Những câu nói về người phụ nữ trong xã hội phong kiến
A. Các tác phẩm [edit]Chuyện người con gái Nam Xương, Truyện Kiều B. Nội dung [edit]
C. Nghệ thuật [edit]1. Tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương – Nguyễn Dữ
- Xuất hiện trong lời nói của bé Đản khi cùng cha ra thăm mộ bà: “Thế ra ông cũng là cha tôi ư? Ông lại biết nói, chứ không như cha tôi trước kia chỉ nín thin thít", "Trước đây, thường có một người đàn ông, đêm nào cũng đến, mẹ Đản đi cũng đi, mẹ Đản ngồi cũng ngồi, nhưng chẳng bao giờ bế Đản cả" → Gieo nỗi nghi ngờ cho Trương Sinh → Thắt nút - nguyên nhân bi kịch của Vũ Nương. - Xuất hiện trong lời nói của bé Đản sau khi Vũ Nương đã mất: “Cha Đản lại đến kia kìa” cùng với hành động chỉ cái bóng Trương Sinh trên vách → Trương Sinh hiểu ra mình đã nghi oan cho vợ, khiến vợ phải chết oan nhưng đã quá muộn → Mở nút – giải oan cho Vũ Nương. - Ý nghĩa: + Tạo sức hấp dẫn cho câu chuyện bằng cách tạo tình huống đẩy mâu thuẫn lên đến đỉnh điểm rồi đi đến giải quyết mâu thuẫn. + Góp phần khắc họa vẻ đẹp và bi kịch của Vũ Nương, đồng thời cho thấy tình cảm và tính cách con người Trương Sinh. + Thể hiện chủ đề truyện: Ca ngợi và thương xót cho vẻ đẹp và số phận khổ đau của Vũ Nương – người phụ nữ trong xã hội xưa.
2. Các trích đoạn trong Truyện Kiều – Nguyễn Du
- Tả cảnh thiên nhiên: bút pháp chấm phá, tả để gợi (tả cảnh vật không khí trong trẻo, tinh khôi gợi sức sống, sự tươi vui) - Tả cảnh lễ hội: nghệ thuật sử dụng từ láy (nô nức, dập dìu), từ ghép (sắm sửa, gần xa, chị em, yến anh, tài tử giai nhân); nghệ thuật so sánh (Ngựa xe như nước, áo quần như nêm) gợi tả không khí tấp nập, nhộn nhịp, chen chúc của cảnh hội xuân và tâm trạng nô nức, phấn chấn vui vẻ của những người đi hội xuân. - Tả cảnh chị em Thúy Kiều du xuân trở về: Nghệ thuật sử dụng từ láy (ngổn ngang, tà tà, thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏ), bút pháp tả để gợi (tả không khí vắng lặng, buồn tẻ của ngày tàn, lễ hội tàn gợi đến tâm trạng buồn của chị em Thúy Kiều)
- Bút pháp ước lệ tượng trưng trong việc miêu tả phẩm chất, nhân cách, tâm hồn của Kiều và Vân: “Mai cốt cách, tuyết tinh thần, Khuôn trăng đầy đặn nét ngài nở nang/ Hoa cười ngọc thốt đoan trang, Làn thu thủy nét xuân sơn”. - Nghệ thuật nhân hóa (Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da, Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh), so sánh (Mây thua nước tóc tuyết nhường màu da, Hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh, Kiều càng sắc sảo mặn mà/ So bề tài sắc lại là phần hơn – thủ pháp đòn bẩy)
- Dùng ngoại cảnh tả tâm cảnh (6 câu thơ đầu): Trước mắt Kiều, cảnh vật được mở ra ở không gian bốn chiều: cao, xa, rộng, dài. Tất cả đều mênh mông, bao la, vô tận, tạo vật trong không gian hiện lên đẹp nhưng vô hồn. Giữa không gian ấy, Kiều càng trở nên nhỏ bé, cô đơn, trơ trọi tại lầu Ngưng Bích - nơi giam giữ tuổi thanh xuân, tuổi trẻ và tự do của Kiều - Độc thoại, độc thoại nội tâm (8 câu thơ Kiều nhớ về người yêu và cha mẹ): + Kiều tưởng tượng, hình dung ra Kim Trọng ở phương xa đang trông ngóng, nhớ tới lời thề nguyền hẹn ước mà giờ đây nàng không thể làm tròn, còn mình thì đang bơ vơ nơi chân trời góc bể nhưng vẫn giữ tấm lòng son sắt, thủy chung. + Kiều hình dung cha mẹ mong chờ tin nàng, ngày đêm nhớ đến nàng, đang ngày một già yếu, không biết ai sẽ chăm sóc cha mẹ, nghĩ đến phận làm con đền đáp chữ hiếu (thông qua những điển tích, điển cố) mà giờ đây Kiều không thể làm được. Từ đó cho thấy tấm lòng hiếu thảo, tình yêu sâu sắc Kiều dành cho cha mẹ. - Tả cảnh ngụ tình (8 câu thơ cuối): + Câu thơ Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa tả cảnh bức tranh biển khơi với hình ảnh cánh buồn thấp thoáng khi ẩn khi hiện ở xa xa rồi mất hút giữa không gian mênh mông, ẩn chứa ở đó là nỗi nhớ thương quê nhà, người thân yêu, khao khát chờ đợi một tình người ấm áp. + Hình ảnh cánh hoa mỏng manh dập dềnh không biết sẽ trôi dạt về đâu giữa mênh mông biển khơi trong câu thơ Hoa trôi man mác biết là về đâu, ẩn chứa là tâm trạng lo lắng xót xa cho thân phận mình không biết sẽ trôi dạt về đâu giữa sóng gió cuộc đời. + Cảnh vật nhạt nhòa, không còn đường nét, màu sắc, chỉ thấy một màu xanh xanh qua hình ảnh nhân hóa nội cỏ mang dáng vẻ ủ dột, rầu rĩ, tàn tạ ẩn chứa tâm trạng buồn rầu, nặng nề chứa đầy vũ trụ của Kiều. + Âm thanh cùng sự chuyển động dữ dội của sóng gió biển khơi ẩn dụ cho sóng gió cuộc đời – những hiểm nguy cuộc đời đã nổi lên và đang ở rất gần, đe doạ nàng. Page 2
|