Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Đối với Đông y, thuốc thang sắc là dạng thuốc được áp dụng phổ biến nhất. Tuy nhiên không phải người bệnh nào cũng nắm rõ quy trình sắc thuốc và sắc thuốc đúng cách. Vì vậy trong bài viết hôm nay, Thầy thuốc ưu tú Lê Phương, Giám đốc chuyên môn Trung tâm Thừa kế & Ứng dụng Đông y Việt Nam sẽ chia sẻ cụ thể về cách sắc thuốc trong y học cổ truyền giúp đạt được nước thuốc tốt nhất.

PV: Chào Thầy thuốc ưu tú, Bs.CKII Lê Phương. Cảm ơn bác sĩ đã dành thời gian chia sẻ về quy trình và kỹ thuật sắc thuốc trong Y học cổ truyền. Qua những thông tin này chắc chắn, việc sử dụng thuốc Đông y điều trị bệnh của nhiều bệnh nhân sẽ hiệu quả hơn.

Dưới đây là hướng dẫn cách sắc thuốc đông y tại nhà và cách uống thuốc sắc đúng cách để tận dụng hết những công dụng của thuốc trong điều trị bệnh nhé

CÁCH SẮC THUỐC ĐÔNG Y TẠI NHÀ

Chuẩn bị:

Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Ấm sắc thuốc bằng điện, dung tích khoảng 2,8-3,2 lít là phù hợp

+    Ấm sắc thuốc bằng điện, dung tích khoảng 2,8 - 5 lít là phù hợp. Lưu ý: Nên sắc thuốc trong nồi bằng sứ, không sắc thuốc bằng nồi kim loại.

+    Nước sắc thuốc: Dùng nước sạch để sắc thuốc (nước mưa, nước máy, nước giếng).

Bước 1: Rửa thuốc trước khi sắc

+    Rửa lần 1: Đổ nước ấm cho ngập vị thuốc, khuấy đều khoảng 15 giây rồi đổ đi ngay.

+    Rửa lần 2: Thực hiện như lần 1.

Bước 2: Sắc thuốc

+    Cho nước và thuốc vào ấm sắc: Lượng thuốc bỏ chiếm khoảng 2/3 của ấm. Lượng nước đổ ngập mặt thuốc khoảng 2 đốt ngón tay út.

+    Chọn chế độ sắc thuốc: Đun nhanh hay đun chậm theo nhu cầu của bạn.

+    Khi đèn tín hiệu của ấm sắc thuốc chuyển từ màu đỏ sang màu vàng là quá trình đun đã xong (khoảng 2-4 tiếng), ấm sắc sẽ tự động chuyển sang chế độ giữ ấm với nhiệt độ khoảng 70 độ C. Như thế quá trình đun đã kết thúc.

CÁCH UỐNG THUỐC SẮC

Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Uống thuốc sắc khi còn ấm

-    Nên uống lúc thuốc sắc còn ấm. Không uống khi thuốc sắc lạnh (như vừa lấy ra từ tủ lạnh).

-    Thời gian uống thuốc sắc: Uống khi cần. Không uống khi quá đói hoặc quá no.

Sắc thuốc đúng cách sẽ có được một chén thuốc thang đầy đủ mùi vị và hoạt chất của thuốc. Có khi người bệnh chỉ cần ngửi mùi thuốc thôi cũng thấy khỏe được vài phần. Uống thuốc sắc đúng cách sẽ mang lại hiệu quả cao trong điều trị bệnh.

Cách sắc thuốc bắc như thế nào để có hiệu quả cao trong điều trị bệnh? Thuốc bắc, thuốc nam được sử dụng nhiều ở Việt Nam. Thuốc bắc không những bồi dưỡng và nâng cao sức khỏe mà còn chữa được nhiều bệnh. Để thuốc sắc đảm bảo bạn cần tuân thủ nghiêm ngặt về nhiệt độ cũng như thời gian sắc thuốc.

Nội dung chính [ẩn]

  1. Bảo quản thuốc bắc đúng cách
  2. Rửa thuốc trước khi sắc
  3. Thời gian sắc thuốc bắc
  4. Kinh nghiệm sắc thuốc bắc và sử dụng đúng cách
    1. Không nên sắc thuốc bắc bằng nồi kim loại
    2. Ấm sắc thuốc bắc
    3. Cách sắc thuốc bắc bằng nồi đất
    4. Ấm sắc thuốc bằng điện
    5. Cách sắc thuốc bắc bằng ấm điện
    6. Không nên dùng nước máy để sắc thuốc bắc
  5. Cách bảo quản thuốc bắc sau khi sắc

Bảo quản thuốc bắc đúng cách

Các vị thuốc bắc phần nhiều ở dạng đã được sấy khô rất dễ bị mốc mọt nếu bảo quản không kỹ. Vì lý do này, các loại thuốc chống mốc, mọt thường được thêm vào các vị thuốc. Một trong những thuốc chống mốc rất phổ biến là diêm sinh. Diêm sinh thường được dùng trong quá trình sấy thuốc để làm cho thuốc được trắng, đẹp và chống mốc. Cách bảo quản thuốc bắc tốt nhất là cất ở nơi khô ráo thoáng mát.

Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Rửa thuốc trước khi sắc

Tất cả các loại thuốc chống mốc, mọt này đều có hại cho sức khoẻ. Có thể gây phản ứng phụ như chóng mặt, buồn nôn. Phần nhiều các vị thuốc hiện nay được trồng đại trà chứ không phải đi hái như ngày xưa. Nên các loại thuốc trừ sâu, phân bón hoá học cũng được dùng để tăng thêm năng xuất. Vì lý do trên, các vị thuốc cần được rửa thật kỹ trước khi sắc. Thông thường các bệnh về tạng phủ thì cần phải uống từ vài chục đến vài trăm thang. Nếu không rửa thuốc kỹ, thì các chất độc hại sẽ vào cơ thể một lượng đáng kể đấy.

Cách rửa thuốc như sau:

Đổ nước ấm cho ngập vị thuốc, khuấy đều khoảng 15 giây rồi đổ đi ngay.

Rửa thêm lần hai cũng như trên.

Đổ nước ấm cho ngập, ngâm khoảng 3 phút rồi đổ đi.

Quan trọng là lần rửa thứ nhất và thứ hai cần phải nhanh chứ không được ngâm thuốc. Lý do là để tránh các loại thuốc chống mốc, mọt, thuốc trừ sâu... Khi rửa tới nước thứ ba trở lên thì ngâm lâu một chút để các hoá chất khó tan hoặc đã ngấm sâu hơn có thể tan ra.

Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Thời gian sắc thuốc bắc

Trung bình là 2 tiếng. Thời gian sắc có thể tăng thêm hoặc giảm đi tuỳ thuộc vào loại vị thuốc nào có trong thang thuốc. Nếu thang thuốc có các vị Hắc phụ tử, Bạch phụ tử thì thời gian sắc phải từ 3 tới 4 tiếng. Các vị thuốc bằng nấm như Phục linh, Phục thần, Linh chi thì cần phải sắc ít nhất là 2 tiếng dược chất mới ra đủ. Các vị như Đại hoàng, Câu đằng thì chỉ được sắc khoảng 10 tới 15 phút (bỏ vào siêu lúc thuốc gần được). Thông thường thì các thầy thuốc khi ra toa có dặn cách sắc.

Trong Đông y, trở ngại lớn nhất là thời gian sắc thuốc. Nếu phải uống vài chục hay vài trăm thang mà mỗi ngày phải bỏ ra 2 tiếng để thấp tha thấp thỏm canh ấm thuốc thì thật là phiền phức. Nồi nấu thuốc tự động bằng điện thì thường có đáy nồi làm bằng kim loại nên các vị lương y thường khuyên bệnh nhân không nên dùng.

Tự động hóa ấm sắc thuốc bằng đất rất đơn giản ai cũng có thể làm được. Chỉ cần cắm một bếp điện nhỏ vào một đồng hồ tự động (timer), chỉnh đồng hồ để tự động tắt sau 2 tiếng rưỡi, chỉnh bếp điện ở độ lửa trung bình. Sau lần sắc thuốc đầu tiên, thì tùy theo độ nước cạn lâu hay quá mau thì chỉnh độ lửa lại.

Những lần sau đó thì chỉ việc để siêu thuốc lên bếp, bật đồng hồ tự động lên là xong. Cũng nên lưu ý mua loại đồng hồ tự động có công xuất cao để không bị quá tải và khi tự động tắt thì không tự động bật lên lại.

Kinh nghiệm sắc thuốc bắc và sử dụng đúng cách

Không nên sắc thuốc bắc bằng nồi kim loại

Trong vị thuốc có rất nhiều các chất acids, chất kiềm và muối. Các hoạt chất này sẽ tác dụng với kim loại làm mất đi hoặc thay đổi dược tính của thuốc. Khi được đun nóng nhiều giờ đồng hồ, các phản ứng hoá học với kim loại càng mạnh hơn. Theo thuyết ngũ hành của Đông y thì kim khắc mộc nên không được dùng nồi kim loại để sắc thuốc.

Ấm sắc thuốc bắc

Ấm sắc thuốc bằng đất loại cổ truyền là tốt nhất nhưng phải mua ấm sắc thuốc loại tốt và biết cách dùng nếu không thì ấm có thể bị nứt. Nồi nấu bằng thuỷ tinh cũng rất thích hợp. Loại này bạn có thể sử dụng bếp ga hay bếp điện để sắc thuốc dễ dàng.

