Nếu la người chứng kiến cảnh chị Dậu đánh cai lệ và người nhà lí trưởng em sẽ ghi lại như the nào

Người ta thường nói: "Tức nước vỡ bờ".Điều đó quả không sai với chị Dậu. Chị Dậu đã phải " dứt tình" bán con gái đầu lòng cùng đàn chó để nộp sưu cho chồng, nào ngờ còn phải đóng thêm một suất sưu của chú Hợi - em chồng - đã chết từ năm ngoái. Chồng chị vẫn đang bị trói, đánh chết đi sống lại nhiều lần và bọn chúng trả anh Dậu cho chị trong tình trạng " thập tử nhất sinh".

Nếu la người chứng kiến cảnh chị Dậu đánh cai lệ và người nhà lí trưởng em sẽ ghi lại như the nào

Năm 1939, ở làng Đông Xá, tôi còn là một đứa trẻ con 14 tuổi. Hồi ấy là những ngày sưu thuế, không khí rất căng thẳng, đột ngột. Buổi sáng hôm ấy, tôi đang chơi ở đầu làng, bỗng tôi thấy có một toán người đi qua, tay cầm roi thước, dây thừng vừa đi vừa đánh trống, thooit tù và, mặt hầm hầm trông rất sợ. Tò mò. Tôi đi theo và thấy họ vào nhà chị Dậu.

Tôi đứng núp ngoài cổng ngó vào xem. Tôi nhận ra đó là tên cai lệ và người nhà lí trưởng. Tên cai lệ gõ đầu roi xuống đất để ra oai, Hắn thét chị Dậu nộp tiền sưu. Khổ thân chị Dậu, chị đã phải bán khoai, bán chó, bán con mà vẫn không đủ tiền nộp. Nhà chị rất nghèo khổ, nghèo thuộc loại nhất nhì trong hạng cùng đinh. Chị vẫn tiếp tục van xin. Tôi tưởng khi nghe thấy thế tên cai lệ sẽ tha thứ, cho chị khất tiền sưu, nhưng tôi không ngờ hắn lại bịch vào ngực chị Dậu mấy bịch. Những giọt nước mắt tuôn như mưa trên khuôn mặt gầy gò của chị. Tôi vừa sợ, vừa thương chị Dậu. Lúc này, tôi đã rơm rớm nước mắt. Rồi hình như tức quá chị Dậu liều mạng cự lại. Cai lệ tát vào mặt chị Dậu một cái đánh bốp khiến tôi giật nảy mình. Chị dậu nghiến răng túm lấy cổ hắn, ấn dúi ra cửa. Tôi há hốc mồm ngạc nhiên. Thường ngày, chị Dậu rất hiền lành tốt bụng. Lúc nào gặp tôi chị cũng cười hiền hậu và cho tôi củ khoai nhỏ hay bắp ngô non. Tôi lại nghe thấy tên cai lệ  vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng anh chị Dậu. Tên người nhà lí trưởng lại sấn sổ xông tới giơ gậy định đánh chị Dậu, nhưng chị nắm ngay được gậy của hắn, hai người giằng co, du đẩy nhau rồi cả hai cùng bỏ tay ra, áp vào vật nhau. Thằng Dần và cái Tí kêu khóc om sòm, tôi thấy tội cho chúng nó quá. Chắc từ sáng tới giờ chúng nó vẫn chưa có gì vào bụng. Nhưng kết cục anh chàng hầu cận lí yếu hơn chị Dậu- người đàn bà làm ruộng.

Tôi rất khâm phục chị Dậu vì chị đã dám đứng lên chống lại bọn cầm quyền, nhưng tôi cũng lo bởi thế nào chúng cũng quay lại trả thù gia đình chị.

Tôi vốn là hàng xóm của chị Dậu. Hôm đó, tôi vừa đi chợ về thì chợt thấy cai lệ và người nhà lí trưởng sầm sập đi vào nhà chị Dậu. Biết là có chuyện, tôi vội bỏ dở công việc, chạy tắt hàng rào sang báo cho chị Dậu. Thế là vô tình tôi đã được chứng kiến cảnh chị Dậu đánh nhau với cai lệ.

