Củ đề xe ô tô nằm ở đâu

Máy đề (củ đề) có tác dụng chính là sử dụng điện từ động cơ điện của mình truyền phát đến bánh đà động cơ giúp chiếc xe ô tô của bạn khởi hành nhanh hơn. Vậy cấu tạo củ đề ô tô là gì và tại sao trên chiếc xe có thể có hoặc không có chúng. Hãy cùng với phụ tùng ô tô TTC tìm hiểu về củ đề ô tô và tìm hiểu cách thức vận hành của nó như thế nào cũng như một cách bảo quản nhé.

Do động cơ đốt trong không có khả năng tự khởi động nên cần một ngoại lực để quay và giúp nó đạt số vòng tua nhất định để khởi động. Trong số rất nhiều các phương pháp, hiện nay trên ô tô sử dụng một mô tơ điện được nối với một công tắc từ để điều khiển một bánh răng ra vào ăn khớp với vành răng gần trên bánh đà. Đó chính là máy khởi động hay củ đề.

Yêu cầu đối với hệ thống khởi động: 

• Máy khởi động phải quay được trục khuỷu động cơ với tốc độ thấp nhất mà động cơ có thể nổ được.
• Moment truyền động phải đủ để khởi động động cơ.
• Phải bảo đảm khởi động lại được nhiều lần.
• Nhiệt độ làm việc không được quá giới hạn cho phép.
• Chiều dài, điện tở của dây dẫn nối từ ắc quy đến máy khởi động phải nằm trong giới hạn quy định, thông thường nhỏ hơn 1 mét.
• Tỉ số truyền từ bánh răng của máy khởi động và bánh răng của bánh đà nằm trong giới hạn từ 9 đến 18.

Công tắc khởi động

• Khi công tắc khởi động được cấp điện, cuộn dây sẽ trở thành nam châm điện và thu hút thanh sắt xuống. Chuyển động của thanh sắt đóng hai tiếp điểm, cấp điện từ ắc quy đến máy khởi động. Thanh sắt có lò xo hồi vị nên khi ngừng cấp điện cho công tắc khởi động, các tiếp điểm mở ra và máy khởi động ngừng làm việc.
• Ngoài ra, nếu động cơ đã hoạt động và motor khởi động vẫn hoạt động, động cơ sẽ dẫn động ngược lại motor với tốc độ cao hơn nhiều lần dẫn đến hư hỏng. Vì vậy, motor khởi động được trang bị khớp một chiều nhằm tránh trường hợp này.

Cấu tạo máy khởi động

Phân loại máy khởi động

1. Máy khởi động loại giảm tốc

• Máy khởi động loại giảm tốc dùng mô tơ tốc độ cao và loại mô tơ này thường không có mô men lớn. Vì vậy, để tăng được mô men lớn, đủ để khởi động động cơ, thì một bánh răng đóng vai trò giảm tốc được gắn giữa bánh răng mô tơ và bánh răng Bendix
• Khi được cấp điện, mô tơ tốc độ cao quay, đồng thời công tắc từ đẩy bánh răng Bendix lên ăn khớp với vành răng trên bánh đà và khởi động động cơ. Khi động cơ đã hoạt động, công tắc từ và mô tơ bị ngắt điện, công tắc từ sẽ trở về vị trí ban đầu và tách bánh răng Bendix ra khỏi vành răng của bánh đà.

2. Máy khởi động loại bánh răng hành tinh

• Máy khởi động loại bánh răng hành tinh dùng bộ truyền hành tinh để giảm tốc độ quay của lõi của mô tơ. Khi máy khởi động được cấp điện, công tắc từ hút xuống kéo theo cần dẫn động làm cho bánh răng khởi động đi lên ăn khớp với vành răng trên bánh đà. Đồng thời, mô tơ quay kéo theo bánh đà, khởi động động cơ.
• Khi ngừng cấp điện cho máy khởi động, công tắc từ trở về vị trí ban đầu, tách bánh răng Bendix ra khởi bánh đà. Đồng thời, mô tơ ngừng hoạt động.

3. Máy khởi động PS (Mô tơ giảm tốc hành tinh – roto thanh dẫn)

• Máy khởi động PS sử dụng các nam châm vĩnh cửu đặt trong cuộn cảm và cơ cấu đóng ngắt hoạt động giống như máy khởi động loại bánh răng hành tinh.

Nguyên lí của máy khởi động

1. Hút vào

• Khi bật khóa điện vị trí START, dòng điện của ắc quy vào cuộn giữ và cuộn kéo. Sau đó dòng điện đi từ cuộn kéo tới phần ứng thông qua cuộn cảm làm quay phần ứng với tốc độ thấp. Việc tạo ra lực điện từ trong các cuộn giữ và cuộn kéo làm từ hóa lõi cực và do vậy piston của công tắc từ bị kéo vào lõi cực của nam châm điện. Nhờ sự kéo này mà bánh răng dẫn động khởi động dễ bị đẩy ra và ăn khớp với vành răng bánh đà đồng thời đĩa tiếp xúc sẽ bật công tắc chính lên.

2. Giữ

• Khi công tắc chính bật lên thì không có dòng điện chạy qua cuộn giữ cuộc cảm và cuộn ứng nhận trực tiếp dòng điện từ ắc quy. Cuộn dây phần ứng sau đó bắt đầu quay với vận tốc cao và động cơ được khởi động. Ở thời điểm này piston được giữ nguyên tại vị trí chỉ nhờ lực điện từ của cuộn giữ vì không có lực điện từ chạy qua cuộn hút

3. Nhả về

• Khi khóa điện được xoay từ vị trí START sang vị trí ON, dòng điện đi từ phía công tắc chính tới cuộn giữ qua cuộn kéo. Ở vị trí này vị lực điện từ được tạo ra bởi cuộn kéo vào cuộn giữ triệt tiêu nhau nên không giữ được piston nữa. Do đó piston bị kéo lại nhờ lò xo hồi vị và công tắc chính bị ngắt làm cho máy khởi động dừng lại.

Các hư hỏng của hệ thống khởi động

• Hư hỏng của phần mạch điện bao gồm: cháy hỏng các tiếp điểm khởi động, cổ góp cháy bẩn, chổi than mòn, kẹt, các cuộn dây chập đứt, hỏng rơle đóng mạch khởi động.
• Hư hỏng của phần cơ khí: kẹt khớp một chiều hay trượt quay, mòn bạc hay ổ bi, mòn bánh răng…

Trên đây là chia sẽ những điều cần biết về máy đề (củ đề) trên ô tô. Hi vọng những chia sẻ này thực sự hữu ích cho bạn nếu bạn đang gặp phải những vấn đề tương tự.

Củ đề, máy đề... được bán ở TTC

Ngoài ra để tìm hiểu thêm về hệ thống khởi động, quý khách vui lòng liên hệ:

Phụ tùng ô tô TTC

• Điện thoại: (024).39729188 / 0914888785
• Email:
• 90 Lạc Nghiệp, Hai Bà Trưng, Hà Nội
• Website: https://phutungotottc.com

Báo Giá Dịch Vụ Tại Thanh Phong Auto:

*Các dòng xe mà chúng tôi có thợ chuyên: Mercedes, Bmw, Audi, Lexus, Toyota, Honda, Mazda, Mitsubishi, Kia, Daewoo, Hyundai,Ford, Nissan, Volkswagen, Porsche, Chevrolet, Rand Rover, Innova, Fortuner, Vios, Fiat, Bugatti, Ferrari, Bentley, Hummer, Chrysler, Dodge, Renault, Cadillac, Volvo, Subaru, Daihatsu, Ssangyong, Roll-Royce, Peugeot, Smart Fortwo, Tobe M’car, Luxgen, Zotye, Haima, Geely, Baic, Hongqi, Cmc, Mini Cooper, Buick, Opel, Acura, Aston Martin, Vinfast.

>> Lịch thời gian bảo dưỡng và các cấp bảo dưỡng xe ôtô (Áp dụng đối với các dòng xe không có đèn nhắc bảo dưỡng định kỳ) <<

Củ đề của xe ô tô hỗ trợ cho quá trình khởi động xe được dễ dàng hơn. Khi chiếc xe của bạn không nổ được hoặc có tiếng nổ mà xe không khởi động thì khả năng lớn là củ đề gặp vấn đề. Hãy cùng Bảo Hà Auto điểm qua dấu hiệu hỏng củ đề ô tô và cách bảo dưỡng trong bài viết này.

