động kinh với nhiều triệu chứng rất đặc biệt và có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới trí nhớ của người bệnh. Qua những thông tin trên, YouMed mong rằng bạn sẽ trang bị cho mình kiến thức và nhận biết đối với bệnh động kinh thùy thái dương. |