Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024

  1. Đánh giá khả năng và nhu cầu của trẻ: Trước khi bắt đầu dạy trẻ tự kỷ tại nhà, bạn cần đánh giá khả năng và nhu cầu của con mình. Điều này có thể được thực hiện thông qua các bài kiểm tra đánh giá tiêu chuẩn hoặc thông qua quan sát hàng ngày.
  2. Tạo môi trường học tập phù hợp: Môi trường học tập cho trẻ tự kỷ nên là nơi yên tĩnh, không có nhiều tiếng ồn hay xao nhãng. Căn phòng nên được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp để trẻ dễ dàng tập trung.
  3. Thiết lập một lịch trình học tập: Lập một lịch trình học tập cố định và tuân thủ lịch trình này một cách nghiêm ngặt. Điều này sẽ giúp trẻ hình thành thói quen học tập và tăng khả năng tập trung.
  4. Sử dụng các phương pháp dạy học phù hợp: Có nhiều phương pháp dạy học khác nhau có thể áp dụng cho trẻ tự kỷ, chẳng hạn như phương pháp dạy học trực tiếp, phương pháp dạy học gián tiếp, phương pháp dạy học trải nghiệm, phương pháp dạy học bằng hình ảnh, phương pháp dạy học bằng âm nhạc, v.v. Bạn nên chọn phương pháp dạy học phù hợp với khả năng và nhu cầu của trẻ.
  5. Khen ngợi và động viên trẻ: Khi trẻ học tập tốt, bạn nên khen ngợi và động viên trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy vui vẻ và có động lực học tập hơn.
  6. Kiên nhẫn và nhất quán: Dạy trẻ tự kỷ tại nhà đòi hỏi rất nhiều kiên nhẫn và nhất quán. Bạn cần kiên nhẫn với trẻ và không nên nóng nảy hay bỏ cuộc. Hãy luôn nhất quán trong cách dạy học và không thay đổi cách dạy đột ngột.
  7. Tạo cơ hội thực hành: Bạn nên tạo cơ hội để trẻ thực hành các kỹ năng đã học ở nhà. Điều này có thể được thực hiện thông qua các trò chơi, hoạt động hằng ngày hoặc các tình huống thực tế.
  8. Đánh giá tiến độ của trẻ: Bạn nên thường xuyên đánh giá tiến độ của trẻ để xem trẻ đã học được gì và còn những khó khăn gì. Điều này sẽ giúp bạn điều chỉnh phương pháp dạy học và hỗ trợ trẻ tốt hơn.
  9. Tìm kiếm nguồn hỗ trợ: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc dạy trẻ tự kỷ tại nhà, bạn có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia, chẳng hạn như giáo viên giáo dục đặc biệt, nhà trị liệu hành vi, nhà trị liệu ngôn ngữ hoặc nhà trị liệu nghề nghiệp.
  10. Tham gia các nhóm hỗ trợ: Tham gia các nhóm hỗ trợ cho phụ huynh có con tự kỷ có thể giúp bạn kết nối với những phụ huynh khác, chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ nhau.

Dạy trẻ tự kỷ như thế nào là câu hỏi nhiều bậc phụ huynh có con bị tự kỷ hết sức quan tâm. Đa phần cha mẹ thường bị thiếu kiến thức hoặc vô định giữa biển thông tin trên Internet. Ở bài viết này Teky sẽ giúp bạn hiểu rõ những phương pháp dạy trẻ tự kỷ hiệu quả nhất hiện nay cùng tìm hiểu ngay nào

Tự kỷ là gì?

Tự kỷ là một bệnh di truyền gây ra sự rối loạn trong sự phát triển của giao tiếp, ngôn ngữ, và hành vi. Các cá nhân mắc tự kỷ thường thể hiện sự ưu tiên cho việc cô lập bản thân, khả năng giao tiếp và ngôn ngữ thường bị ảnh hưởng, và họ thường có xu hướng thực hiện các hành vi lặp lại. Triệu chứng của bệnh tự kỷ thường xuất hiện từ khi trẻ còn dưới 3 tuổi và có thể kéo dài suốt cuộc đời.

