Bộ xử lý máy tính là gì

Đối với người dùng Laptop khái niệm CPU không còn xa lạ gì, nhưng nếu bạn không rành về các loại Laptop và chưa biết về CPU thì có thể tham khảo bài viết này.

CPU là gì?

CPU là chữ viết tắt của Central Processing Unit hay còn gọi là bộ xử lý trung tâm. CPU đóng vai trò như não bộ của một chiếc Laptop, tại đó mọi thông tin, thao tác, dữ liệu sẽ được tính toán kỹ lưỡng và đưa ra lệnh điều khiển mọi hoạt động của Laptop.

Bộ xử lý máy tính là gì

Cấu tạo bên trong của CPU gồm những gì?

CPU được cấu thành từ hàng triệu bóng bán dẫn được sắp xếp với nhau trên một bảng mạch nhỏ.

Trung tâm của CPU được chia làm 2 khối chính là khối điều khiển (CU) và khối tính toán (ALU).

+ Khối điều khiển (CU-Control Unit): Tại đây các yêu cầu và thao tác từ người dùng sẽ được biên dịch sang ngôn ngữ máy, sau đó mọi quá trình điều khiển sẽ được xử lý chính xác.

+ Khối tính toán (ALU-Arithmetic Logic Unit): Các con số toán học và logic sẽ được tính toán kỹ càng và đưa ra kết quả cho các quá trình xử lý kế tiếp.

Bộ xử lý máy tính là gì

Tốc độ xử lý CPU

Tốc độ xử lý của CPU là tần số tính toán và làm việc của nó được đo bằng đơn vị GHz hoặc MHz. Nếu cùng một dòng chip ví dụ như Core i3 thì xung nhịp cao hơn đồng nghĩa với tốc độ xử lý nhanh hơn, khả năng làm việc tốt hơn. Tuy nhiên, nếu giữa 2 dòng chip khác nhau như Core i3 hai nhân xung nhịp 2.2GHz và Intel Pentium Dual core 2.3GHz thì không thể so sánh ngay được bởi vì tốc độ xử lý của Laptop còn phụ thuộc rất nhiều vào bộ nhớ đệm và các bộ phận khác như RAM, chip đồ họa, ổ cứng…

Hiện nay có hai nhà sản xuất CPU cho Laptop lớn nhất là Intel và AMD. Các hãng xuất Laptop khá phổ biến hiện nay như Acer, Asus, Lenovo, Dell, HP và Apple đều đưa ra rất nhiều mẫu Laptop sử dụng các loại CPU khác nhau có giá thành từ bình dân đến cao cấp.

Bộ xử lý máy tính là gì

Các dòng CPU phổ biến 

Dòng CPU Core i và Core m

Đến năm 2009, Intel bắt đầu chuẩn hóa lại cách đặt tên CPU theo hướng thương mại để người dùng dễ hiểu hơn. Theo đó, chúng ta sẽ có Core i3, Core i5 và Core i7 đại diện cho sức mạnh xử lý của CPU 

Nehalem – Thế hệ 1

Nehalem là thế hệ đầu tiên từ khi Intel đổi cách đặt tên. CPU Nehalem được sản xuất trên kiến trúc 45 nm

Skylake - Thế hệ thứ 6

Đến với Skylake, Intel tập trung hơn vào dòng chip tiết kiệm điện cho các thiết bị cầm tay, di động. Core-M giờ đây sẽ có các dòng m3, m5, m7 tương tự Core-i và thậm chí là Core m Petium và Core m Celeron, thêm nhiều sự lựa chọn cấu hình. 

Intel đã cải tiến hàng loạt tính năng cũng như cắt giảm những công nghệ cũ để tối ưu tốc độ xử lý, truyền tải dữ liệu... cho CPU cũng như giảm hao phí điện năng. 

Speed Shift là một tính năng quan trọng, mới xuất hiện trên Skylake cho phép phần cứng hay CPU tự điều chỉnh xung nhịp thay vì hệ điều hành, giúp tăng hay giảm xung nhịp nhanh hơn, xử lý một tác vụ thật nhanh trong thời gian nhắn nhất có thể. Như vậy, đồng thời giúp tối ưu pin hiệu quả hơn.

Hiệu năng đồ họa cải thiện lên đến 40% so với thế hệ Broadwell

Kabylake - Thế hệ thứ 7

Vi xử lý thế hệ thứ 7 mang tên Kabylake, vẫn sử dụng kiến trúc 14nm như Skylake nhưng được tinh chỉnh để tăng số bóng bán dẫn trên CPU nhằm tăng hiệu năng mà Intel gọi là 14nm+. Thay đổi quan trọng nhất trên thế hệ này là hiệu năng xử lý đồ họa, tiết kiệm điện năng hơn và cải tiến tính năng Speed Shift.

Về đồ họa, CPU Kabylake hỗ trợ mã hóa chuẩn video mới hơn, giảm tiêu thụ điện năng khi chơi video 4K dùng chuẩn HEVC và VP9 (2 chuẩn video thường gặp nhất) cũng như hỗ trợ xuất nhiều màn hình tốt hơn. Theo thử nghiệm, CPU Kabylake chỉ tiêu thụ 0.5W so với 10.2W so với thế hệ trước khi chơi video 4K.

Intel cũng trình diễn một chiếc laptop chỉ chạy CPU Kabylake dòng U (tiết kiệm điện) nhưng vẫn chơi ổn định game Overwatch với 30 fps, độ phân gải 1280x720. Đây là cải tiến rất đáng quan tâm đối với một chiếc laptop không có card đồ họa rời.

Về khả năng xử lý các tác vụ thông thường, CPU Kabylake nâng cấp hiệu năng so với một con chip tương đương Skylake nhanh hơn 19% tốc độ duyệt web, 12% xử lý tác vụ văn phòng và 15% khi chỉnh sửa video 4K.

Xem thêm:

  • RAM là gì?
  • Card đồ họa là gì?
  • Bộ nhớ đệm của CPU là gì?
  • Tư vấn chọn mua PC Gaming (máy tính chơi game) chuẩn nhất

CPU là một bộ phận quan trọng của máy tính, nhưng không phải ai cũng thực sự biết CPU là gì? Mang ý nghĩa ra sao? Cấu tạo của một chiếc CPU thì gồm những phần nào? Theo dõi bài viết dưới đây để biết thêm thông tin thú vị về CPU nhé!

1. CPU là gì?

CPU viết tắt của chữ Central Processing Unit, tạm dịch là bộ xử lý trung tâm, là các mạch điện tử trong một máy tính, thực hiện các câu lệnh của chương trình máy tính bằng cách thực hiện các phép tính số học, logic, so sánh và các hoạt động nhập/xuất dữ liệu cơ bản do mã lệnh chỉ ra.

Bộ xử lý máy tính là gì

2. Cấu tạo của CPU

- Khối điều khiển (CU - Control Unit)

Là thành phần của CPU có nhiệm vụ thông dịch các lệnh của chương trình và điều khiển hoạt động xử lý, được điều tiết chính xác bởi xung nhịp đồng hồ hệ thống. Phần này là phần cốt lõi của một bộ xử lý được cấu tạo từ các mạch logic so sánh với các linh kiện bán dẫn như transistor tạo thành.

- Khối tính toán ALU (Arithmetic Logic Unit)

Chức năng thực hiện các phép toán số học và logic sau đó trả lại kết quả cho các thanh ghi hoặc bộ nhớ.

Bộ xử lý máy tính là gì

- Các thanh ghi (Registers)

Là các bộ nhớ có dung lượng nhỏ nhưng tốc độ truy cập rất cao, nằm ngay trong CPU, dùng để lưu trữ tạm thời các toán hạng, kết quả tính toán, địa chỉ các ô nhớ hoặc thông tin điều khiển. Mỗi thanh ghi có một chức năng cụ thể. Thanh ghi quan trọng nhất là bộ đếm chương trình (PC - Program Counter) chỉ đến lệnh sẽ thi hành tiếp theo.

- Opcode

Phần bộ nhớ chứa mã máy của CPU (không bắt buộc) để có thể thực thi các lệnh trong file thực thi.

- Phần điều khiển

Thực hiện việc điều khiển các khối và điều khiển tần số xung nhịp. Mạch xung nhịp hệ thống dùng để đồng bộ các thao tác xử lý trong và ngoài CPU theo các khoảng thời gian không đổi. Khoảng thời gian chờ giữa hai xung gọi là chu kỳ xung nhịp. Tốc độ theo đó xung nhịp hệ thống tạo ra các xung tín hiệu chuẩn thời gian gọi là tốc độ xung nhịp tính bằng triệu đơn vị mỗi giây (MHz).

Bộ xử lý máy tính là gì

3. Tốc độ xử lý CPU thế nào là nhanh?

Tốc độ CPU hay còn gọi là tốc độ xung nhịp CPU được đo bằng đơn vị Gigahertz hay GHz biểu thị số chu kỳ xử lý mỗi giây mà CPU có thể thực hiện được.

Tốc độ xung nhịp cao hơn đồng nghĩa là CPU nhanh hơn. Tuy nhiên, có rất nhiều yếu tố khác tác động.

Bộ xử lý máy tính là gì

Tốc độ CPU còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:

- Số nhân xử lý (2, 4, 10, 22 nhân,...), càng nhiều nhân càng mạnh.

- Công nghệ sản xuất (32nm, 22nm, 14nm,...), càng nhỏ càng tiết kiệm điện và hiệu năng cao hơn.

- Công nghệ làm tăng tốc độ xử lý của CPU (pipeline, turbo boost, siêu phân luồng,...).

Bộ xử lý máy tính là gì

- Bộ nhớ đệm dùng để lưu các lệnh/dữ liệu thường dùng hay có khả năng sẽ được dùng trong tương lai gần, giúp giảm bớt thời gian chờ đợi của CPU.

- Đồ họa tích hợp

- TDP (công suất thoát nhiệt), lượng nhiệt chip xử lý tỏa ra mà hệ thống làm mát cần phải giải tỏa. TDP thường cho biết mức tiêu thụ điện của con chip, con số này càng thấp càng tốt.

Có thể bạn quan tâm: Cách kiểm tra, đo nhiệt độ CPU máy tính, laptop đơn giản và chính xác

4. Các loại CPU đang được sử dụng hiện nay

Hiện nay, có 2 nhà sản xuất CPU lớn nhất toàn cầu là AMD và Intel. Sự phát triển của 2 thương hiệu lớn này đã giúp cho người dùng có nhiều sự lựa chọn hơn và so sánh để chọn được sản phẩm tốt nhất.

- CPU Intel

CPU Intel: Intel Core i3, i5, i7, i9 và Intel Xeon.

Ví dụ về các loại CPU được ưa chuộng như: CPU Intel Core i9 9900k, CPU Intel Core i7 8700k, CPU Intel Core i5 9400F.

Bộ xử lý máy tính là gì

- CPU AMD

CPU AMD: AMD Ryzen 5, AMD Ryzen 7 và AMD Ryzen threadripper.

Ví dụ về các loại CPU được ưa chuộng như: AMD Ryzen 7 2700X, AMD Ryzen 7 2700, AMD Ryzen 7 3700X.

Bộ xử lý máy tính là gì

Đối với sản phẩm TGDĐ/ĐMX kinh doanh TRỪ nhóm Gia dụng không điện, Phụ kiện không điện & Sản phẩm đã sử dụng, bạn có thể chọn một trong những phương thức sau:

- Bảo hành có cam kết trong 12 tháng.

- Hư gì đổi nấy ngay và luôn.

- Hoàn tiền: Áp dụng cho sản phẩm lỗi và không lỗi.

Tham khảo thêm thông tin chi tiết chính sách bảo hành - đổi trả: TẠI ĐÂY.

Lưu ý: Chính sách bảo hành trên được cập nhật vào ngày 11/02/2021. Chính sách có thể thay đổi trong tương lai, mong bạn đọc thông cảm.

Xem thêm:

  • GPU - Chip đồ họa Smartphone
  • So sánh chip (CPU) Intel và AMD: Cái nào tốt hơn, nên mua loại nào?
  • Phân biệt các dòng CPU qua tên gọi
  • Main điện thoại là gì? Dấu hiệu hỏng main điện thoại và cách khắc phục
  • AMD Ryzen 5 5500U là gì? Điểm nổi bật? Có trên những laptop nào?

Một số mẫu laptop đang được kinh doanh tại Thế Giới Di Động:

Bài viết trên đem lại những thông tin hữu ích về CPU. Cảm ơn các bạn đã theo dõi.