Bảo hiểm xe máy bồi thường như thế nào

Theo Thông tư 22 (Bộ Tài chính) về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, chủ xe nên nắm rõ những thông tin sau để đảm bảo làm đúng quy định khi đòi bồi thường.

Bảo hiểm xe máy bắt buộc bồi thường cho ai?

Khác với bảo hiểm tự nguyện, bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe máy (bảo hiểm xe máy bắt buộc) không chi trả thiệt hại về người và phương tiện cho người mua bảo hiểm hay được hiểu là chủ xe.

Đây là loại bảo hiểm mà công ty bảo hiểm sẽ thay chủ xe để bồi thường cho quyền lợi của nạn nhân (bên thứ ba) nếu chủ xe không may gây tai nạn, với số tiền bồi thường tối đa là 100 triệu đồng một vụ về người, tối đa 50 triệu một vụ cho tài sản.

Thủ tục đòi bồi thường khi xảy ra tai nạn?

Khi có tai nạn, chủ xe cần gọi ngay đến số hotline của doanh nghiệp bảo hiểm thông báo về vụ tai nạn. Đồng thời, chủ xe giữ hiện trường tai nạn và báo công an hoặc chính quyền địa phương gần nhất.

Chủ xe không di chuyển, tháo gỡ hoặc sửa chữa xe khi chưa được doanh nghiệp bảo hiểm chấp thuận, trừ khi nhằm để hạn chế thiệt hại về người, tài sản hoặc theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

Kể từ khi xảy ra tai nạn, trừ nguyên nhân khách quan và bất khả kháng, người mua bảo hiểm cần gửi yêu cầu bồi thường trong thời hạn 1 năm.

Từ lúc nhận hồ sơ bồi thường, doanh nghiệp phải chi trả cho nạn nhân trong 15 ngày và không quá 30 ngày nếu phải xác minh hồ sơ. Nếu từ chối bồi thường, doanh nghiệp phải gửi văn bản cho chủ xe, nêu lý do từ chối trong 30 ngày từ khi nhận hồ sơ.

Nếu không có giám định hiện trường của công an hoặc chính quyền địa phương?

Tài liệu quan trọng nhất mà nhiều người kêu khó khi đòi bồi thường là tài liệu chứng minh về vụ tai nạn.

Theo đó, hồ sơ đòi bồi thường cần có biên bản khám nghiệm hiện trường vụ án, phương tiện liên quan đến tai nạn của công an hoặc chính quyền địa phương gần nhất. Chủ xe chỉ cần gọi công an, chính quyền địa phương và doanh nghiệp bảo hiểm để họ biết và có mặt, không có trách nhiệm phải thu thập tài liệu chứng minh vụ tai nạn từ phía công an. Thông tư 22 ghi rõ đây là tài liệu do doanh nghiệp thu thập và không phải trách nhiệm của chủ xe.

Trong trường hợp công an hoặc cơ quan địa phương không có mặt, chủ xe cần đảm bảo giám định viên của doanh nghiệp bảo hiểm lập biên bản xác minh vụ tai nạn, nguyên nhân, mức độ thiệt hại.

Một giấy chứng nhận bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của xe máy. Ảnh: Quỳnh Trang.

Bên cạnh đó, chủ xe cần có giấy tờ chứng minh thiệt hại về người, tài sản (giấy chứng tử nếu nạn nhân tử vong, hồ sơ bệnh án...) tài liệu liên quan đến xe, lái xe (giấy chứng nhận bảo hiểm bắt buộc, giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe).

Như vậy, hồ sơ đòi bồi thường không nhất thiết phải có giám định hiện trường của công an hoặc chính quyền địa phương nơi gần nhất. Trong trường hợp đại diện hai cơ quan trên không có mặt do vụ tai nạn không quá nghiêm trọng, doanh nghiệp bảo hiểm phải lập hiện trường vụ án.

Nếu không gọi được công an hoặc giám định viên bảo hiểm?

Trên thực tế, có nhiều ý kiến phản ánh khi gặp tai nạn, họ gọi nhưng công an không tới và cũng không thể gọi đến tổng đài doanh nghiệp khi máy liên tục bận; hoặc có gọi nhưng giám định viên không tới hoặc không đến kịp.

Trong trường hợp này, theo ông Nguyễn Khắc Xuân, Giám đốc công ty Dịch vụ hỗ trợ bảo hiểm Infair, chủ xe cần chứng minh rằng đã làm đầy đủ nghĩa vụ thông báo cho doanh nghiệp và công an hoặc chính quyền địa phương.

Theo đó, chủ xe lưu lại bằng chứng đã liên hệ với công an bằng cách chụp màn hình cuộc gọi hay ghi âm cuộc gọi và nếu có thể, hãy xin biên bản xác nhận của công an rằng chủ xe đã liên hệ. Tương tự, chủ xe cần chứng minh đã gọi nhiều lần nhưng không liên lạc được với doanh nghiệp bảo hiểm bằng cách chụp màn hình hoặc ghi âm cuộc gọi nói chuyện với tổng đài viên (phòng khi doanh nghiệp không tự động ghi âm cuộc nói chuyện).

Bên cạnh đó, khi không có sự xuất hiện kịp thời của công an và giám định viên, chủ xe nên chụp hình lại hiện trường và nhờ người đi đường làm chứng (xin số điện thoại để liên hệ).

Ông cũng nhấn mạnh quy định với tất cả loại hình bảo hiểm, "người mua có trách nhiệm chứng minh thiệt hại, còn doanh nghiệp là bên thu thập tài liệu về nguyên nhân". Kể cả khi công an và giám định viên không có mặt lúc tai nạn xảy ra, trách nhiệm thu thập tài liệu chứng minh đã xảy ra vụ tai nạn là của doanh nghiệp. Người dân chỉ cần chứng minh mình đã làm đầy đủ nghĩa vụ.

Trước ý kiến phản ánh của người dân khó đòi bảo hiểm, chuyên gia Trần Nguyên Đán, Viện trưởng Học viện bảo hiểm và quản lý rủi ro cho rằng một phần là do doanh nghiệp bảo hiểm không chủ động hỗ trợ người mua, nhiều vụ đòi bồi thường nhưng hồ sơ bị ngâm cả năm trời. Doanh nghiệp cũng đang chi trả hoa hồng cho đại lý cao ngất ngưởng, triển khai việc bán bảo hiểm hiểm qua loa dễ dãi nhưng không chú trọng tới quyền lợi của người mua.

Các trường hợp bảo hiểm không bồi thường

Doanh nghiệp sẽ không bồi thường cho thiệt hại của vụ tai nạn nếu chủ xe, lái xe hoặc người bị thiệt hại cố ý để gây ra tai nạn hoặc lái xe gây tai nạn cố ý bỏ chạy không thực hiện trách nhiệm dân sự của chủ xe, lái xe cơ giới.

Người không có giấy phép lái xe hoặc giấy phép không phù hợp với loại xe buộc phải có cũng không được bồi thường. Tương tự, nếu lái xe bị tước quyền sử dụng giấy phép lái xe có thời hạn hoặc không thời hạn thì được coi là không có giấy phép lái xe.

Thiệt hại đối với tài sản bị mất cắp hoặc bị cướp trong tai nạn hoặc trong bối cảnh chiến tranh, khủng bố, động đất không được công nhận.

Ngoài ra, thiệt hại đối với tài sản đặc biệt bao gồm: vàng, bạc, đá quý, các loại giấy tờ có giá trị như tiền, đồ cổ, tranh ảnh quý hiếm, thi hài, hài cốt cũng bị loại trừ quyền lợi...

Quỳnh Trang

(PL)- Nhiều người dân chưa thực sự hiểu ý nghĩa của bảo hiểm xe máy nhưng vẫn miễn cưỡng mua để tránh bị CSGT phạt tiền.

Trong thời điểm CSGT cả nước ra quân kiểm tra xe cơ giới mà không cần vi phạm lỗi giao thông thì bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới (bảo hiểm) đang được rất nhiều người quan tâm và tìm mua (xem thêm bài “Cẩn thận với bảo hiểm xe máy 2 năm” trên Pháp Luật TP.HCM số ra ngày 18-5).

Tuy nhiên, quyền lợi của việc mua bảo hiểm này lại là vấn đề đang gặp nhiều tranh cãi.

Băn khoăn lợi ích bồi thường bảo hiểm

Mặc dù hiện tại nhiều người ráo riết tìm mua bảo hiểm xe máy nhưng quan điểm về việc này lại rất khác nhau. Theo tìm hiểu, dù theo quan điểm nào thì khi nói về quyền lợi, lợi ích của bảo hiểm xe máy, hầu hết người dân đều không nắm rõ.

Anh Lê Quốc Tuấn (thành viên của nhóm CLB Grab Sài Gòn) cho hay: “Trước nay tôi không quan tâm việc mua bảo hiểm bởi có mua rồi gặp tai nạn thì cũng không biết cách nào để nhận bồi thường. Tôi nghĩ nếu có làm thủ tục để được bồi thường thì cũng rất mệt mỏi. Thà bị cảnh sát phạt 200.000 còn hơn mua bảo hiểm mà không biết quyền lợi là gì”.

Trong khi đó, anh Trương Tùng lại bày tỏ quan điểm: “Mua bảo hiểm giá 60.000-70.000 đồng còn hơn để CSGT phạt 100.000-200.000 đồng. Thú thật tôi mua để tránh bị phạt chứ cũng không hy vọng được bồi thường nếu có tai nạn xảy ra. Số tiền mua ít ỏi nên tôi cũng không quan tâm quyền lợi lắm”.

“Tôi nghĩ việc ra quân lần này của CSGT chỉ là đợt tổng kiểm tra người dân tuân thủ pháp luật trong lĩnh vực giao thông đường bộ. Còn quy định về bảo hiểm trách nhiệm dân sự là loại hình bắt buộc, nếu người dân vi phạm thì bị xử phạt là điều tất nhiên” - chị Hà Hòa Bình (quận 3, TP.HCM) nêu quan điểm.

Bảo hiểm xe máy bồi thường như thế nào

Nhiều người tìm mua bảo hiểm trong thời điểm CSGT ra quân kiểm tra các xe cơ giới mà không cần phạm lỗi. Ảnh: THY NHUNG

Cần hiểu rõ bản chất bảo hiểm xe máy

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Nguyễn Khắc Xuân (CEO Công ty TNHH Tư vấn bảo hiểm InFair) cho biết: “Bảo hiểm trách nhiệm dân sự có ý nghĩa là phía bảo hiểm sẽ trả cho chủ xe số tiền mà chủ xe đã bồi thường cho nạn nhân (gọi là bên thứ ba) trong vụ tai nạn giao thông. Nhiều người cho rằng mua bảo hiểm này không có ý nghĩa gì cả nhưng trên thực tế là họ đã kiện đòi bồi thường hay chưa”.

Ông Xuân phân tích thêm, trong trường hợp chủ xe không may qua đời sau tai nạn thì bên bảo hiểm sẽ đứng ra thay chủ xe để bồi thường cho bên thứ ba. Mức tối đa bồi thường khi tai nạn có thiệt hại về mặt tài sản là 50 triệu đồng/vụ.

Ví dụ như lái xe gây tai nạn với một xe hay 10 xe thì tổng số tiền bồi thường là 50 triệu đồng nhưng một năm thì không hạn chế số vụ tai nạn.

Ngược lại, thiệt hại về người là 100 triệu đồng/người. Nghĩa là nếu tai nạn một người chết thì được bảo hiểm chi trả cho người thân người đó 100 triệu đồng. Nếu chết ba người thì là 300 triệu đồng và cũng không hạn chế số vụ.

Để đảm bảo quyền lợi, người mua bảo hiểm nên gọi ngay vào đường dây nóng của công ty bảo hiểm khi trường hợp chẳng may gây tai nạn. Đây là cách để bảo vệ tài chính của mình và bảo vệ cả người thứ ba.

TS Phan Phương Nam, giảng viên ĐH Luật TP.HCM, nhận định: Trên thực tế, bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới là sự thỏa thuận giữa bên mua bảo hiểm và doanh nghiệp bảo hiểm. Điều kiện bồi thường bảo hiểm cũng phải tuân theo các nội dung trong hợp đồng bảo hiểm.