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Ảnh minh họa trẻ tự kỷ

Nguyên nhân của bệnh tự kỷ

Di truyền được xem là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh tự kỷ. Bệnh xảy ra liên quan đến một số đột biến Nhiễm sắc thể như mất đoạn, đảo đoạn, lặp đoạn. Người ta cũng hay bắt gặp trường hợp trẻ sinh đôi cùng bị tự kỷ.

Bên cạnh đó, giới nghiên cứu cũng nghi ngờ môi trường cũng là một tác nhân gây ra tự kỷ.

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Nguyên nhân dẫn đến chứng tự kỷ

Những biểu hiện của tự kỷ

  • Trước 12 tháng tuổi: Không phản ứng khi được gọi tên
  • Trước 14 tháng tuổi: Không biết chỉ những thứ mình thích
  • Dưới 18 tháng tuổi: Không biết chơi những trò đóng vai như nấu ăn, chơi búp bê
  • Thích chơi một mình
  • Không có khả năng tập trung tập trung
  • Không biểu lộ cảm xúc, thường né tránh nhìn vào mắt người khác
  • Gặp các vấn đề về ngôn ngữ như: chậm và khó nói, hay lặp lại lời nói
  • Không phản ứng với một số yếu tố như âm thanh, ánh sáng
  • Hành vi thường lặp đi lặp lại nhiều lần
  • Dễ bị kích động, la hét, thường có hành vi hung hăng như đánh người, cắn, trợn mắt,..

Trẻ mắc bệnh tự kỷ thường có xu hướng hướng nội. Trẻ đặc biệt ngại việc giao tiếp hay làm quen với người lạ. Do đó, nhiều bậc phụ huynh thường tự dạy con hoặc thuê gia sư tại nhà.

1. Tạo môi trường an toàn cho trẻ

Đây là điều quan trọng mà cha mẹ cần làm khi quyết định dạy trẻ tự kỷ tại nhà. Hãy cho con những không gian riêng để con tự do làm nhưng điều con thích.

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Tạo môi trường gần gũi cho trẻ tự kỷ

Cố gắng không làm phiền, ảnh hưởng đến trẻ. Cha mẹ cần chú ý quan sát các hoạt động của trẻ. Đâu là những hoạt động mà trẻ thích hoặc không thích làm. Từ đó cha mẹ có thể xây dựng mối quan hệ thân thiết với con thông qua việc cùng con làm những điều con thích. Đồng thời, cha mẹ cũng nên cùng con tháo gỡ và giải quyết những vấn đề mà con đang gặp phải.

\>>> Có thể bạn quan tâm:

Phương pháp dạy con chăm chỉ học hành cha mẹ nên thuộc lòng

2. Xây dựng mối quan hệ tình cảm gần gũi với con

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Xây dựng mối quan hệ thân thiết với trẻ

Trẻ tự kỷ rất tình cảm. Trẻ sẽ bảo vệ quyết liệt những người mà trẻ yêu thương. Bên cạnh đó, khi người lớn tạo dựng được mối quan hệ thân thiết với trẻ sẽ khiến trẻ dễ dàng mở lòng và nghe lời hơn. Cha mẹ nên thường xuyên trò chuyện với trẻ để trẻ cảm nhận được tình thương. Các cử chỉ quan tâm, đặc biệt là sử dụng ánh mắt để giao tiếp sẽ rất dễ tạo lập mối quan hệ gần gũi với trẻ.

3. Học ngôn ngữ của con

Trẻ tự kỷ thường đối mặt với khó khăn lớn về mặt ngôn ngữ, và vì vậy, khi muốn hướng dẫn trẻ tự kỷ phát triển kỹ năng nói tại nhà, cha mẹ đầu tiên cần tìm hiểu về cách trẻ giao tiếp. Ngay cả khi trẻ chưa thể sử dụng ngôn ngữ lời nói, việc hiểu rõ ngôn ngữ hành vi của trẻ, như biểu hiện vui sướng, buồn bã, hứng thú hay tức giận, là quan trọng. Đặc biệt, việc nắm bắt những sở thích và không thích của trẻ sẽ giúp tăng cường giao tiếp và quản lý trẻ hiệu quả hơn.

Cha mẹ nên khuyến khích trẻ thật nhiều, không nên thay mặt trẻ làm mọi việc. Khi trẻ chỉ đơn giản chỉ tay hoặc yêu cầu, cha mẹ nên khuyến khích trẻ thể hiện ý kiến của mình. Việc làm quá mức cho trẻ có thể dẫn đến tình trạng trẻ trở nên phụ thuộc, thụ động và ngần ngại trong việc giao tiếp.

