Thanh lý máy móc có được giảm thuế GTGT không

Trước thắc mắc của Công ty TNHH dệt và nhuộm Hưng Yên liên quan đến xử lý thuế khi thanh lý máy móc thiết bị đã hết khấu hao, Tổng cục Hải quan đã có hướng dẫn cụ thể.

Liên quan đến vấn đề này, được biết, vào đầu tháng 3, Tổng cục Hải quan đã có công văn trả lời công ty về trị giá hải quan đối với máy móc, thiết bị thanh lý. Theo đó, hàng hóa nhập khẩu đã sử dụng tại Việt Nam có thay đổi mục đích sử dụng so với mục đích đã được xác định thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, hàng hóa thay đổi mục đích sử dụng để bán thì trị giá hải quan là trị giá khai báo được xác định trên cơ sở giá thực tế bán. Trường hợp cơ quan Hải quan có căn cứ xác định trị giá khai báo không phù hợp thì xác định trị giá hải quan theo phương pháp xác định trị giá theo quy định của pháp luật, phù hợp với thực tế hàng hóa.

Hoạt động nghiệp vụ tại Chi cục Hải quan Hưng Yên, Cục Hải quan Hải Phòng. Ảnh: T. Bình

Như vậy, trường hợp của công ty thanh lý máy móc, thiết bị đã hết khấu hao thì trị giá hải quan là giá thực tế bán. Tổng cục Hải quan đề nghị công ty nghiên cứu hướng dẫn tại công văn số 1092/TCHQ-TXNK ngày 9/3/2021 để thực hiện khai báo trị giá hải quan theo đúng quy định.

Đối với thuế giá trị gia tăng, tại khoản 5 Điều 25 Nghị định 08/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung tại khoản 12 Điều 1 Nghị định 59/2018/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định rõ. Điều 2 Thông tư 219/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định: “Đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng là hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng ở Việt Nam (bao gồm cả hàng hóa, dịch vụ mua của tổ chức, cá nhập ở nước ngoài), trừ các đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng hướng dẫn tại Điều 4 Thông tư này”.

Cũng tại khoản 1 Điều 14 Thông tư 219/2013/TT-BTC quy định: “Thuế giá trị gia tăng đầu vào của hàng hóa, dịch vụ dùng cho sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế giá trị gia tăng được khấu trừ toàn bộ, kể cả thuế giá trị gia tăng đầu vào không được bồi thường của hàng hóa chịu thuế giá trị gia tăng bị tổn thất".

Đối chiếu với các quy định trên, theo Tổng cục Hải quan, số tiền thuế giá trị gia tăng công ty đã nộp tại thời điểm nhập khẩu (năm 2009) đã được kê khai, khấu trừ theo quy định của pháp luật về thuế giá trị gia tăng. Do đó, tại thời điểm làm thủ tục khai thay đổi mục đích sử dụng đối với máy móc, thiết bị, công ty phải kê khai, nộp đủ các loại thuế theo quy định.

Thực hiện chính sách giảm thuế giá trị gia tăng (GTGT) từ 10% xuống 8% theo Nghị định số 15/2022/NĐ-CP, từ ngày 01/02/2022, các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh khi xuất hóa đơn bán hàng hóa, dịch vụ đã áp dụng giảm thuế theo quy định.

Bên cạnh các cơ sở kinh doanh đã cập nhật và thực hiện xuất hóa đơn 8% thì chúng tôi nhận được nhiều thông tin là còn khá nhiều cơ sở kinh doanh còn lúng túng, khó khăn trong việc xác định ngành nghề, hàng hóa dịch vụ của đơn vị mình có được áp dụng chính sách giảm thuế hay không.

Qua bài viết này, chúng tôi sẽ tổng hợp hướng dẫn cách thức xác định đối tượng áp dụng thuế suất 8% theo Nghị định 15 để các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh thuận lợi trong việc áp dụng đúng quy định khi xuất hóa đơn.

1. Nguyên tắc áp dụng chính sách giảm thuế GTGT

Chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ nhóm hàng hóa, dịch vụ được nêu tại các Phụ lục I, II, III ban hành kèm theo Nghị định 15/2022/NĐ-CP.

Trường hợp hàng hóa, dịch vụ nêu tại các Phụ lục I, II, III, IV ban hành kèm theo Nghị định này thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT hoặc thuộc đối tượng chịu thuế GTGT 5% theo quy định của Luật thuế GTGT thì không được giảm thuế 2%.

2. Hướng dẫn xác định đối tượng áp dụng thuế suất 8%

Cơ sở kinh doanh căn cứ vào danh mục hàng hóa, dịch vụ mà cơ sở kinh doanh đang kinh doanh hoặc sẽ nhập khẩu để tra cứu, đối chiếu với danh mục hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế GTGT tại các Phụ lục I, II, III, IV ban hành kèm theo Nghị định số 15 năm 2022 để xác định hàng hóa, dịch vụ của cơ sở kinh doanh đang kinh doanh hoặc sẽ nhập khẩu có được áp dụng giảm thuế GTGT hay không.