Cách sắc thuốc bắc bằng nồi đất

Sắc thuốc bằng nồi đất không tiện như ấm điện nhưng cũng không quá phức tạp. Sau khi bỏ thuốc vào nồi đất bạn đun trên ngọn lửa vừa phải trong vòng khoảng 2 tiếng. Một số loại thuốc đòi hỏi thời gian sắc lâu hơn. Bạn có thể hỏi thầy thuốc để chọn thời gian sắc thuốc phù hợp.

Ấm sắc thuốc bằng điện

Ấm sắc thuốc tự động bằng điện đang được bán nhiều trên thị trường. Bạn có thể mua ấm sắc thuốc này cho gia đình. Bạn chỉ cần cho thuốc và nước vào ấm và bật nút. Quá trình sắc thuốc hoàn toàn tự động. Khi hoàn thành ấm tự động ngắt cho bạn. Xem thêm bài viết tư vấn mua ấm sắc thuốc bằng điện loại nào tốt nhất hiện nay để hiểu thêm về sản phẩm này nhé.

Để sắc thuốc sao cho chuẩn nhất bạn nên sử dụng ấm sắc thuốc chuyên dụng. Trước tiên mời các bạn tham khảo một số sản phẩm ấm sắc thuốc bằng điện tự động nhé. Dưới đây là những loại ấm sắc thuốc tốt nhất hiện nay bạn nên tham khảo:

Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Ấm sắc thuốc Morning Sense MSP-3000 Hàn Quốc

Rating:

98%

Đánh giá

Special Price 2.690.000,00 ₫ Regular Price 3.000.000,00 ₫

Thêm vào giỏ

Xuất xứ Hàn Quốc. Công suất 330w. Dung tích 3 lít. Bình thủy tinh dày 3,5mm. Điều khiển cơ dễ sử dụng. Bảo hành 12 tháng

Xem chi tiết

Sắc thuốc bắc có cần rửa không

Ấm sắc thuốc Bennix BN-33ST Thái Lan

Rating:

96%

Đánh giá

Special Price 345.600,00 ₫ Regular Price 550.000,00 ₫

Thêm vào giỏ

Sản xuất tại Việt Nam. Công suất 450w. Dung tích 3.3 lít. Chất liệu gốm sứ cao cấp. Dễ dàng sử dụng và vệ sinh. Bảo hành 12 tháng

Xem chi tiết

Tác giả muốn giới thiệu các sản phẩm này bởi chúng không thể thiếu và hỗ trợ đắc lược cho bạn. Ấm sắc thuốc bắc được lập trình sẵn chương trình sắc thuốc tự động (thời gian, nhiệt độ) phù hợp. Bạn không cần phải mất nhiều thời gian như cách sắc trên bếp ga hay bếp điện.

Cách sắc thuốc bắc bằng ấm điện

Như đã nói ở trên, ấm điện dùng để sắc thuốc rất tiện dụng. Bạn chỉ cần rửa thuốc rồi bỏ vào ấm rồi bật công tắc. Quá trình sắc thuốc sau đó hoàn toàn tự động. Ấm sẽ tự động ngắt và chuyển sang chế độ ủ ấm khi quá trình hoàn tất.

Không nên dùng nước máy để sắc thuốc bắc

Trong nước máy có các thuốc sát trùng (chlorine, fluorine), các hóa chất do ô nhiễm môi trường và chất nước cứng (hard water) nên không tốt cho sức khoẻ. Hệ thống lọc nước của chính phủ chỉ lọc được các chất cặn bã hữu cơ (organic waste) chứ không lọc được hết các hóa chất do ô nhiễm và các vi sinh vật (vì vậy mới phải dùng đến thuốc sát trùng).

Thực ra nên tránh dùng nước máy trực tiếp để uống và nấu ăn. Nước máy cần được đun sôi hoặc lọc trước khi dùng. Đun sôi và lọc giúp lấy ra được chất nước cứng và thuốc tẩy. Chất thuốc tẩy và nước cứng có hại cho hệ thống tiêu hoá, tạng phủ, và có thể gây sạn thận, xơ cứng mạch máu.

Cách bảo quản thuốc bắc sau khi sắc

Thuốc bắc sau khi sắc có nhiều chất hữu cơ được cô đặc từ thảo dược. Do đó bạn nên sử dụng ngay sau khi sắc. Để quá lâu trong môi trường có thể bị vị khuẩn xâm nhập và phân hủy các chất hưu cơ gây lên tình trạng "thiu". Một số người bảo quản thuốc bắc sau khi sắc trong tủ lạnh. Điều này rất nguy hiểm bởi trong tủ lạnh có rất nhiều vi khuẩn trong khi thuốc bắc là nguồn thức ăn chúng rất ưa thích.

Chúc bạn sắc thuốc bắc với ấm sắc thuốc đúng cách nhất, hiệu quả nhất. Địa chỉ mua ấm sắc thuốc uy tín hơn 14 năm để bạn tham khảo: