Thể hang là gì
ĐẠI CƯƠNGVật hang là hai thể hình trụ ở hai bên lưng dương vật chứa đầy máu khi dương vật cương cứng. Bao bọc vật hang là một bao xơ gọi là cân Abuginea (vỏ trắng) gồm nhiều bó collagen dày và một số sợi đàn hồThành vỏ trắng dày khoảng 2-3 mm, khi dương vật cương cứng mỏng đi còn 0,5 mm nên dễ bị vỡ khi có chấn thương do bẻ gãy hoặc chấn thương khi giao hợp sai tư thế, cưỡng dâm… Show Khi vật hang bị vỡ (rách lớp vỏ trắng), máu thoát ra ngoài gây máu tụ, dương vật biến dạng vẹo lệch, để lại những biến chứng như cong vẹo dương vật, đái khó, đau khi cương, dẫn tới rối loạn cương dương, ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống tình dục của người bệnh. Phẫu thuật vỡ vật hang chủ yếu nhằm: Cắt lọc chỗ bầm dập. Lấy hết máu tụ, cầm máu. Khâu kín, chắc lớp vỏ trắng bị vỡ. Đề phòng biến chứng. CHỈ ĐỊNHVỡ vật hang được khẳng định bằng lâm sàng, có hoặc không kết hợp với các phương tiện chẩn đoán cận lâm sàng khác như: siêu âm, cộng hưởng từ. CHỐNG CHỈ ĐỊNHĐây là cấp cứu ngoại khoa nên không có chống chỉ định tuyệt đốCần lưu ý những người bệnh có nguy cơ phẫu thuật. CHUẨN BỊNgười thực hiện:Phẫu thuật viên (PTV) chuyên khoa Nam học – Tiết niệu – Nhi khoa. Kíp mổ gồm 3 người: 1 PTV chính và 2 PTV phụ Người bệnh:Giải thích kỹ cho người bệnh và người thân về các tai biến, biến chứng có thể xảy ra khi phẫu thuật. Đây là một cấp cứu ngoại khoa, yêu cầu người bệnh nhịn ăn trước mổ 6 giờ. Chuẩn bị ruột: Thụt tháo trước mổ. Phương tiện:Bộ dụng cụ trung phẫu, một bộ dụng cụ mach máu Chỉ khâu mạch máu không tiêu hoặc tiêu chậm (chỉ Prolene hoặc chỉ Maxon 30, 4-0), các chỉ khác khâu cân và da dương vật. Dự kiến thời gian phẫu thuật: 60 phút CÁC BƯỚC TIẾN HÀNHTư thế:Tư thế người bệnh, người bệnh nằm ngửa hai chân duỗi thẳng và đầu kê cao khoảng 15 độ. Cách bố trí phòng mổ: + Bác sĩ gây mê ở phía trên đầu người bệnh. + Phẫu thuật viên chính đứng cùng bên với bên mổ và phụ đứng ở phía đối diện. + Bàn dụng cụ đặt ở dưới chân người bệnh, y tá dụng cụ đứng cùng bên với phẫu thuật viên phụ. Vô cảm:Gây tê tuỷ sống hay gây tê vùng tại chỗ. Kỹ thuật:Bước 1: rạch da, tuỳ theo vị trí của nơi vỏ trắng vật hang bị vỡ, có thể áp dụng thích hợp: + Vỡ vật hang ở 1/3 đầu: Đường rạch vòng quanh dương vật dưới rãnh quy đầu khoảng 1 cm, rồi lóc da xuống chỗ vỡ. + Vỡ vật hang ở 1/3 gốc dương vật: Có thể rạch vòng quanh, đưa da lên trên hay rạch dọc. + Vỡ thân vật hang: Rạch dọc vừa đủ ngay trên chỗ vỡ. Bước 2: Phẫu tích các lớp dương vật, lấy hết máu cục tại nơi vỡ vật hang và xung quanh. Rửa sạch bằng dung dịch NaCl 0,9% để kiểm tra thương tổn rõ ràng. Vỏ trắng màu trắng bóng, có máu rỉ ra liên tục, đường vỡ có thể gọn nhưng cũng có thể vỡ nham nhở hình sao, có thể ngắn nhưng cũng có thể dài vòng quanh ½ chu vi hoặc hơn nữa, vào sâu gần hết chu vi vật hang. Bước 3: Cắt xén một cách tiết kiệm, gọn gàng để 2 mép rách của vỏ trắng dễ khép vào nhau khi khâu. Bước 4: Khâu vỏ trắng vật hang bằng chỉ khâu mạch máu mũi rờKhâu vùi chỉ buộc vào trong để khi liền lớp vỏ trắng, không sờ thấy nút chỉ. Bước 5: Khâu phục hồi lớp mạc sâu và mạc nông bên ngoài bằng chỉ tiêu chậm. Bước 6: Khâu da tỉ mỉ để tránh sẹo rúm ró Chú ý: Kiểm tra, nếu có thương tổn niệu đạo kèm theo thì phải xử trí niệu đạo hoặc phải đặt thông tiểu cho người bệnh THEO DÕI VÀ XỬ TRÍ TAI BIẾNTheo dõi:Điều trị kháng sinh phối hợp, chống phù nề (α-chymotrypsin 4 viên/ ngày). Thuốc an thần tránh cương dương vật sớm: Seduxen 5 mg x 2 viên / ngày (uống vào lúc 21 giờ). Thay băng tránh nhiễm khuẩn vết thương, băng vòng quanh dương vật, tạo điều kiện cho thẳng dương vật, tránh vẹo dương vật sau này. Nhiều người bệnh được điều trị bảo tồn hoặc phẫu thuật muộn có biểu hiện của rối loạn tình dục như: cương đau, cong dương vật, rối loạn cương dương. Người bệnh có tổn thương niệu đạo phối hợp với vỡ vật hang mà không được điều trị có nguy cơ cao bị áp xe quanh niệu đạo, hẹp và rò niệu đạo. Xử trí tai biến:Người bệnh bị rối loạn tình dục có thể điều trị nội khoa ổn định. Nếu dương vật cong nhiều, có thể tiến hành phẫu thuật sửa lại dương vật cho thẳng. Những tổn thương niệu đạo thường cần phải phẫu thuật sửa chữa niệu đạo. Vỡ vật hang (hay gãy dương vật) là một tai nạn hay gặp ở nam giới khi thực hiện các hành vi tình dục (quan hệ tình dục hoặc thủ dâm). Đây được coi là một cấp cứu trong chuyên ngành nam khoa và chỉ có thể xử lý được bằng biện pháp phẫu thuật. Nếu để muộn, vỡ vật hang có thể dẫn đến tình trạng cong dương vật, rối loạn cương dương và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống sau này của nam giới. Tham vấn y khoa: Ths.BSNT.Đường Mạnh Long Chuyên khoa Nội tổng hợp,Chuyên khoa TT Nam học,Chuyên Khoa Thận tiết niệu
Dương vật không có xương nhưng nhờ cấu tạo của dương vật rất đặc biệt nên giúp dương vật có thể cương cứng khi có hoạt động giao phối. Cấu tạo của dương vật có những đặc điểm như thế nào giúp nó thực hiện được các chức năng sinh lý? Cấu tạo của dương vậtDương vật gồm 3 ống xốp nằm song song nhau: 2 thể hang (tạo thành phần trên của dương vật) và 1 thể xốp nằm ở dưới, giữa 2 thể hang và bao xung quanh niệu đạo (ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài). Chính thể xốp này sẽ tạo nên phần đầu của dương vật (hay còn gọi là qui đầu). Mỗi ống xốp đều có một lớp bao mỏng bọc xung quanh, gọi là bao xơ trắng. Hiện tượng cương xảy ra khi máu bơm vào dương vật nhanh hơn máu rút đi, làm các ống xốp này căng ra, khiến dương vật cương lên. Kích thước và hình dạng của dương vật tùy thuộc vào các ống này, nhất là hai thể hang. Nhưng cơ quan sinh dục quan trọng nhất lại không phải các bộ phận trên mà chính là bộ não. Dương vật có dài cả thước hay tinh hoàn có to như trứng đà điểu thì cũng chẳng có ý nghĩa gì nếu bộ não không điều khiển được sự ham muốn của chủ nhân của nó. Cấu tạo bên ngoài dương vật
Dương vật gồm 3 ống xốp nằm song song nhau: 2 thể hang và 1 thể xốp nằm ở dưới, giữa 2 thể hang và bao xung quanh niệu đạo Nam giới độ tuổi 20-30 tuổi thường xuất hiện ở vùng rãnh quy đầu những hạt nhỏ li ti đồng dạng, xếp thành 2 hoặc 3 hàng chạy xung quanh rãnh quy đầu, không gây ra triệu chứng gì. Chúng được gọi là chuỗi hạt ngọc dương vật (“Hirsuties coronae glandis” hay là “Pearly penile papules”). Chúng hoàn toàn vô hại Phần đầu của dương vật được bao bằng một nếp gấp bằng da nhỏ và mỏng, nửa niêm mạc, gọi là bao quy đầu (prepucium). Bao qui đầu có chức năng bảo vệ và duy trì độ ẩm của lớp niêm mạc của qui đầu, thường thì qui đầu được bao bọc toàn phần hay bán phần bởi bao qui đầu. Qui đầu bị phơi bày hoàn toàn khi da qui đầu bị tuột khỏi nó khi giao hợp do dương vật cương cứng và vươn thẳng, hay do bị cắt bì. Vệ sinh hằng ngày bên trong lớp da qui đầu ngăn ngừa sự tích tụ bựa (màng trắng) (smegma). Nếu một người đã trưởng thành mà bao qui đầu không giãn, không lộn ra sau được thì nên đến bệnh viện cắt bao qui đầu để thuận tiện cho việc vệ sinh và phòng ngừa ung thư dương vật. Việc hẹp bao quy đầu có thể ảnh hưởng đến quan hệ tình dục như gây đau hoặc khó khăn cho quan hệ tình dục.
Nếp hãm của dương vật đôi khi bị cắt bỏ một phần hay toàn phần trong quá trình cắt bỏ da qui đầu (cắt bì) (do phong tục tôn giáo hay lý do vệ sinh). Nếp hãm rất nhạy cảm khi bị kích thích, do đó đóng phần quan trọng trong cơ cấu gây khoái cảm cho cơ quan sinh dục nam. Nếp hãm có thể bị rách khi làm tình hay thủ dâm và có thể bị chảy máu khá nhiều.
Cấu tạo bên trong dương vậtDương vật gồm ba ống hình tròn nằm song song với nhau, cấu tạo bằng các mô cương, trong đó có hai ống thể hang (corpora cavernosa) và một ống thể xốp (Corpus spongiosum penis) được bao xung quanh bởi ba lớp: lớp cân sâu (cân Buck), lớp mô dưới da và lớp da. Dương vật gồm ba ống hình tròn nằm song song với nhau, cấu tạo bằng các mô cương Thể hang (Corpus cavernosum penis) Thể hang là ống có mô cương gồm nhiều khoảng trống như hang động, chạy dọc theo chiều dài và nằm phía trên của dương vật, bao quanh bởi những lớp cân trắng Buck cách nhau bằng một màng chắn (septum penis). Mô cương là những chỗ phình ra của động mạch xoắn, bao bọc bằng các sợi cơ trơn co dãn được. Hệ thống mô cương và sợi cơ trơn này co dãn để có thể bơm, chứa máu. Thể xốp (Corpus spongiosum penis) Thể xốp là một ống khác chứa bên trong nó là niệu đạo, Giữa dương vật có một đường ống gọi là niệu đạo, cả nước tiểu và tinh dịch đều thoát ra khỏi cơ thể bằng đường này, nhưng không bao giờ thoát ra cùng một lúc. Khi tinh dịch đang được phóng ra khỏi cơ thể thì lối thoát dành cho nước tiểu bị đóng lại, khi nước tiểu đi ra ngoài thì phần đóng sẽ quay lại phía đường ra của tinh dịch. Phần cuối ống nở ra tạo thành đầu dương vật hay quy đầu. Hệ thống mạch máu của dương vật + Động mạch của dương vật bắt nguồn từ động mạch bụng, có ba nhánh: + Động mạch lưng nằm ở trên lưng dương vật. + Động mạch cung cấp máu cho hai thể hang hay động mạch thể hang. + Động mạch cung cấp máu cho thể xốp hay động mạch thể xốp: động mạch thể hang là một hệ thống mạch máu chằn chịt, chia ra nhiều nhánh nhỏ, chạy dọc theo chiều dài dương vật, có hình xoắn nên gọi là động mạch xoắn. Chính động mạch này cung cấp máu cho các hang mạch máu.
Hệ thống thần kinh của dương vật
Cơ chế hoạt động của dương vậtCơ chế cương dương vậtKhi có một kích thích hay một ham muốn tình dục (tác động trực tiếp hay gián tiếp) trên dương vật, đặc biệt ở phần dưới bao quy đầu, thì kích thích này sẽ phát ra một tín hiệu từ não bộ được chuyển đến trung tâm gây cương ở tủy sống và làm cho nó hoạt động. Sau đó tín hiệu được gởi tiếp đến mô cương nằm trong hai thể hang qua sự dẫn truyền của các sợi thần kinh thể hang. Kết quả là: Làm dãn nở các động mạch thể hang, các động mạch nhỏ, kể cả động mạch xoắn, do đó máu sẽ được bơm dồn vào các hang mạch máu. Cơ chế cương của dương vật Các cơ trơn quấn quanh động mạch hang cũng như quấn quanh các hang mạch máu dãn ra sẽ tạo thành một lực hút làm cho máu đến các hang mạch máu nhiều hơn. Sự dãn của các cơ trơn này là một yếu tố chính trong việc gây cương hay xìu dương vật. Sự dãn nở của các hang mạch máu làm cho một số lượng máu dồn lại càng ngày càng nhiều hơn do đó làm tăng áp lực trong các hang, các hang này sẽ phình ra và ép lên các tĩnh mạch vốn có thành mạch máu rất mỏng làm cho nó xẹp xuống, như thế máu sẽ ứ lại không thoát ra trở về được nên đã gây cương cứng. Đó là cơ chế gây cương do tĩnh mạch bị chèn ép. Cơ chế xìu dương vậtLượng máu bị ứ lại trong các hang nếu thoát dần ra được sẽ làm dương vật bớt cứng và xìu xuống. Hiện tượng này là do hoạt động co thắt của hệ thần kinh giao cảm, hệ này được kích thích sau khi con người đạt được cực khoái và xuất tinh. Tóm lại chìa khóa của việc cương dương vật là sự dãn nở của các cơ trơn quấn quanh các mạch máu và các hang mạch máu, được điều khiển bởi hệ thần kinh đối giao cảm. Trong khi đó dương vật ở trạng thái bình thường tức là không cương thì các cơ trơn này ở trạng thái thái co thắt dưới tác dụng của adrenergic. Cơ chế hoá học trong hoạt động của dương vậtNhững chất trung gian dần dần truyền qua các sợi thần kinh đến nay vẫn chưa hiểu được cặn kẽ. Các nhà khoa học thì chỉ hiểu là chúng bao gồm acetylcholine và chất dẫn truyền thần kinh non-adrenergic-non-cholinergic (NANC) (như nitric oxide [NO]). NO là sản phẩm cuối cùng của kích thích và ham muốn. Nó có tác dụng dãn cơ, tác dụng của nó trong tế bào là làm gia tăng lượng của GMP vòng, dưới tác động này các cơ trơn dãn ra và gây nên hiện tượng cương dương vật. GMP vòng bị ức chế dưới tác dụng của phosphodiesterase thể 5. |