Còn việc tranh chấp bảo hiểm khi xảy ra sự kiện thì lỗi ở nhiều phía.

Lỗi thứ nhất: Cơ chế quản lý của Nhà nước không quản lý tốt các doanh nghiệp bảo hiểm, dẫn đến doanh nghiệp trốn tránh nghĩa vụ.

Lỗi thứ hai: Cơ chế nhà nước bảo vệ người dân như thế nào? Vai trò của Hiệp hội Bảo vệ người tiêu dùng ra làm sao khi người tiêu dùng sử dụng sản phẩm đó mà lại rơi vào trường hợp bị từ chối?

Lỗi thứ ba là từ phía người dân. Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm thì người dân lại muốn giải quyết nhanh chóng vụ tai nạn bằng tiền cho xong. Từ đó dẫn đến không có bất kỳ bằng chứng nào chứng minh được rằng trong trường hợp này mình có gây thiệt hại cho người thứ ba, có bồi thường cho người thứ ba. Người dân chỉ đề cao vấn đề sử dụng bảo hiểm đó chỉ khi nào gây nên tai nạn nghiêm trọng.

Về vấn đề trên, đại diện Công ty CP Bảo hiểm bưu điện (PTI) cho biết: “Khi xảy ra sự kiện bảo hiểm, việc bồi thường cho người được bảo hiểm sẽ được thực hiện 10-15 ngày, tùy theo tính chất vụ việc. Tuy nhiên, hiện nay người dân thường thiếu một số loại hồ sơ, hóa đơn, chứng từ đầy đủ, ví dụ như người dân thường thiếu giấy khám chữa bệnh, hóa đơn y tế gốc…”.

Loạn giá bảo hiểm xe máy

Ghi nhận thực tế của PV cho thấy có nhiều loại giá bảo hiểm trách nhiệm dân sự đang được các đại lý bảo hiểm rao bán trên thị trường hiện nay.

Cụ thể, Tổng Công ty CP Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội: Giá hiển thị trên phiếu là 66.000 đồng, giá bán 60.000 đồng; Công ty CP Bảo hiểm quân đội (Mic) giá 65.000 đồng, bán 60.000 đồng; Công ty Bảo hiểm Pijico giá 66.000 đồng, bán 65.000 đồng…

Theo quy định của luật hiện hành, mức giá tối thiểu của bảo hiểm trách nhiệm dân sự là 60.000 đồng. Tuy nhiên, các doanh nghiệp có thể đưa ra mức chuẩn cao hơn kèm theo đó là những lợi ích kèm theo. Luật chỉ quy định đây là mức tối thiểu, bộ khung mà thôi, nghĩa là doanh nghiệp không được thấp hơn.

Dựa trên điều kiện của doanh nghiệp bảo hiểm, các yêu cầu mà công ty đưa ra giá cao hơn thì mức bồi thường cũng theo đó sẽ cao hơn.

6 giấy tờ cần thiết để được bồi thường bảo hiểm

Theo đại diện Công ty CP Bảo hiểm bưu điện (PTI), để được hưởng bồi thường bảo hiểm xe máy, người dân cần lưu giữ đủ sáu loại giấy tờ sau:

- Mẫu đơn đòi bảo hiểm tai nạn cá nhân hoàn chỉnh, có chữ ký hợp lệ.

- Các hóa đơn y tế gốc cùng với chi tiết về các chi phí y tế phát sinh.

- Các giấy chứng nhận y tế liên quan tới việc điều trị/nhập viện và khoảng thời gian mất khả năng.

- Biên bản báo cáo chính thức về vụ tai nạn, tức là biên bản tai nạn, biên bản của cảnh sát có xác nhận của cảnh sát, trạm cảnh sát hoặc cơ quan chức trách địa phương có liên quan tại hiện trường vụ tai nạn.

- Bản sao giấy chứng tử (nếu khiếu nại liên quan tới bất kỳ thương vong nào).

- Chứng từ chứng minh mối quan hệ của bên thụ hưởng/xác nhận quyền thừa kế hợp pháp (nếu khiếu nại liên quan tới bất kỳ thương vong nào).