Củ đề giúp xe khởi động nhanh chóng, dễ dàng hơn

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của củ đề ô tô

Cấu tạo của củ đề

Là một phần quan trọng của bộ máy khởi động. Củ đề của xe ô tô được cấu thành từ 5 bộ phận sau:

• Vỏ máy: Lớp vỏ bên ngoài có tác dụng bảo vệ các bộ phận bên trong như:. Cuộn cảm, lõi kín và giúp duy trì đường sức từ giúp mô tơ hoạt động.
• Mô tơ: Nó có tác dụng tạo ra ngoại lực, kích thích động cơ đốt trong hoạt động.
• Công tắc từ: Giúp đưa dòng điện tới mô tơ, điều khiển các bánh răng khởi động. Cuộn dây hút và giữ được quấn với kích thước khác nhau để tạo ra lực điện khác nhau.
• Cầu dẫn động: Giúp đẩy truyền chuyển động của công tắc từ đến bánh răng. Sự chuyển động này giúp cho các bánh răng ăn khớp, nhả khớp dễ dàng và chuẩn hơn.
• Bánh răng khởi động: Nó bao gồm bánh răng. Vành răng truyền lực và được coi là bộ phận quan trọng nhất của củ đề. Then xoắn chuyển lực quay của mô tơ thành lực đẩy các bánh răng giúp cho sự ăn khớp hoặc ngắt quãng bánh răng diễn ra dễ dàng hơn.

Nguyên lý hoạt động

Củ đề hoạt động dựa trên 3 nguyên lý đó là kéo, giữ, nhả. Trong đó:

Kéo

Là hoạt động khi bật nút khởi động, điện từ ắc quy đi vào cuộn hút và cuộn giữ. Tiếp đến đi từ cuộn hút tới cuộn cảm. Đây là cách tạo ra lực điện từ cho các lõi cực. Pittông của công tắc từ sẽ bị hút vào lõi cực của nam châm điện. 

Hoạt động kéo hay hút vào này giúp cho bánh răng bị đẩy ra. Ăn khớp với vành răng bánh đà. Cùng lúc đó, đĩa tiếp xúc làm bật công tắc chính lên.

Giữ

Công tắc chính sau khi được bật lên, cuộn dây phần ứng quay với vận tốc lớn và động cơ bắt đầu khởi động. Tại thời điểm này, pittông nằm nguyên tại vị trí cũ nhờ lực điện từ của cuộn giữ. 

Hoạt động này diễn ra thì 2 đầu cuộn hút bị đẳng áp. Dẫn đến dòng điện không thể chạy qua cuộn hút.

Nhả

Cuộn hút và cuộn giữ có cùng số vòng dây quấn đều được quấn cùng chiều, do đó khi khóa điện xoay về vị trí ON thì dòng điện sẽ đi từ công tắc chính, qua cuộn hút mới tới cuộn giữ.

Dòng điện qua cuộn hút lúc này bị đảo chiều, lực điện từ giữa 2 cuộn giữ và hút triệt tiêu nhau. Nhờ đó mà pittông bị đẩy về, công tắc chính bị ngắt và máy ngừng khởi động.

Cấu tạo của củ đề ô tô

Dấu hiệu hỏng củ đề ô tô 

Dấu hiệu củ đề bị hỏng không khó phát hiện, dưới đây là 2 dấu hiệu dễ nhận biết nhất mà ai cũng kiểm tra được, đó là: 

• Dấu hiệu hỏng củ đề đơn giản nhất, dễ phát hiện nhất đó chính là chuột đề ô tô không khởi động được hoặc khó khởi động. Khi bạn phải nhấn đề nhiều lần thì xe mới khởi động thì đó là xe ô tô bị trượt đề. 
• Khi khởi động xe phát ra tiếng kêu dưới gầm xe nhưng máy không được nổ. Rơ le đề ô tô lúc này đang có vấn đề hoặc lỗi động cơ,…

Nguyên nhân ô tô không đề nổ được

Các nguyên nhân gây hỏng củ đề khiến ô tô không đề nổ được bao gồm

Cuộn cảm

Thông thường, củ đề bị hỏng có nguyên nhân chủ yếu là từ cuộn cảm. Khi có nhiều bụi bẩn trong cuộn cảm sẽ dẫn đến gián đoạn hoạt động của củ đề. Lúc này, bạn có thể gõ nhẹ vào cuộn cảm để loại bỏ bụi bẩn hoặc thay mới.