Khi tôi sang, ở góc nhà, thằng Dần đang vục đầu húp soàn soạt bát cháo loãng, còn chị Dậu thì đang quạt một bát khác cho nhanh nguội. Sau đó, chị bê bát cháo ra cho anh Dậu và ngồi xem anh ăn có ngon miệng không. Nhìn hoàn cảnh đáng thương của gia đình chị, tôi không khỏi xót xa. Anh Dậu hình như biết ý vợ nên cố gắng ngồi dậy. Anh vừa kề bát cháo vào miệng thì cai lệ và người nhà lí trưởng tay roi, tay gậy hùng hổ bước vào. Cai lệ hống hách gõ đầu gậy xuống đất, cất giọng khàn khàn, bắt vợ chồng anh Dậu phải nộp sưu ngay lập tức. Sợ quá, anh Dậu lăn đùng ra phản. Lúc đó trông anh thật tội nghiệp. Cái anh này sức lực đã yếu lại còn bị ốm một trận dài từ năm ngoái nên mọi việc đều do một mình chị Dậu cáng đáng hết. Chỉ vì thiếu tiền sun mà anh đã bị cùm trói cả ngày đến mức ngất đi chúng mới thả cho về. Chắc sợ quá, anh rúm người lại, không dám nói năng gì. Đã vậy, khi nhìn thấy anh Dậu như thế, người nhà lí trưởng còn mỉa mai: “Anh ta lại sắp phải gió như đêm qua đấy”. Cái anh người nhà lí trưởng này cũng hách dịch ghê quá. Anh ta quay sang bảo chị Dậu muốn khất sưu thì hãy đi gặp ông lí mà khất còn anh ta không cho chị khất thêm một giờ nào nữa. Nghe thấy thế, chị Dậu khẩn thiết van xin, giãi bày. Chị bảo nhà chị đã túng lại phải đóng thêm suất sưu cho chú em nên chưa xoay kịp chứ chị không dám khất sưu “nhà nước”. Cai lệ không để chị nói hết câu, hắn trợn ngược hai mắt lên, quát chị, không đồng ý cho chị khất sưu. Chị Dậu vẫn nhẫn nhục hạ mình van xin trong tiếng chửi mắng quát nạt của cai lệ và người nhà lí trưởng. Để được khất sưu, chị đã “một điều ông hai điều cháu” với cai lệ. Chị đã hạ mình hết mức để cứu chồng. Là hàng xóm của chị, tôi biết lắm chứ, nhà chị hiện nay đâu còn gì bán được. Để đóng suất sưu cho chồng, chị đã phải bán hết mấy gánh khoai, đàn chó và cả đứa con gái đầu lòng mới sáu, bảy tuổi. Vì chồng, chị đã hạ mình để khơi dậy chút lương tâm ít ỏi của tên cai lệ, nhưng hắn đâu còn là người nữa. Nghe những lời van xin thống thiết của chị, chẳng những hắn không động lòng mà còn quay sang hét người nhà lí trưởng trói anh Dậu lại. Trong khi người nhà lí trưởng còn đang lóng ngóng – anh ta không nỡ trói một người đang ốm bê ốm bết – thì cai lệ chạy đến giật phắt lấy sợi dây thừng, xông đến để trói anh Dậu. Chị Dậu mặt xám lại. Tôi nghĩ hình như chị đã căm tức lắm rồi nhưng vẫn cố nhịn. Chị kêu khóc van xin tha cho chồng chị. Nhìn cảnh đấy, tôi trào nước mắt vì thương anh chị Dậu. Tôi cũng nghèo, tôi bất lực, không giúp được gì cho chị cả. Tên cai lệ vẫn bỏ mặc ngoài tai những lời van vỉ, hắn gạt chị ra, xông vào trói anh Dậu. Đến nước này, không chịu được nữa, không “ông – cháu” nữa, chị lớn tiếng: “Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!”. Chị hiền lành nhưng cũng thật sắc sảo, lời nói của chị thật thấu tình đạt lí. Nhưng tên cai lệ đâu có để ý, hắn tát chị Dậu đánh “bốp” một cái để thách thức rồi lại tiếp tục xông vào trói anh Dậu. Đến nước này thì không thể nào chịu đựng hơn được nữa, chị xông vào kéo tên cai lệ ra, mồm rít lên, thách thức : “Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!”. Chị lao vào trận chiến giằng co với tên cai lệ để bảo vệ chồng. Cuối cùng, sức lực của một anh chàng nghiện đành thua sức lực của một người đàn bà lực điền. Hắn bị chị Dậu tóm gáy, lẳng ra thềm. Tên người nhà lí trưởng xông vào ứng cứu nhưng rồi cũng phải chịu trận như cai lệ. Tôi nhìn cảnh ấy mà lòng hả hê sung sướng. Lúc chúng mới đến thì hùng hổ, tráo trâng bây giờ thì như một lũ chuột ngập nước, trông thảm hại rúm ró. Nhưng khi nghe anh Dậu khuyên can vợ và nói: “Người ta đánh mình không sao, mình đánh người ta thì phải tù, phải tội”, tôi lại thấy lo cho chị Dậu quá. Chị đã dám đứng lên tự bảo vệ gia đình mình, giờ đây, ai bảo vệ cho chị? Cuộc đời chị sẽ thế nào đây? Tôi chỉ biết cầu mong cho cuộc đời của chị sẽ tốt đẹp hơn

Qua đó, giúp các em học sinh lớp 8 có nhiều tư liệu tham khảo, thể hiện tài năng, trí tưởng tượng phong phú của bản thân để kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ thật cô đọng, súc tích mà vẫn đủ ý quan trọng.

Đóng vai bà hàng xóm kể lại đoạn trích Tức nước vỡ bờ

1. Mở bài

2. Thân bài

* Giới thiệu về hoàn cảnh gia đình chị Dậu

  • Nhà chị Dậu đông con, lại thêm nghèo đói vì mất mùa. Chị phải bán hết cả gánh khoai, đàn chó con mà chưa đủ tiền nộp sưu cho chồng. Đến cái Tí, đứa con lớn của chị cũng đem bán cho ông bà Nghị Quế.

* Sang hỏi thăm gia đình chị

  • Thấy nhà chị nhịn đói suốt từ hôm qua, tôi mang bát gạo sang để chị nấu cháo.
  • Thấy tiếng trống tù và vang lên, tôi vội chạy sang hỏi thăm anh Dậu : "Bác trai đã khá hơn rồi chứ?"
  • Chị Dậu vẫn dáng mệt mỏi trả lời: "Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường"
  • Tôi liền giục chị. Bảo bác ấy trốn đi đâu thì trốn. Không bọn chúng vào bắt chó thì phải tội.
  • Sau khi nghe chị Dậu nói, chờ anh Dậu ăn xong. Tôi trở về mang dáng vẻ băn khoăn. Không biết gia đình chị có vượt qua được không? Liệu anh Dậu có bị bắt nữa?

* Chứng kiến cảnh bọn cai lệ vào nhà chị Dậu đòi sưu.

  • Về đến nhà chẳng được bao lâu, thì tôi đã nghe thấy tiếng của bọn cai lệ và người nhà lí trưởng đi đòi sưu thuế
  • Ôi, thôi xong, anh Dậu chắc còn chưa kịp ăn miếng cháo
  • Chúng mang roi song, tay thước và dây thừng để đi bắt anh Dậu. Chúng quyết đòi cho bằng được.
  • Mang theo thái độ hung hăng, nào thét, nào mắng. Tôi nghe thấy mà như xót hết cả ruột gan.
  • Khi chúng khăng khăng định trói anh Dậu lại, chị Dậu đã nhảy vào giằng co với chúng quyết liệt lắm. Tôi thấy anh Dậu ở ngoài thì cố gắng can ngăn nhưng không được. Chúng chỉ ở ngoài và thét lên bắt anh chị vào tù.

3. Kết bài:

  • Nêu cảm nghĩ khi chứng kiến hoàn cảnh khó khăn của nhà chị Dậu.

Dàn ý chi tiết số 2

A. Mở bài

B. Thân bài

- Giới thiệu tóm tắt hoàn cảnh của gia đình chị Dậu.

  • Nhà đông con, lại nghèo đói mất mùa.
  • Không có tiền đóng sưu thuế.
  • Phải bán cả đàn chó và bán cả con mới đủ tiền đóng sưu thuế cho chồng

- Chị Dậu sang nhà tôi xin gạo, kể về việc hôm qua anh Dậu bị đánh

- Chứng kiến cảnh cai lệ đến nhà chị Dậu đòi sưu.

  • Tôi chạy sang đã thấy bọn cai lệ đã ở trong nhà rồi.
  • Chúng cứ nhào vào người anh Dậu đòi bắt trói.
  • Chị Dậu van xin, nài nỉ nhưng không được. Chị đã vùng dậy đánh bọn chúng.
  • Bọn cai lệ bỏ về và nói vọng lại là đòi bắt trói anh chị đi tù.

C. Kết bài

  • Nêu cảm nghĩ của bản thân

Kể lại câu chuyện theo lời bà hàng xóm - Mẫu 1

Tôi là một nông dân sống ở làng Đông Xá hàng xóm của gia đình chị Dậu trong xã hội thực dân nửa phong kiến này, thân phận thấp cổ bé họng như chúng tôi thật khốn khổ nhất và vào mùa sưu thuế trao ôi gán vợ đợ con mua rẻ bán đắt vay lãi với giá cắt cổ… Đều có cả! Gia đình chị Dậu là một ví dụ điển hình cho nỗi thấm khổ ấy.

Ở gần nhà tôi biết gia đình chị Dậu thuộc hạng cùng đinh trong làng. Vì vừa phải lo hai cái tang anh Dậu lại ốm yếu bán cả con cả chó mới nộp được một suất sưu thuế mà còn phải nộp cả suất sưu cho người đã chết, có ở đâu bất công vô lí như thế này không?

Hôm trước anh Dậu chết đi sống lại bị bọn chức sắc vác trả về nhà. Người xanh như tàu lá. Cả xóm chúng tôi phải xúm vào cứu anh mới tỉnh lại thương tình cả nhà đói khát tôi đem cho bát gạo người ta đã nói " Một miếng khi đói bằng một gói khi no".

Mới sáng sớm không khí đã hết sức căng thẳng và tiếng mõ, tù và inh ỏi. Chẳng là hôm nay quan huyện về làng đốc sưu. Anh Dậu chắc chắn sẽ khốn khổ lắm đây, tôi vội chạy sang giục đưa anh đi trốn, chị Dậu đang múc cháo ra la liệt. Chị muốn cho anh ăn một chút cho tỉnh người. Kể cũng phải, người ốm bụng đói thì chịu sao nổi?

Vừa về đến nhà tôi đã nghe tiếng chân rình rịch vội chạy ra xem thì thấy bọn tay sai sầm sập chạy vào. Trời ơi trông mặt chúng mới dữ tợn làm sao? Đằng đằng sát khí tôi thấy anh Dậu hoảng sợ lăn đùng ra phản, chị Dậu thì cuống quít van xin nhẫn nhịn van xin nhưng tên cai lệ đâu có để lọt tai hắn bịch vào ngực chị rồi xấn tới anh Dậu. Có lẽ tức quá chị cự lại.

Chồng tôi đau ốm chị không được phép hành hạ! Chị này cứng cỏi thật đấy! Mà đó là cái lẽ đương nhiên ở đời ai cũng phải biết: Ốm tha già thải. Thế mà tên cai lệ bất nhân kia chẳng thèm biết đến, hắn đánh " bốp vào mặt chị" rồi nhảy phắt đến bên anh Dậu. Đúng là giọt nước tràn ly!

Bằng sức mạnh của tình yêu thương và lòng căm thù ngùn ngụt. Chị Dậu đã quật ngã tên cai lệ. Hắn ta lẹo khẹo nghiện ngập nên chỉ cần chị Dậu xô cho một cái đã ngã nhào ra thềm. Vậy mà hắn ta vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu. Đến chết vẫn giữ nguyên bản chất!

Tên người nhà lí trưởng còn có gậy trong tay giơ lên trực vụt chị Dậu nhanh như cắt chị tóm được hai bên giằng co du đẩy rồi áp vào vật nhau. Cuộc chiến này không kết thúc chóng vánh như khi chị đánh tên cai lệ. Nhưng cuối cùng chị Dậu cũng túm tóc lẳng cho anh kia một cái ngã nhào ra thềm. Thật sung sướng quá! Cái ác đã bị trừng trị. Nhưng tôi cũng rất lo cho chị Dậu. Đánh người nhà nước đã bị chúng khép vào tội tù đày thì thật khốn khổ. Anh Dậu can ngăn vợ. Nhưng chị Dậu rất rắn rỏi mạnh mẽ cương quyết.

Thà ngồi tù chứ để chúng nó làm tình làm tội mãi tôi không chịu được.

Đúng là tức nước thì phải vỡ bờ có áp bức có đấu tranh! Người nông dân chúng tôi bị dồn vào mức đường cùng chỉ có con người duy nhất là đấu tranh giải phóng của đời mình. Tôi mong xã hội này sớm bị xóa bỏ để xây dựng một xã hội mới công bằng tốt đẹp hơn.

Kể lại câu chuyện theo lời bà hàng xóm - Mẫu 2

Hoàn cảnh nhà anh Dậu ai ai cũng biết, tôi là hàng xóm với nhà anh Dậu đã lâu, cũng biết được sự khó khăn của nhà ấy. Sáng nay, tôi đang trong bếp thì chị Dậu chạy sang vay ít gạo về nấu cháo, nghe nói là anh Dậu bị bọn quan sai đánh đau lắm, nghĩ mà thương.

Nhà anh chị Dậu cũng khổ lắm, nhà thì rõ đông con mà được năm lại mất mùa cũng khiến cho đã nghèo lại còn khó. Không chỉ thế mà việc sưu thuế cũng khiến gia đình nhà ấy lao đao. Chị Dậu phải bán cả khoai, đàn chó và cả cái Tí đi nữa mới đủ để nộp tiền sưu thuế cho anh Dậu. AI nào ngờ bọn quan lại còn bắt gia đình anh chị đóng thêm khoản sưu thuế cho người em trai đã chết của anh từ năm trước. Gia đình không biết xoay sở ra sao, không còn gì để bán mà nộp thuế. Nên chúng mới bắt anh Dậu lên trói và đánh cho một trận, sáng nay mới thả về.

Chị Dậu về được một lúc, tôi nghe thấy có tiếng trống, tiếng láo nháo của bọn cai lệ đang đi đến nhà anh Dậu. Tôi chạy theo sau, sang thì đã thấy chị Dậu đã quỳ gối xin chúng, nhưng chúng nào có nghe vẫn cứ nhảy vào, xông tới đánh anh Dậu. Anh Dậu làm gì còn sức mà tránh đòn roi của bọn cai lệ. Nhưng cảnh này bà con hàng xóm ai cũng thương xót nhưng cũng không có ai dám vào giúp đỡ. Đang mải nhìn anh Dậu không hiểu sao lại thấy bọn cai lệ ngã nhào ra đất, kêu đau ầm ĩ. Nhìn kĩ lại mới thấy chị Dậu đẩy ngã bọn chúng chỏng quèo ra đất. Không biết sức mạnh ở đâu mà chị Dậu dám làm thế. Bọn cai lệ bị ngã mà vẫn luôn miệng chửi rủa, chị Dậu vẫn không sợ, thằng nào dám xúm lại gần anh Dậu là chị Dậu lại đẩy cho ngã dúi dụi. Bọn cai lệ sợ quá bỏ chạy, vậy là anh Dậu được an toàn. Nhưng chúng vẫn nói vọng vào với cái giọng hống hách rằng sẽ cho chị và anh Dậu ở tù.

Thật thương cho gia đình anh chị, không biết đến bao giờ gia đình ấy mới được bình yên. Ai trong chúng tôi cũng mong là sẽ hết được đợt sưu thuế này. Chứ không cả làng không ai là tránh được cái nạn này.

Kể lại câu chuyện theo lời bà hàng xóm - Mẫu 3

Tôi vốn là một nông dân bình thường, sống ở làng Đông Xá, trong xã hội thực dân nửa phong kiến. Hàng xóm của tôi là gia đình chị Dậu, chúng tôi có cùng thân phận thấp cổ bé họng và phải cam chịu những khốn khổ mỗi khi vào mùa sưu mùa thuế. Những chuyện gán vợ đợ con, mua rẻ bán đắt, cho vay nặng lại đều có cả. Gia đình chị Dậu là điển hình của những nỗi khốn khổ ấy.

Vì ở gần nhà nên tôi biết rõ hoàn cảnh của nhà chị Dậu, vốn thuộc hạng cùng đinh trong làng, đã phải lo hai cái tang mà anh Dậu còn đang ốm yếu, phải bán cả con, bán cả đàn chó mới nộp được một suất, ấy vậy mà còn phải nộp suất sưu cho người đã chết, có ở đâu lại bất công, vô lí như vậy cơ chứ? Hôm trước anh Dậu bị bọn chức sắc lôi về nhà, người anh xanh xao như tàu lá chuối, cả xóm cùng nhau xúm lại mới cứu được anh tỉnh lại, thương tình gia đình vợ chồng nhà anh tôi đem cho bát gạo, thôi đành chẳng có nhiều thì “Một nắm khi đói bằng một gói khi no”. Hôm sau, mới sáng sớm, không trong làng đã hết sức căng thẳng, tiếng mõ rồi tiếng tù và inh ỏi bởi hôm nay có quan huyện về đốc sưu.

Đoán được anh chị Dậu sẽ phải khốn đốn lắm nên tôi vội chạy sang giục đưa anh Dậu đi trốn, chị Dậu đang múc cháo, chị muốn cho anh ăn cho tỉnh người, mà cũng phải người ốm mà đói bụng thì chịu sao nổi. Nhắc anh chị Dậu rồi tôi quay về, vừa về đến nhà thì tôi đã nghe tiếng chân thình thịch liền chạy ra xem, thì ra bọn tay sai đã sầm sầm chạy vào, trông mặt chúng thằng nào thằng nấy dữ tợn, đằng đằng sát khí. Anh Dậu vì quá hoảng sợ mà lăn đùng ra phản còn chị Dậu thì quỳ lạy, cố nhẫn nhịn van xin, nhưng tên cai lệ không nghe chị nửa lời, hắn huých vào ngực chị cái bịch rồi sấn tới chỗ anh Dậu.

Chị Dậu có lẽ tức quá nên cự lại “Chồng tôi đau ốm, các anh không được phép hành hạ”, quả thật chị Dậu lúc ấy quá rắn rỏi. Người đời có câu “ốm tha già thải” ấy vậy mà những tên cai lệ bất nhân không hề biết đến. Giọt nước tràn ly, bằng chính sức mạnh của tình yêu thương và lòng căm thù rừng rực, chị Dậu đã quật ngã tên cai lệ, ấy vậy mà hắn vẫn nham nhảm thét trói cả hai vợ chồng chị. Tên người nhà lí trưởng còn cầm gậy trong tay định giơ lên đánh chị nhưng chị Dậu nhanh như cắt, tóm lấy, hai bên giằng co rồi áp vào vật nhau, cuối cùng chị Dậu cũng tóm tóc lẳng cho tên ấy ngã nhào ra thềm. Nhìn thật đã mắt và sung sướng, cái ác đã bị trừng trị! Tuy nhiên phần tôi cũng thấy lo cho anh chị, đánh người nhà nước lỡ bị chúng khép vào tội tù đày thì khốn khổ. Anh Dậu có ý can ngăn vợ nhưng chị Dậu rất rắn rỏi và mạnh mẽ “Thà ngồi tù chứ để chúng nó làm tình làm tội mãi tôi không chịu được”.

Tất cả đều rất rõ ràng ngay trước mắt, người nông dân chúng tôi đã bị dồn vào mức đường cùng chỉ còn có con đường duy nhất ấy là đấu tranh giải phóng cuộc đời mình. Tôi mong làm thế nào để nhanh chóng xóa bỏ cái chế độ trong xã hội này, xây dựng một xã hội mới có công lí, công bằng và tốt đẹp hơn.

Kể lại câu chuyện theo lời bà hàng xóm - Mẫu 4

Tôi là một bà lão sống ở làng Đông Xá, hàng xóm của gia đình chị Dậu, cái thân phận thấp cổ bé họng như chúng tôi thật khốn khổ. Nhất và vào mùa sưu thuế, liệu bạn có tận mắt chứng kiến cảnh gán vợ đợ con, mua rẻ bán đắt, vay lãi với giá cắt cổ chỉ để đủ tiền sưu? Cảnh nào cũng có cả! Gia đình chị Dậu cũng là một trong gia đình khốn cùng đến vậy.

Tôi ở sát vách nhà chị Dậu, gia đình chị thuộc "nhất nhì trong hạng cùng đinh" của làng quê nghèo này. Vì vừa phải lo hai cái tang, anh Dậu lại ốm yếu nên mấy hôm nay chị phải chạy vạy ngược xuôi để có đủ tiền nộp suất sưu cho chồng. Anh Dậu đang ốm cũng bị bọn tay sai xông đến đánh trói, lôi ra đình cùm kẹp. Chị không làm cách nào khác đành phải đứt ruột đem cái Tí, đứa con gái đầu lòng 7 tuổi, bán cho lão Nghị Quế bên thôn Đoài. Ngờ đâu chị lại còn buộc phải nộp cả suất sưu của người em chồng đã chết từ năm ngoái ! Thật là cùng đường. Giữa đình làng, tiếng kêu uất ức của chị vang lên thảm thiết.

Hôm trước anh Dậu chết đi sống lại bị bọn chức sắc vác trả về nhà. Người xanh như tàu lá. Cả xóm chúng tôi phải xúm vào cứu anh mới tỉnh lại, thương tình cả nhà chịu đói từ hôm qua, tôi đem cho bát gạo để chị nấu cháo ăn tạm.

Mới sáng sớm tiếng mõ, tiếng tù và inh ỏi, tiếng chó sủa vang các xóm. Lo lắng rằng anh Dậu còn chưa khỏi, tôi vội chạy sang giục bảo anh đi trốn. Vừa sang thì chị Dậu đang quạt cháo cho bớt nóng. Tôi hỏi: "Bác trai đã khá rồi chứ?"

- "Cảm ơn cụ, nhà cháu đã tỉnh táo như thường." - chị Dậu đáp.

Tôi bèn khuyên bảo anh nhanh đi đâu trốn thì trốn, chứ nằm đấy bọn cai lệ với người nhà lí tưởng lại qua thúc sưu, họ đánh cho thì khổ. Chị cũng dạ vâng, nhưng muốn cho anh Dậu ăn một chút cháo cho tỉnh người rồi tính. Tôi nghĩ kể cũng phải, người ốm bụng đói thì chịu sao nổi? Tôi vừa lo lắng vừa quay về nhà.

Vừa mở cửa nhà, đã nghe tiếng chân rình rịch đằng sau thì tôi lại vội chạy ra xem thì thấy bọn tay sai sầm sập chạy vào nhà chị Dậu. Trông bọn chúng mới dữ tợn làm sao? Tôi thấy anh Dậu hoảng sợ lăn đùng ra phản, chắc anh còn chưa húp được miếng cháo thì chúng đến, chị Dậu thì cuống quít van xin nhẫn nhịn van xin nhưng chúng nào có tình người, tên cai lệ vừa quát tháo vừa bịch vào ngực chị rồi sấn đến để trói anh Dậu. Có lẽ không thể chịu được, chị Dậu bèn liều mạng cự lại:

- "Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ!"

Chị này cứng cỏi thật đấy! Mà đó là cái lẽ đương nhiên ở đời ai cũng phải biết: Ốm tha già thải. Thế mà tên cai lệ bất nhân kia chẳng thèm biết đến, hắn đánh "bốp vào mặt chị" rồi nhảy phắt đến bên anh Dậu. Đúng là tức nước thì phải vỡ bờ, chị nghiến hàm răng gằn lên:

- "Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem!"

Có lẽ bằng với sức mạnh của tình yêu thương và lòng căm thù ngùn ngụt. Chị Dậu đã quật ngã tên cai lệ. Hắn ta lẻo khoẻo nghiện ngập nên chỉ cần chị Dậu xô cho một cái đã ngã nhào ra thềm. Vậy mà hắn ta vẫn nham nhảm thét trói vợ chồng kẻ thiếu sưu. Đến chết vẫn giữ nguyên bản chất!

Tên người nhà lí trưởng còn có gậy trong tay giơ lên trực vụt chị Dậu nhanh như cắt chị tóm được hai bên giằng co du đẩy nhau. Cuộc chiến này không kết thúc chóng vánh như khi chị đánh tên cai lệ. Nhưng cuối cùng chị Dậu cũng túm tóc lẳng cho người nhà lí tưởng một cái ngã nhào ra thềm. Cái cảm giác lúc ấy mới sung sướng làm sao! Cái ác đã bị trừng trị. Nhưng vào đó, tôi càng lo cho chị Dậu hơn. Đánh người nhà nước sẽ bị chúng khép vào tội tù đày thì thật khốn khổ. Anh Dậu can ngăn vợ. Nhưng chị Dậu rất dắn dỏi mạnh mẽ cương quyết:

- "Thà ngồi tù. Để cho chúng nó làm tình làm tội mãi thế, tôi không chịu được...."

Thật vậy, Người nông dân chúng tôi bị dồn vào mức đường cùng chỉ có con người duy nhất là tự mình đứng lên đấu tranh giải phóng cuộc đời của chúng tôi. Tôi chỉ mong rằng, một xã hội mới sẽ tới, còn xã hội thối nát này sớm bị xóa bỏ thì tốt rồi!