4. Dạy trẻ thông qua hình ảnh

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Dạy trẻ học bằng hình ảnh

Trẻ tự kỷ đặc biệt thích các đối tượng trực quan, hấp dẫn, nhiều màu sắc. Các hình ảnh cũng giúp trẻ phát triển rất khả năng ghi nhớ và tưởng tượng. Cha mẹ nên trang trí nhà và phòng ngủ của trẻ bằng nhiều hình ảnh sinh động như hoa quả, bánh kẹo, các loài động vật.

5. Kiên trì

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Luôn kiên trì khi dạy trẻ tự kỷ

Nếu không có sự kiên trì, bạn sẽ không thể dạy trẻ tự kỷ làm bất cứ điều gì. Ngay cả cách dạy trẻ tự kỷ cũng cần rất nhiều thời gian: nhận biết đồ vật, tập nói, ghi nhớ, tư duy,… Bên cạnh đó, cha mẹ cũng cần phải tìm tòi, học học rất nhiều kiến thức về cách dạy trẻ tự kỷ như phương pháp dạy trẻ chậm nói,

Những phương pháp nuôi dạy trẻ tự kỷ trong lớp hòa nhập

Để nuôi dạy trẻ tự kỷ trong lớp hoà nhập thành công, ngoài phương pháp dạy trên lớp thì các bậc phụ huynh cũng cần nhận ra là sự tham gia của gia đình mới là điều quan trọng giúp trẻ tự kỷ phục hồi tốt nhất. Giá trị của các phương pháp không phải là tính khoa học hoặc tiên tiến mà là ở sự kiên nhẫn, chừng mực và bền bỉ của các bậc làm cha, làm mẹ.

1. Phương pháp ABA – Applied Behavior Analysis

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Phương pháp giáo dục ABA

Được hiểu là phương pháp phân tích hành vi. Phương pháp này được giới nghiên cứu cứu đánh giá cao trong việc dạy trẻ tự kỷ. Cơ sở của phương pháp này là phân chia hành vi của trẻ thành từng bước nhỏ. Giáo viên và cha mẹ sẽ dạy và củng cố từng bước cho trẻ. Phương pháp này giúp giảm tải áp lực cho não bộ của trẻ. Phân nhỏ các thao tác mà não bộ cần phải xử lý giúp trẻ dễ dàng học và tiếp thu.

2. Phương pháp TEACCH – Treatment and Education Autistic Children Communication Handicap

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Phương pháp giáo dục TEACCH

Phương pháp TEACCH tập trung vào cá nhân: đáp ứng nhu cầu và kỹ năng của trẻ. Theo đó, phương pháp này cung cấp cho trẻ thông tin thị giác, cấu trúc, các dự đoán, đồng thời kết hợp với các kỹ năng riêng để giúp trẻ dần phục hồi. Nó bao gồm các hoạt động: Đánh giá, kế hoạch giáo dục cá nhân, đào tạo kỹ năng xã hội, kỹ năng nghề nghiệp, hướng dẫn phụ huynh, tư vấn cho nhà trường. Điều quan trọng nhất của phương pháp này là tạo ra môi trường để thích ứng với yêu cầu của trẻ.

3. Phương pháp PECS – Pictures Exchange Communication System

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Phương pháp giáo dục PECS

PECS được sử dụng nhiều trong giáo dục đặc biệt. Thay vì phải nói, phương pháp này giúp trẻ tự kỷ giao tiếp thông qua các hành vi không lời. Vì vậy, phương pháp này giúp trẻ tự kỷ thường hoạt động rất tích cực. Nó giúp hạn chế các hành vi tự kỷ của trẻ, giúp trẻ trở nên vui vẻ hơn. Khi dạy bằng phương pháp này, trẻ thậm chí còn học được cách chủ động giao tiếp với người xung quanh.

4. Phương pháp câu chuyện xã hội – Social story

Sử dụng những câu chuyện ngắn để mô tả chi tiết về một hành vi cụ thể. Từ đó, phương pháp này giúp trẻ nắm được các kỹ năng cơ bản một cách tự nhiên mà không cần.