Chổi than và cổ góp

Trường hợp không phải do cuộn cảm thì có thể chổi than và cổ góp bị lỗi động cơ điện khiến cho củ đề không hoạt động được. Chổi than bị cọ sát liên tục vào cổ góp nên sau một thời gian sẽ bị mòn đi, tạo ra mùn than mỏng gây nên kẹt roto.

Hỏng rơ-le:

Rơ-le có chức năng đóng mở điện kết nối vành răng khởi động với vành răng bộ đề. Rơ – le bị hỏng thì bánh răng không ăn khớp làm lệch động cơ.

Nếu bạn nghe thấy âm thanh chói tai thì có thể khoang đốt không được đánh lửa đúng thời điểm, lúc này rất có thể vả đề đã bị hỏng. Động cơ và mô tơ đề quay ngược chiều nhau, bánh răng bị va chạm làm biến dạng hoặc gãy vỡ.

Củ đề bị hoen rỉ

Một nguyên nhân khác đó là củ đề bị hoen rỉ mối nối dẫn đến dòng điện không đủ làm quay mô men dẫn đến xe không thể khởi động. Cách đề trực tiếp xe ô tô và khởi động ngay sau khi đề cũng có thể làm hại đề xe của bạn.

Do cấu tạo củ đề ô tô rất đơn giản, bên cạnh đó là ma sát với cuộn cảm diễn ra thường xuyên nên rất dễ bị hỏng. Khi xác định được nguyên nhân gây hỏng củ đề thì bạn mới xác định được cách khắc phục hiệu quả nhất.

Dấu hiệu hỏng củ đề ô tô

Bảo dưỡng củ đề ô tô

Một củ đề, cóc đề ô tô có tuổi thọ lớn sẽ cần những điều kiện sau: chất lượng tốt, vận hành đúng cách và được bảo dưỡng máy đề ô tô định kỳ. 

Cách chọn củ đề chất lượng

• Củ đề tốt sẽ có phần răng cưa đẹp, đều, sắc cạnh. Nếu phần răng cưa mòn thì hoạt động của bánh răng sẽ bị trượt. 
• Phần đầu nhọn của củ đề (điểm chứa vòng bi) có màu kim không bị ánh đồng là loại tốt, kèm theo đó là các con ốc mới, dễ tháo gỡ.
• Thông thường củ đề tốt sẽ có giá thành cao, để chọn củ đề chất lượng đảm bảo, bạn có thể đặt mua tại Bảo Hà Auto, giá củ de xe tải đảm bảo uy tín.
• Xác định củ đề tốt bằng cách vận hành nó. Nếu tiếng đề mạnh, chắc thì củ đề đó đã đảm bảo chất lượng.

Bảo dưỡng củ đề ô tô

Để củ đề ô tô có tuổi thọ cao, vận hành tốt, hạn chế hư hỏng thì bạn hãy tham khảo bí quyết bảo dưỡng củ đề dưới đây:

Giữ bình ắc quy vận hành ổn định: Do củ đề hoạt động dựa vào nam châm điện nên việc duy trì dòng điện ổn định là vô cùng quan trọng. Đủ nguồn điện năng thì các bánh răng mới có thể hoạt động.

Luôn kiểm tra, bảo dưỡng ô tô định kỳ: Việc bảo dưỡng ô tô không chỉ giúp phát hiện hỏng hóc mà ô tô đang gặp phải mà còn giúp tăng tuổi thọ của ô tô. Trong đó, bảo dưỡng củ đề cũng được thực hiện.

Kiểm tra hệ thống giắc điện nối với củ đề thường xuyên để xem nó có bị lỏng hay không. Nếu bị lỏng thì nguồn điện không vào được cuộn cảm, dẫn đến củ đề không hoạt động.

Kết luận

Củ đề đóng vai trò quan trọng giúp xe ô tô của bạn được khởi động nhanh chóng, dễ dàng hơn. Phát hiện những dấu hiệu hỏng củ đề ô tô sớm nhất vừa giúp tiết kiệm chi phí sửa chữa vừa giúp bảo vệ xe ô tô của bạn.

Xem thêm: Mẹo làm sạch ghế da ô tô tại nhà đơn giản nhanh chóng