2.1. Xác định theo mã sản phẩm

Để xác định hàng hóa, dịch vụ mà cơ sở kinh doanh đang kinh doanh  có thuộc trường hợp được giảm thuế GTGT hay không thì trước tiên cần xác định được tên của hàng hóa, dịch vụ đó;

Lưu ý:

Theo quy định tại Điều 1 Nghị định 15/2022/NĐ-CP thì chính sách giảm thuế GTGT áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ chứ không áp dụng theo mã ngành nghề kinh doanh.

Mặt khác, danh mục hàng hóa, dịch vụ không được giảm thuế giá trị gia tăng này là một phần của Phụ lục Danh mục và nội dung hệ thống ngành sản phẩm Việt Nam ban hành kèm theo Quyết định số 43/2018/QĐ-TTg ngày 01/11/2018 của Thủ tướng Chính phủ về ban hành Hệ thống ngành sản phẩm Việt Nam nên cơ sở kinh doanh phải tra cứu mã sản phẩm.

Vì vậỵ, cơ sở kinh doanh phải tra cứu mã sản phẩm của sản phẩm (hàng hóa, dịch vụ) mà mình đang kinh doanh, sau đó đối chiếu với các Phụ lục I, II, III, IV ban hành kèm theo Nghị định số 15 năm 2022 để xác định sản phẩm đó có được áp dụng giảm thuế GTGT hay không chứ không phải dùng mã ngành nghề mà cơ sở kinh doanh đã đăng ký với Sở Kế hoạch - Đầu tư để tra cứu.

Để xác định được danh mục các sản phẩm mà cơ sở kinh doanh đang kinh doanh mà mình đang kinh doanh, cơ sở kinh doanh có thể tra cứu thông qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp tại địa chỉ https://dichvuthongtin.dkkd.gov.vn/ (trong trường hợp cơ sở kinh doanh có thực hiện đầy đủ các thủ tục đăng ký, thay đổi ngành nghề kinh doanh) hoặc liệt kê các sản phẩm mà thực tế.

Để tra cứu danh mục sản phẩm mà cơ sở kinh doanh đang kinh doanh thông qua Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Cơ sở kinh doanh nhập vào mã số thuế của đơn vị mình để tìm kiếm kết quả.

Căn cứ vào mã ngành, nghề cơ sơ kinh doanh này, cơ sở kinh doanh tìm mã sản phẩm tương ứng tại Quyết định số 43/2018/QĐ-TTg, sau đó, đối chiếu với Phụ lục I kèm theo Nghị định 15 năm 2022 (cột từ Cấp 1 đến Cấp 7), nếu mã sản phẩm nằm trong Phụ lục I này thì sản phẩm này sẽ không được giảm thuế GTGT.

Nếu mã sản phẩm này không nằm trong Phụ lục I này thì sản phẩm này sẽ được giảm thuế GTGT.

2.2. Xác định theo mã số HS (áp dụng đối với hàng hóa tại khâu nhập khẩu)

Căn cứ vào danh mục mã số HS của hàng hóa khi làm thủ tục nhập khẩu (trên tờ khai hải quan), cơ sở kinh doanh đối chiếu với Mã số HS tại cột 10 trên các Phụ lục kèm theo để xác định hàng hóa có thuộc đối tượng được hay không được giảm thuế GTGT.

Ví dụ mặt hàng có mã số HS thuộc Chương, Nhóm 4 chữ số 8510 - Máy cạo, tông đơ và các dụng cụ loại bỏ râu, lông, tóc, có động cơ điện gắn liền

Danh mục mã số HS tra cứu từ website tổng cục Hải quan tại địa chỉ (click chuột phải và chọn Open new tab)

Đối chiếu kết quả với Phụ lục kèm theo Nghị định:

Trường hợp 1: Nếu mặt hàng chi tiết khi làm thủ tục tại khâu nhập khẩu sử dụng mã số HS 8 chữ số 8510.90.00 à đối chiếu với cột số 10 Phụ lục I kèm theo Nghị định thì thuộc diện không được giảm.

Trường hợp 2: Nếu mặt hàng chi tiết khi làm thủ tục tại khâu nhập khẩu sử dụng mã số HS 8 chữ số 8510.20.00 à đối chiếu với cột số 10 Phụ lục I kèm theo Nghị định thì không nằm trong danh mục hàng hóa không được giảm è được giảm thuế 8%.

Lưu ý: Nếu mã số HS quy định tại cột 10 chỉ bao gồm Chương 02 chữ số, hoặc nhóm 04 chữ số hoặc 06 chữ số thì các mặt hàng có mã số HS 08 chữ số trong Chương, nhóm đó đều không được giảm thuế GTGT.

Ví dụ: Tất cả các mặt hàng có mã HS 8 chữ số trong chương 72 (Sản phẩm gang, sắt, thép) đều không được giảm thuế GTGT cho dù mặt hàng đó có hay không có trong trong cột số 10 của Phụ lục I này.

Trên đây, chúng tôi đã có những tổng hợp và hướng dẫn cách xác định đối tượng áp dụng thuế suất 8% theo Nghị định 15 của Chính phủ. Mong rằng thông qua bài viết sẽ giúp các doanh nghiệp cập nhật các chính sách và quy định liên quan để thực hiện cho đúng và đầy đủ, tránh các vướng mắc có thể phát sinh.

Trích nguồn

Tác giả: Nguyễn Hương

Tham vấn bởi: Luật sư Nguyễn Đức Hùng