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Dạy trẻ tự kỷ tập nói thông qua việc kể chuyện

Việc thường xuyên sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp là phương pháp hữu hiệu để dạy trẻ tự kỷ chậm nói. Phương pháp này sẽ giúp cải thiện khả năng ngôn ngữ và kỹ năng giao tiếp của trẻ.

5. Phương pháp hoà nhập cảm giác SI – Sensory Integration

Các giác quan nghe, nhìn, ngửi, nếm, sờ mang đến những tương tác của trẻ với thế giới xung quanh.

Phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà năm 2024
Phát triển giác quan của trẻ tự kỷ

Trẻ tự kỷ thường gặp vấn đề quá nhạy cảm hoặc không có cảm nhận với sự vật, hiện tượng. SI tập trung vào các giác quan của trẻ như nghe, nhìn, ngửi, nếm, sờ. Từ đó giúp trẻ học cách tập trung, tổ chức lại thông tin cảm giác, giảm sự nhạy cảm hoặc mẫn cảm của trẻ.

Việc dạy trẻ tự kỷ là công việc khó khăn và mất nhiều công sức. Để dạy con hiệu quả, cha mẹ nên phối hợp cùng lúc nhiều phương pháp. Teky hy vọng những thông tin trên giúp các bậc phụ huynh nắm được cách dạy trẻ tự kỷ khoa học!

Ngoài ra, tại Học viện công nghệ Teky bé sẽ được học nhiều các chương trình khác liên quan đến lập trình, Robotics,… để có thể xây dựng một nền tảng vững chắc cho bé ở mọi lứa tuổi. Nhờ điều đó, các bé sẽ được học các kiến thức có trình tự và phát triển tư duy giúp tránh xa được căn bệnh tự kỷ nguy hiểm này

Can thiệp trẻ tự kỷ là gì?

Can thiệp sớm trẻ tự kỷ là áp dụng những phương pháp, kỹ thuật trị liệu để giảm các triệu chứng, biểu hiện của rối loạn phổ tự kỷ ở trẻ em và giúp trẻ phát triển toàn diện các kỹ năng.

Học gì để dạy trẻ tự kỷ?

7 cách dạy trẻ tự kỷ bắt âm được áp dụng nhiều nhất.

Khuyến khích trẻ giao tiếp..

Tập trung vào cử chỉ.

Bắt chước hành động của trẻ.

Tạo cơ hội cho trẻ nói chuyện..

Cách dạy trẻ tự kỷ bắt âm bằng việc đơn giản hóa ngôn ngữ của bạn..

Nói về những gì trẻ quan tâm..

Làm thế nào khi con bị tự kỷ?

Cách chữa bệnh tự kỷ ở trẻ.

Đưa trẻ đi khám ngay khi phát hiện các biểu hiện nghi ngờ trẻ bị tự kỷ.

Tích cực tìm hiểu tự kỷ, điểu chỉnh cảm xúc bản thân khi tiếp xúc với trẻ.

Tạo môi trường sống an toàn, ổn định cho trẻ.

Dành nhiều thời gian cho trẻ: quan sát, hiểu, tương tác và dạy trẻ phù hợp..

9 phương pháp dạy trẻ tự kỷ tại nhà

  1. Chương trình ABA: Chương trình ABA (Applied Behavior Analysis - Phân tích hành vi ứng dụng) là một phương pháp phổ biến được sử dụng để dạy trẻ tự kỷ. ABA tập trung vào việc thay đổi hành vi thông qua các nguyên tắc tăng cường (bổ sung) hoặc giảm nhẹ (xóa) hành vi mong muốn hoặc không mong muốn. Chương trình này có thể được thực hiện tại nhà với sự hướng dẫn của nhà trị liệu ABA.

  1. Phương pháp Montessori: Phương pháp Montessori là một triết lý giáo dục nhấn mạnh đến việc học thông qua kinh nghiệm. Phương pháp này tạo ra một môi trường học tập phù hợp với từng đứa trẻ, khuyến khích trẻ khám phá và học hỏi theo tốc độ của mình. Phương pháp Montessori có thể được áp dụng tại nhà bằng cách tạo ra một môi trường học tập tràn ngập các đồ vật thú vị và mang tính giáo dục.

  1. Phương pháp Teacch: Phương pháp TEACCH (Treatment and Education of Autistic and Communication Handicapped Children - Điều trị và giáo dục trẻ tự kỷ và trẻ khuyết tật về giao tiếp) là một chương trình can thiệp giáo dục toàn diện được thiết kế cho trẻ em mắc chứng tự kỷ và các rối loạn giao tiếp khác. Phương pháp này tập trung vào việc cung cấp cấu trúc và hỗ trợ cho trẻ em học cách giao tiếp, chơi đùa và giải quyết các nhiệm vụ hàng ngày. TEACCH có thể được áp dụng tại nhà thông qua các hoạt động có cấu trúc và các hệ thống giao tiếp hình ảnh.

  1. Phương pháp PECS: Phương pháp PECS (Picture Exchange Communication System - Hệ thống giao tiếp bằng trao đổi hình ảnh) là một hệ thống giao tiếp sử dụng các hình ảnh để giúp trẻ tự kỷ giao tiếp với người khác. PECS dạy trẻ cách sử dụng hình ảnh để yêu cầu, bình luận và chia sẻ thông tin. Phương pháp này có thể được sử dụng tại nhà với sự hướng dẫn của một nhà trị liệu ngôn ngữ hoặc hành vi.

  1. Phương pháp DIR/Floortime: Phương pháp DIR (Developmental, Individual-Difference, Relationship-Based - Phát triển, sự khác biệt giữa các cá nhân, dựa trên mối quan hệ) là một phương pháp điều trị giúp cha mẹ học cách giao tiếp với con cái của họ thông qua chơi đùa. Phương pháp Floortime là một thành phần của DIR, tập trung vào việc tạo ra một môi trường chơi đùa hỗ trợ sự phát triển của trẻ. Phương pháp DIR/Floortime có thể được áp dụng tại nhà theo hướng dẫn của nhà trị liệu.

  1. Phương pháp Son-Rise: Phương pháp Son-Rise là một phương pháp điều trị được phát triển bởi Barry Neil Kaufman, cha của một cậu bé mắc chứng tự kỷ. Phương pháp này tập trung vào việc tạo ra một môi trường nuôi dưỡng, yêu thương và tôn trọng để giúp trẻ học hỏi và phát triển. Phương pháp Son-Rise có thể được áp dụng tại nhà với sự hướng dẫn của người sáng tạo ra phương pháp này hoặc những người được đào tạo.

  1. Phương pháp Music Therapy: Phương pháp Music Therapy (Âm nhạc trị liệu) sử dụng âm nhạc để hỗ trợ phát triển xã hội, cảm xúc và nhận thức của trẻ tự kỷ. Phương pháp này có thể giúp trẻ cải thiện khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và giảm căng thẳng. Music Therapy có thể được áp dụng tại nhà bằng cách cho trẻ nghe nhạc, tham gia các hoạt động âm nhạc hoặc học chơi nhạc cụ.

  1. Phương pháp Art Therapy: Phương pháp Art Therapy (Trị liệu nghệ thuật) sử dụng nghệ thuật để giúp trẻ tự kỷ thể hiện cảm xúc, suy nghĩ và kinh nghiệm. Phương pháp này có thể giúp trẻ cải thiện khả năng giao tiếp, tương tác xã hội và giảm căng thẳng. Art Therapy có thể được áp dụng tại nhà bằng cách cho trẻ vẽ, tô màu, nặn đất sét hoặc tham gia các hoạt động nghệ thuật khác.

  1. Phương pháp Occupational Therapy (OT): Phương pháp Occupational Therapy (Trị liệu nghề nghiệp) giúp trẻ tự kỷ cải thiện các kỹ năng vận động tinh, vận động thô và cảm giác. Phương pháp này có thể giúp trẻ học cách tự mặc quần áo, ăn uống, chơi đùa và thực hiện các hoạt động hàng ngày khác. OT có thể được áp dụng tại nhà bằng cách cho trẻ tham gia các hoạt động như nặn đất sét, chơi ghép hình, chơi trò chơi hoặc thực hiện các công việc đơn giản.

Phương pháp Teacch là gì?

Phương pháp TEACCH là tên viết tắt của Treatment and Education of Autistic and Related Communication Handicapped Children, là phương pháp giáo dục đặc biệt thường được ứng dụng can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ.